Новости за 03.05.2020

مصري چارواکي وايي چې په سینا دښته کې ۱۸تنه افراطي وسله وال د مصر د امنیتي ځواکونو په عملیاتو کې وژل شوي دي. د مصر د کورنیو چارو وزارت په یوه بیان کې چې نن یکشنبې خپور شو ویلي، ملي امنیت د هغو تروریستي عناصرو په اړه استخباراتي معلومات ترلاسه کړل چې په بیر العابد سیمه کې په یوه کور کې پټ شوي وو، او له هغه ځایه یې د حملو پلان درلود. بیان زیاتوي چې د دې وسله والو پټنځای دولتي ځواکونو په نښه کړ چې په نتیجه کې یې ۱۸ تنه وسله وال ووژل شول. بیان زیاتوي چې امنیتي ځواکونه په سیمه کې وسلې او مهمات هم موندلي دي. Читать дальше...

افغان چارواکو په هرات ولایت کې د هغو کسانو د موندلو لپاره عملیات پیل کړي دي چې ویل کېږي ایراني پوځیانو هریرود سیند ته غورځولي دي. که څه هم ایراني چارواکو  دا ادعاوې رد کړي خو د افغانستان د بهرنیو چارو سرپرست وزیر حنیف اتمر پرون وویل چې په دې اړه به هراړخیز تحقیقات وشي. د دې پېښې د قربانیانو دقیقه شمیره تراوسه نه ده معلومه شوې. د جمهوري ریاست د چارو د ادارې یوه چارواکي ویلي چې د لومړنیو څېړنو له مخې لږترلږه اویا کسان چې غوښتل یې له هرات څخه د ایران خاورې ته ننوځي، د ایران د سرحدي ځواکونو له خوا وهل شوي او بیا هریرود ته اچول شوي دي. Читать дальше...

افغان حکومت د نورو ۹۸ تنه طالب بندیانو د خوشې کولو خبر ورکوي. د ملي امنیت شورا ویاند جاوید فیصل نن رسنیو ته په یوه استول شوي بیان کې ویلي چې دا بندیان پرون له پلچرخي زندان څخه خوشې شول. هغه زیاته کړه: "د ولسمشر له فرمان سره سم پرون ۹۸ تنه طالب زندانیان له پلچرخي زندانه خوشې شول، تردې دمه ټولټال ۶۵۰ بندیان خوشې شوي او له فرمان سره سم ۸۵۰ تنه نور هم خوشې کېږي." د ملي امنیت شورا بیان زیاتوي چې افغان حکومت ژمن دی چې له طالبانو سره په خبرو کې دایمي اوربند او تلپاتې سولې ته د رسېدو په موخه لاره به اواره ساتي.

هرات کې سلګونه کسان پرته له دې چې فاصله وساتي د جمعې لمونځ په جماعت سره ادا کوي. دا په داسې حال کې ده چې دغه ولایت د کرونا ویروس له جدي ګواښ سره مخ دی. هرات ولایت کې تر دا مهاله د کرونا ویروس ۵۱۴ مثبتې پېښې ثبت شوي.

ګهوارې په نوم یوه بنسټ د لومړي ځل لپاره د ماشومانو لپاره د ټیټسو ناکامورا پر ژوند کتاب خپور کړ.

په داسې حال کې چې افغان حکومت د ایران د سرحدي ځواکونو له خوا په هریرود سیند کې د لسګونه افغانانو د ډوبولو د ادعاوو په اړه تحقیقات کوي طالبانو په یوه بیان کې له ایران څخه غوښتي چې له افغان کډوالو سره د ښه ګاونډیتوب او اسلامي ورورګلوۍ د اصولو پربنسټ چلند وکړي. د افغانستان په یو شمېر کورنیو رسنیو او ټولنیزو شبکو د خپرو شویو ویډیوګانو له مخې د شنبې په ورځ شاوخوا ۵۰ افغانان چې د دهنه ذوالفقار له غیرقانوني لارې د ایران خاورې ته ننوتي وو، د ایراني سرتېرو له خوا نیول شوي او له وهلو ټکولو وروسته هریرود سیند ته اچول شوي. Читать дальше...

ولسمشر حسن روحاني وايي، د ایران په ځینو هغو سیمو کې به، چې د کرونا ویروس خطر پکې کم دی، جوماتونه سبا دوشنبې بیا پرانیستل شي. په ایران کې چې په دې سیمه کې د کرونا د وبا له کبله سخت ځپل شوی دی، جوماتونه د مارچ میاشتې په لومړیو کې بند شول. ښاغلی روحاني نن د کرونا ویروس د مخنیوي له مسوولو چارواکو سره د ویډیو کنفرانس له لارې په غونډه کې وویل د ایران په ۱۳۲ ولسوالیو کې به چې د ټولو له دریو یوه برخه جوړوي جوماتونه له سبا څخه پرانیستل شي. هغه همداراز وویل چې د کرونا ویروس پرضد د مبارزې موظفه کمیټه... Читать дальше...

