Новости за 13.11.2022

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان تایید کړه چې د لومړنیو معلوماتو په اساس په استانبول کې چاودنې ۶  کسان وژلي او ۵۳ نور ټپیان کړي. ولسمشر اردوغان نن ماښام په یوه کنفرانس کې دا خبره وکړه. هغه زیاته کړه چې دا یو مشکوک ترهګریز عمل دی او د ترهګرۍ له لارې د ترکیې او د ترکیې د ملت د نیولو هڅې نتیجه نه ورکوي. اردوغان زیاته کړه چې د معلوماتو له مخې په استقلال واټ کې دا چاودنه یوې ښځې ترسره کړی. چاودنه د استانبول په یوې له ګڼې ګوڼې ډکې سیمې استقلال واټ باندې د مازیګر په شاوخوا ۴ او ۲۰ دقیقو باندې شوې.

په ارزګان کې سلګونو کسانو نن یکشنبه په دې خاطر چې د طالبانو اداره د ارزګان – کندهار ترمنځ د لویې لارې د جوړولو پر ځای دهراوت ولسوالۍ ته لاره جوړوي، لاریون وکړ. دوی په ترینکوټ ښار کې د لاریون په ترڅ کې د طالبانو د حکومت د ريیس الوزرا اقتصادي مرستیال ملابرادر په دې تورن کړ چې خپلې ولسوالۍ، یعنې دهراوت ته پوخ سړک جوړوي، خو د ارزګان ولایت د مرکز سړک ته، چې ډېر خلک پرې تګ راتګ کوي او د څنګلورو ولایتونو د اوسېدونکو د تګ راتګ لارې هم پرې سپرې دي، پام نه کوي.

په کابل ښار کې یو شمېر سوالګر وايي، د طالبانو حکومت له خوا یې تر اوسه هېڅ ډول مرسته نه ده ترلاسه کړې نو ځکه لا هم سـوال ته ناست دي. په کابل ښار کې یوه سوالګره ښځه وايي، له ډېر مجبوریته یې سوالګرۍ ته مخه کړې. دغې ښځې د نوم نه ښودلو په شرط ازادي راډیو ته وویل، د خپل کور او مړ شوي زوى د کور مسوولیت ورترغاړې دی. هغې وویل: "زه مجبوره یم په دغه پیسو مې خپل لمسۍ ته چې ناروغ دى درمل واخلم. بله خبره دا ده چې زه دلته کله پنځوس او کله هم دېرش افغانۍ پیدا کوم. له مرستې مې هیله پرې شوې، زه دې بې ایمانه... Читать дальше...

د اسلامي همکارۍ سازمان د سرمنشي استازی طارق بخیت، چې کابل ته په سفر تللی، د ۲۰۲۴ کال لپاره د اسلامي نړۍ د ثقافتي مرکز په توګه د کابل د کاندیدو په اړه خبرې کړي دي.  د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې بخیت پرون د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیرخان متقي سره همداراز په افغانستان کې د نړیوال اسلامي پوهنتون د جوړېدو او په کابل کې د اسلامي همکارۍ سازمان د دفتر د پرانستنې په اړه خبرې کړي دي.   تر دې وړاندې په ۲۰۱۳ م کال د افغانستان غزني ښار د اسلامي نړۍ د ثقافتي مرکز په توګه نومول شوی و.

د افغانستان بانک، چې د طالبانو د حکومت تر کنټرول لاندې دی، وايي چې د بشري مرستو په دوام کې کابل ته د ۴۰ میلیون ډالرو یوه بله کڅوړه رسېدلې. د افغانستان بانک پر اساس، دا په یوه اوونۍ کې دویمه څلوېښت میلیون ډالري کڅوړه ده چې کابل ته رسېږي. دغه بانک نن په یوه خبرپاڼه کې همداراز ویلي چې دا پیسې د افغانستان یوه خصوصي بانک ته سپارل شوي دي. د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا ځانګړي سرمفتش په وروستیو کې وویل چې د امریکا د بهرنیو چارووزارت د هغو یو میلیارد ډالرو د مصرف په اړه د ده پوښتنو ته ځواب نه... Читать дальше...

