Новости за 03.03.2022

په ننګرهار کې د طالبانو د حکومت امنیه قومانداني وايي چې یو ماشوم یې د یرغملګرو له منګولو ژغورلی او خپلې کورنۍ ته سپارلی دی.  د ننګرهار د امنیه قوماندانۍ ویاند حافظ عبدالبصیر زابلي ازادي راډیو ته وویل، دا ماشوم شپږ میاشتې پخوا د کندز ښار له پنځمې حوزې تښتول شوی و.

په جرمني کې دوه افغان وروڼه چې د خپلې خور په وژلو تورن دي، پرون چهارشنبه په برلین کې محکمې ته حاضر شول.  رویټرز خبري اژانس د برلین د څارنوالۍ په قول ویلي چې دغو دوو وروڼو د تېر کال په جولای میاشت کې خپله ۳۴ کلنه خور په دې خاطر چې د ژوند طریقه یې د لوېدیځوالو په شان وه، په برلین کې ووژله.   که پر دوی تور ثابت شي، په عمري قید محکومېدای شي.

د تمنا زریاب پریاني په نوم یوه معترضه نجلۍ چې وايي، د جنورۍ له ۱۹مې د فبرورۍ تر ۱۳مې نېټې پورې طالبانو په کابل کې نیولې وه، له خوشې کېدو وروسته ازادي راډیو ته خپل تصویر رالېږلی دی.  طالبانو د اغلې پریاني او د هغې د درېيو خویندو د نیولو ادعاوې په ځلونو رد کړي دي.  خو دې له خپل عکس سره ازادي راډیو ته لیکلي چې په خپل ۲۴ کلن عمر کې له ډېرو خنډونو سره مخامخ شوې مګر له بې عدالتیو سره به مبارزې ته دوام ورکوي.

د پاکستان یوې محکمې پرېکړه وکړه چې نور به هلکانو او نجونو ته تر هغو چې عمرونه یې اتلس کلونو ته نه وي رسېدلي، د واده اجازه ورنه کړي.  د اسلام اباد لوړې محکمې پرېکړه کړې چې که تر اتلس کلونو مخکې د کوم ماشوم د واده مراسم ترسره شي، نو شاهدي به یې باطله اعلانېږي او واده به قانوني حیثیت نه لري.   په پاکستان کې هم د افغانستان په شان په کم عمر د ودونو دود عام دی.

په داسې حال کې چې د اوکراین پر خاوره له ځمکې او هوا د روسیې بریدونه دوام لري، په اسلام اباد کې د اروپايي اتحادیې دفتر او د کاناډا، بریتانیا، اسټرالیا او جاپان په شمول د ۲۲ هېوادونو سفیرانو له پاکستانه وغوښتل چې پر اوکراین د روسیې یرغل وغندي. دوی زیاته کړه چې د ملګروملتونو د عمومي اسامبلۍ په غونډه کې د مسکو خلاف د پرېکړه لیک ملاتړ هم وکړي.

۱۲ کلن سیاف چې دې وروستیو کې د افغانستان له شماله کابل ته راغلی، د کابل په پُل ارتل سیمه کې هګۍ پلوري.   لوږه او اقتصادي ستونزې د دې لامل شوې چې دا ماشوم د خپلې شپږ کسیزې کورنۍ غړو ته د یوې مړۍ ډوډۍ پیدا کولو لپاره ټوله ورځ کار وکړي: "زه له اغا علي شمسه دلته راځم، هلته هګۍ پلورونکي ډېر دي او زما کار نه کېږي، خو دلته نشته، په هر قالب هګیو کې اتیا افغانۍ راته پاتېږي، خو کمې خرڅېږي."  سیاف وایي، هیله لري چې  د ښونځیو په پرانیستل کېدلو سره وکولی شي چې ښوونځي ته ولاړ شي.   د میدان وردګو ولایت د... Читать дальше...