ارزګان کې خلک او بشرحقونه وايي، وسله وال طالبان د افغان سرتېرو له وژلو وروسته پر هغوی تېزاب شيندي.

د عدلي او قضايي ارګانونو یوې باخبره سرچینې ازادي راډیو ته د دې فهرست د سپارلو پر مهال ویلي، دا نوملړ د یو شمېر طالب قوماندانانو له‌خوا چې خپله زندانیان دي، چمتو شوی او د خوشې کولو لپاره‌یې ملي امنیت شورا ته استول شوی دی.

د افغانستان د رسنیو د خوندیتوب کمېټه وايي چې په افغانستان کې د کرونا ویروس د خپراوي له امله زیات شمېر رسنۍ له اقتصادي بحران سره مخ دي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت( یوناما) وایي، دغه هېواد په سویل ختیځه اسیا کې تر ټولو بریالی او ځلېدونکی رسنیز سکټور لري.

د کندز د علي‌اباد ولسوالۍ اوسېدونکي شکایت کوي چې هر کال موسمي سېلابونه د دوی کورونه، باغونه او کرنیزې ځمکې تخریبوي او خلکو ته بې‌شمېره مالي زیانونه اړوي. د کندز د علي‌اباد ولسوالۍ د اوسېدونکو زیاته برخه کروندګر جوړوي. دوی وايي چې په دغې ولسوالۍ کې په ځینو سیمو کې د چهاردرې سیند تر غاړې د استنادي دېوالونو او د اوبو د تنظیم نشتوالي له کبله هر کال موسمي سېلابونه د دوی کرنیزې ځمکې او کورونه ورانوي. په ورته وخت کې په کندز کې د امو سیند د حوزوي عمومي ادارې چارواکي بیا وايي چې په علي‌اباد ولسوالۍ... Читать дальше...

د دې وزارت ویاند وحیدالله مایار وایي، د نورو ولایتونو په پرتله په کابل کې ډېرې پېښې ثبت شوې دي.

د ملي امنیت شورا ویاند جاوېد فیصل د یکشنبې په ورځ «۱۳۹۹ کال د غويي ۱۴» ازادي راډیو ته وویل، د طالبانو وروستي بریدونه ښیي چې دوی سولې ته ژمن نه‌دي.

سږ کال دغه ورځ داسې مهال لمانځل کېږي چې ګڼ شمېر هېوادونو کې خبریالان له زورزیاتي او ګواښ سره مخامخ دي او چارواکي د کرونا ویروس د راپورونو د سانسور یا پټولو هڅه کوي.

د بغلان ولایت په تاله او برفک ولسوالۍ کې سېلاب د سکرو په یوه کان کې څلور کسان وژلي دي. د تاله او برفک ولسوال عبدالاحمد برفکي ازادي راډیو ته وویل چې د سېلاب قربانیان د سکرو د کان کارګران دي چې تېره شپه په یوه سمڅه کې بند پاتې وو او مړه شوي دي. ښاغلی برفکي وايي چې د دې کسانو مړي تر اوسه په سمڅه کې پاتې دي، خو د ایستلو لپاره‌یې هڅې روانې دي. د برفکي په وینا په پېښه کې شااوخوا ۱۰ کورونو او کرنیزو ځمکو ته هم زیان اوښتی. له دې دوه ورځې مخکې د بغلان ولایت په دهنه غوري ولسوالۍ کې هم سېلابونو شااوخوا ۵۰ د استوګنې کورونه نړولي وو.

په پکتیا ولایت د دولتي ځواکونو او طالبانو ترمنځ جګړه کې دواړو خواوو ته مرګ‌ژوبله اوښتې. تندر قول اردو وايي جګړه تېره شپه د ډنډ پټان ولسوالۍ په انځرکي کنډو سیمه کې هغه مهال وشوه چې طالب وسله‌والو د ملي پاڅون کوونکو پر پوسته ډله‌ییز برید وکړ. د ۲۰۳ تندر قول اردو د رسنیو مسؤل ایمل مومند نن له ازادۍ راډیو سره په خبرو کې د دې جګړې د تلفاتو په اړه وویل: "ملي پاڅون کوونکو دا برید په شا تمبولی دی چې په پایله کې یې دوه وسله‌وال ترهګر وژل شوي دي او اووه تنه نور یې ټپیان دي. په دې ډله‌ییز برید کې د ولسي پاڅون کوونکو دوه تنه شهیدان او درې نور ټپیان دي.