د ایران د بشري حقونو سازمان وايي، د دغه هېواد په اعتراضونو کې د ماشومانو او ښځو په شمول لږترلږه ۳۲۶ تنه وژل شوي دي. دغه سازمان په خپل راپور کې، چې پرون یې خپور کړ، ویلي چې په وژل شویو کې ۴۳ ماشومان او ۲۵ ښځې شاملې دي. د ایران د بشري حقونو سازمان همداراز ویلي چې په وژل شویو ماشومانو کې ۳ تنه افغانان دي. تر ټولو ډېر کسان په سیستان او بلوچستان ولایت کې وژل شوي چې شمېر یې ۱۲۳ تنو ته رسېږي.

په هلمند او لغمان کې په دوو ترافیکي پېښو کې ۴ تنه مړه شوي او ۱۳ نور ژوبل شوي دي. د طالبانو د حکومت رسمی خبري اژانس باختر پرون خبر ورکړ چې د هلمند په ترافیکي پېښو کې لږترلږه ۲ تنه مړه شوي او ۹ نور ژوبل شوي دي. د دغه اژانس پر اساس، د کابل – جلال اباد په لویه لار کې د لغمان ولایت په عزیز خان کڅ کې د دوو موټرو د ټکر په نتیجه کې مړه شوي او ۴ نور ژوبل دي.

د امریکا ولسمشر جو بایډن وايي، هڅه کوي چې له خپل چینايي سیال شي جین پینګ سره په حساسو خبرو کې د واشنګټن او پیکینګ په ترینګلیو اړیکو کې سرې کرښې څرګندې کړي. ولسمشر بایډن نن یکشنبه په اندونیزیا کې د جي شل د سرمشریزې په څنډه کې له شي جیم پینګ سره ولیدل. د دوواړو مشرانو په خبرو کې له سوداګرۍ رانیولې د چین په شین جین کې د بشري حقونو وضعیت او د تایوان ټاپو په شمول بېلابېل مسایل شامل دي.

راپورونه وايي چې د سپین بولدک او چمن ترمنځ د تګ راتګ په دروازه کې د طالبانو او پاکستاني پوځیانو ترمنځ نښته شوې ده. شاهدانو ازادی رادیو ته وویل چې دا پېښه نن غرمه شاوخوا دوولس نیمې بجې پیل شوه. په سپین بولدک کې د طالبانو یوې سرچینې وویل چې دواړه خواوې پر یو بل ډزې کوي او په لړ کې یې یو شمېر پاکستاني ځواکونه او همداراز لارویان ټپیان شوي دي. سرچینې وویل چې د مرګ ژوبلو د کره شمېر په اړه څه نه شي ویلی. د طالبانو او پاکستان حکومتونو تراوسه پورې د دې نښتې په اړه څه نه دي ویلي. د سپین بولدک – چمن... Читать дальше...

انګلستان د ۲۰۲۲ نړیوال شل اوره جام اتل شو. انګلستان نن په پایلوبه کې له پاکستان سره مخامخ شو او د دې لوبډلې له لوري د ۱۳۸ منډو هدف یې په داسې حال کې پوره کړ چې ۵ لوبغاړي او ۶ اضافي توپونه یې لا لرل. د پایلوبې ښه لوبغاړی د انګلستان سام کران وپېژندل شو. ده په څلور اورونو کې د پاکستان ۳ لوبغاړي وسوځول او یوازې یې ۱۲ منډې ورکړې.

د لیکوال او د ننګرهار برښنا ریاست د ویاند ظاهر عمار د کورنۍ غړي ادعا کوي وايي، نوموړی د طالبانو د استخباراتو لخوا له دې امله نیول شوی چې په بدخشان پوهنتون کې یې د نجونو وهل غندلي و. د ظاهر عمار د کورنۍ غړي ادعا کوي چې نوموړی د اکټوبر په ۳۱مه نېټه په ننګرهار کې د طالبانو له لوري ونیول شو او له ۳ ورځو وروسته د قومي مشرانو په ضمانت ازاد شو، خو د دوى په خبره د ازادېدو په سبا یې نوموړی د طالبانو له لوري بېرته جلب شو او نن یې لسمه ورځ پوره کېږي چې په اړه یې کورنۍ ته هېڅ معلومات نه دي ورکړل شوي. د عمار... Читать дальше...