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډله به نن د بنګله دېش له لوبډلې سره د دغه هېواد د پلازمېنې ډاکې په میرپور لوبغالي کې مخامخ شي.  د افغانستان د کرکټ ملي لوبډله به نن پنجشنبه د بنګله دېش په کوربه توب د دغه هیواد له ملي ټیم سره د لومړۍ شل اوره سیالۍ میدان ته ووځي.  ټاکل شوې ده چې دواړه لوبډلې دوې شل اوره سیالۍ وکړي.  تر دې وړاندې د بنګله دېش په کوربه توب دوو ټیمونو درې یو ورځنۍ مسابقې وکړې چې دوې کوربه هېواد او یوه افغانستان وګټله.   د افغانستان د کرکټ بورډ ویاند فرید هوتک د دې سیالۍ په اړه ازادي راډیو ته وویل... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د ملګروملتونو ځانګړې استازې دیبرا لاینز په افغانستان کې د بشري حقونو وضعیت د اندېښنې وباله.   دې د افغانستان په اړه د امنیت شورا غونډې ته وویل: "موږ یقیناً چې د نجونو او ښځو پر حقونو د محدودیتونو د لګېدو په خاطر اندېښمنې یوو. بې محاکمې قتلونه، جبري بې درکۍ، په خپل سر نیونې، اقلیتونو ته بې احترامي، د بیان او غونډو د ازادیو محدودیت. موږ تېره میاشت ډېر انتقاد وکړ چې بې درکه شوې ښځې او د هغو د کورنیو غړي خوشې شي او خوشې شول. خو یو شمېر نورې ښځې په خپل سر ونیول شوې. باید ووایم چې د... Читать дальше...

په یوه نادر اقدام کې نړیوال بانک اعلان وکړ چې د افغانستان د بیارغونې له صندوق څخه د بشري او اقتصادي ستونزو د کمېدو لپاره یو میلیارد ډالره د ملګرو ملتونو په شمول نړیوالو ادارو ته ورکوي.  نړیوال بانک د افغانستان د بیارغونې لپاره یو صندوق جوړ کړی و چې مرستندویو هېوادونو بسپنه ورکوله، خو دا پیسې وروسته له دې کنګل شوې چې د تېرکال د اګسټ په ۱۵مه نېټه طالبان واک ته ورسېدل.  که څه هم د طالبانو د مالیې وزارت ویلي چې د افغانستان د بیارغونې له بسپنې د میلیونونو ډالرو د خوشې کېدو په اړه د نړیوال بانک د پرېکړې... Читать дальше...

جرمني وايي، دا هېواد د روان مارچ په پای کې د بریتانیا په همکارۍ د افغانستان په اړه یوه غونډه جوړوي.  د دې غونډې هدف په افغانستان کې د بشري وضعیت ارزونه بلل شوې ده.  د جرمني د دولت لپاره د بهرنیو چارو وزیر توباس لیندنیر پر خپله ټویټرپاڼه کښلي چې دوی په دې خوشاله دي چې د افغانستان لپاره د لوړې کچې د ژمنو په خاطر د کنفرانس کوربه توب کوي.  ده لیکلي: «تر ۲۴ میلیونه ډېر افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري. موږ ته په کار ده چې د دوی لپاره د مرستو برابرولو ته دوام ورکړو. په دې خوشاله یم چې اعلان کوم جرمني... Читать дальше...

د نړۍ ۱۴۱ هېوادونو پر اوکراین د روسیې د یرغل د غندولو په اړه د ملګرو ملتونو د عمومي اسامبلۍ پرېکړه لیک ته رایې ورکړې، خو یوازې ۵ هېوادونو؛ بېلاروس، شمالي کوریا، سوریې، اریتریا او روسیې د هغه مخالفت وکړ.   پرېکړه لیک پر اوکراین د روسیې یرغل په کلکه غندلی او له روسیې غواړي چې خپل ټول پوځیان د اوکراین له خاورې بې قید و شرطه وباسي.  پرېکړه لیک همدا راز د جګړې په لړ کې د ټولو نړیوالو بشري قوانینو او د بشري حقونو سرغړونې غندلي دي.   پر پرېکړه لیک د رای اخیستلو په مهال د هند، چین، عراق او ایران استازي حاضر نه وو. Читать дальше...