په روسیه کې په یوه ورځ په کرونا ویروس د اخته کسانو نژدې لس زره نوې پېښې ثبت شوي دي. په داسې حال کې چې د روسیې روغتیايي چارواکو د دې ناروغۍ لپاره د ټېسټونو شمېر زیات کړی پرونۍ شمېره بې ساري ده. له بلې خوا د مسکو ښاروال ویلي چې ښایي د ښار کلابندي اوږده کړي او د پلازمېنې اداري چارواکو ویلي دي چې ښايي له دې وروسته په عامه ټرانسپورتي وسایلو کې د ماسک کارول حتمي شي. د تازه شمېرنو له مخې په روسیه کې په کوویډ-۱۹ناروغۍ د اخته کسانو ټول شمېر له ۱۲۴ زره اوښتی دی او یوازې پرون ۹۶۲۳ تازه پېښې ثبت شوي چې صدراعظم میخاییل میشوستین هم پکې دی. Читать дальше...

تندر قول اردو د لوګر ولایت په محمداغې ولسوالۍ کې د طالبانو او دولتي ځواکونو ترمنځ نښته کې د پنځو طالب وسله‌والو د وژل کېدو خبر ورکوي. د ۲۰۳ تندر قول اردو ویاند ایمل مومند ازادي راډیو ته وویل چې وسله‌والو طالبانو نن د محمداغې ولسوالۍ په ده نو سیمه کې د امنیتي ځواکونو پر پوستو برید وکړ چې په شا وتمبول شول. ښاغلی مومند زیاتوي چې په نښته کې د طالبانو د درېیو سرګروپانو په ګډون ټول ۵ وسله‌وال وژل شوي او شپږ نور ټپیان دي.

دا پېښه یوه ورځ وروسته له دې شوې چې د شمالي کوریا مشر له څو اوونۍ بې درکۍ وروسته څرګند شو او د ځان د روغتیا په اړه ګنګوسې یې پای ته ورسولې.

ټاکل شوې چې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې، زرګونه ممیز خونې او د پیازو او کچالو لپاره صفر انرژۍ دغه‌شان د تازه مېوې مېوې لپاره هم صفر انرژۍ سړې خونې جوړې شي. د دغه وزارت ویاند اکبر رستمي وايي چې دا ټول به په راتلونکو شپږو میاشتو کې جوړ شي. نوموړی زیاتوي چې د کرنیزو محصولاتو د بېړنۍ مدیریت د طرحې په چوکاټ کې د صادراتو د نشتوالي په صورت کې به د مېوو د وچولو دستګاوې توزیع او ځینې تازه مېوې او سبزي به په لویو فابریکو کې هم پروسس کېږي. ښاغلی رستمي وايي چې د دې پروژې په پلي کېدو سره به ۵۰ سلنه... Читать дальше...

د افغانستان مالیې وزارت وايي، حکومت له کرونا ویروس سره د ګټورې او شفافې مبارزې، د خلکو نه د ملاتړ او عامه هوساینې په هدف د ۸۹،۹ میلیارده افغانیو یوه کڅوړه برابره کړې ده. د دغه وزارت ویاند شمروز مسجدي نن ازادي راډیو ته وویل چې په دغه کڅوړه کې د لګښت پلان او د عوایدو سرچینې شاملې دي. نوموړی زیاتوي چې د یادې بستې له جملې ۳۳،۱ میلیارده افغانۍ له عادي او پراختیايي بودجې تعدیل شوي چې ۲۹،۷ میلیارده له کارونا ویروس سره د مبارزې او ۳،۴ میلیارده افغانۍ عملیاتي او انکشافي برخو ته ځانګړې شوي چې د تصویب لپاره پارلمان ته لېږل کېږي. Читать дальше...

د هېواد په سرمقاله کې راغلي، امریکا او ناټو له افغانستان سره ستراتېژیک، همدا شان امنیتي او دفاعي تړونونه لري چې له ترهګرۍ سره ګډه مبارزه په مخ یوسي.

انډېپنډنټ ورځپاڼې د امریکا د پوځ ارزونې ته هم اشاره کړې چې وايي په مارچ میاشت کې پر افغان ځواکونو د طالبانو حملې تر هغه حد زیاتې وې چې دوی د خپلو پسرلنیو عملیاتو پر مهال کولې.

د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر ډونالد ټرمپ غواړي چې یو متقاعد جنرال کنېت دایتون په اوکراین کې د خپل هېواد د سفارت لپاره کاندید کړي. امریکا له یوه کال راهیسې په اوکراین کې سفیر نه‌لري. د امریکا ولسمشر د جمعې په ورځ د دایتن د کاندیدۍ خبر اعلان کړ. خو په اوکراین کې د سفیر په توګه د هغه ګومارنه د امریکا د سنا مجلس تأیید ته اړتیا لري. کنېت دایتون اوس‌مهال په اوکراین کې د امریکا د پوځي چارو د لوی سلاکار په توګه کار کوي او په جرمني کې د جورج سي مارشال په نوم د یوه مرکز مشر هم دی. د اوکراین د بهرنیو چارو وزیر د دایتن د کاندیدۍ هرکلی کړی دی. Читать дальше...