د بشري حقونو فعالان وايي د افغان کډوالو پر ضد د پاکستاني پولیسو د سختو اقداماتو په پایله کې دا مهال یوازې کراچۍ کې تر ۱۲۰۰ زیات افغان کډوال د قانوني اسنادو د نه لرلو په تور زندانونو کې دي. په دوی کې ماشومان، ښځې او ناروغان هم شامل دي.

د افغانستان د ښځو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري ویلي، څوک چې په افغانستان کې له بنسټ پالنې یا افراطیت وېره لري باید په افغان نجونو او ښځو د طالبانو د محدویتونو له سیاست هم وېره ولري. د طالبانو له لوري د محدویتونو پر دوام په ځانګړي ډول وروستي اقدام ته چې مېرمنې یې له تفریحي پارکونو منع کړي امریکايي چارواکو اندېښې ښودلي. تازه د افغان ښځو او نجونو او په دغه هېواد کې د بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري هغوی ته په خطاب کې چې له بنسټ پالنې یا افراطیت وېره لري... Читать дальше...

د امریکا د منځمهاله ټاکنو په نتیجه کې ډیموکرات ګوند پر سنا یا مشرانو جرګې خپل کنټرول وساته. د امریکا په نیواډا ایالت کې د سناتورې کټرین کورټیز مسټو بریا دا یقینې کړه چې ډیموکراتانو په سنا جرګه کې پنځوس څوکۍ چې دوی پر دې جرګې د کنټرول لپاره اړتیا ورته درلوده، خپلې کړې. د اسوشیټیډپریس خبري اژانس د راپور له مخې د مېرمن کټرین بریا په ټوله امریکا کې د منځمهاله ټاکنو له لارې د ډیموکراتانو پیاوړی واک په ډاګه کوي. کټرین کورټیز د بریا په برخه کې تر ټولو زیان ګالې معلومېده، ځکه په نیواډا ایالت کې د... Читать дальше...

د کابل په شمال کې د پنځه سوه فامیلیو له سیمې د درنو چاودنو او ډزو غږونه اورېدل شوي. د خواله رسنیو ګڼو کاروونکو او محلي رسنیو د شپې ناوخته د درنو چاودنو او پرله پسې ډزو په اړه راپورونه هم خپاره کړي چې ویل کېږي د څو ساعتونو لپاره روان و. د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د ډېرو جزییات له ورکولو پرته ځینو رسنیو ته منلې چې د پنځه سوه فامیلیو په سیمه کې تصفیوي عملیات دوام لري. تر دې مخکې طالبانو څو واره د کابل په شمال سیمو کې شپني عملیات ترسره کړي او ادعا یې کړې چې د داعش پټنځایونه یې په نښه کړي.

طالبانو په ځینو لوړپوړو څوکیو تازه کسان ګمارلي. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد په خپل ټوېټر باندې د دې تازه تعیناتو خبره کړې. هغه لیکلي چې د طالبانو د مشر د پرېکړې په اساس د لوړو زده کړو پخوانی سرپرست وزیر عبدالباقي حقاني د ازموینو د ملي ادارې د رییس په توګه ټاکل شوی. همداراز قاري صلاح الدین ایوبي چې پخوا د کلیو د بیا رغونې او پراختیا وزارت مرستیال وو د زابل د امنیه قومندانۍ په توګه ټاکل شوی. د طالبانو د مشر د پرېکړې په اساس ډاکتر ګل محمد عثمان د افغانستان د طبي شورا د سرپرست رییس په توګه ټاکل شوی. Читать дальше...

د ایران د بشري حقونو سازمان په ایران کې په روانو مظاهرو کې د تلفاتو له زیاتوالي خبر ورکړی او د نورو وژنو د مخنیوي لپاره یې له نړیوالې ټولنې د غبرګون غوښتنه کړې ده. د ایران د بشری حقونو سازمان چې مرکز یې په اوسلو کې دی، د شنبې په ورځ خبر ورکړ چې په اوسنیو مظاهرو کې د وژل شویو کسانو شمېر ۳۲۶ تنو ته رسېدلی. د سازمان په خبره له دې ډلې ۴۳ یې ماشومان او ۲۵ وژل شوې ښځې دي. په وژل شویو ماشومانو کې دری افغانان هم شامل دي. د دغه سازمان معلومات ښيي چې د وژل شویو کسانو شمېر یواځې له ۲۲ ولایتونو راپور... Читать дальше...

د اسلامي همکاریو سازمان وايي، یو لوړپوړی پلاوی یې په کابل کې دی او مهمو سیاسي، حقوقي او بشري مسایلو خبرې کوي. دغه سازمان د شنبې په شپې په یوه ټوېټ کې لیکلي چې د سرمنشي ځانګړی استازی طارق علي بخیت په کابل کې د طالبانو د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیر خان متقي او د عدلیې له سرپرست وزیر عبدالحکیم سره لیدلي. په بیان کې زیاته شوې د افغانستان سیاسي، بشري، اقتصادي او حقوقي مسایل چې د اسلامي همکاریو د سازمان د غړو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو د پرېکړه لیک سره سم لومړیتوب ورکړل شوی په دغو لیدنو کې په مفصله توګه تر بحث لاندې راغلل. Читать дальше...

د خرسون ښار تر نیولو وروسته د اوکراین ولسمشر ولودومیر زیلینسکي ویلي چې د ښار د ثبات لپاره هڅې روانې دي. هغه شنبه ماښام په یوه ویډیويي پيغام کې ویلي: "تر نن ماښامه پورې دفاعي ځواکونو د خرسون د څه باندې د شپېتو سیمو کنټرول اخیستی. پولیسو د نظم د ټینګښت لپاره هڅې پيل کړي. د ازادشویو سیمو هره برخه کې د نظم د ټينګښت هڅې روانې ديو او زموږ د بمب د شنډولو ټیمونه ډېر کار مخکې لري." زیلینسکي وویل چې تر دې دمه د بمونو شنډونکو دوه زره چاودېدونکي توکي او بمونه کشف او لرې کړي. زیلینسکي له خپلو ټولو عسکرو... Читать дальше...

واشنګټن ایګزامېنر: واشنګټن ایګزامېنر امریکايۍ اونیزې خپرونې په خپله پرونۍ ګڼه کې لیکلي چې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت، د طالبانو تر واکمنۍ لاندې افغانستان ته د یو میلیارد ډالرو مالي مرستې تفتیش ته اجازه نه ورکوي. خپرونه لیکي چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو له بدرنګه وتلو وروسته د امریکايي مالیه ورکوونکو څه باندې یو میلیارد ډالر افغانستان ته لېږل شوي، خو د ولسمشر جوبایډن اداره د حکومت د تفتیش یوې ادارې ته په دې اړه له حساب ورکولو ډډه کوي. واشنګټن ایګزامېنر لیکي چې د بهرنیو چارو له وزارت... Читать дальше...

نن د پاکستان او انګلستان تر منځ د کرکټ د نړیوال شل اوریز جام پایلوبه ترسره کېږي. ام سي جي یا د ملبورن د کرکټ لوبغالی د انګلستان او پاکستان د پایلوبې کوربه دی. ملبورن دېرش کاله مخکې هم په ۱۹۹۲ کال کې د کرکټ د نړیوال جام د پایلوبې کوربه وو چې بلاخره اتلولي د پاکستان په برخه شوه او انګلستان ناهیلی کور ته لاړ. خو د ۲۰۲۲ کال د کرکټ نړیوال جام بیا د کاملاً نوي کرکټ او د دواړو هېوادونو د یوه متفاوته ټيم تر منځ ترسره کېږي. د انګلستان د کرکټ د ملي ټيم کپټان جاس بټلر وايي، په دې تمه دی چې ټیم اتلولي ته ورسوي. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا د سفارت شارژدافیره کرین ډیکر پر ښځو د طالبانو نوي بندیزونه غندي. هغې ویلي چې پارکونو ته د ښځو پر تګ بنديز به د ښځو، ماشومانو او افغانستان لپاره ناوړه پايلې ولري. د افغان ښځو پر وړاندې د طالبانو زیاتېدونکو محدودیتونو په اړه په کور دننه او بهر غبرګونونه دوام لري. دا وار د امریکا د سفارت شارژدافیرې کرین ډیکر چې له دوحې کار کوي د افغان ښځو پر وړاندې د طالبانو له خوا پارکونو ته د ورتګ ممانعت غندلی. اغلې کرین چې پاکستان ته تللې وه پرون یې یو لړ ټوېټونو کې لیکلي چې اسلام... Читать дальше...