Новости за 14.11.2022

د اسیا د مرکز د فوټبال په لوبو کې د افغانستان تر ۱۴ کلونو کم عمره لوبډلې نن د ترکمنستان لوبډلې ته ماتې ورکړه. د افغانستان د فوټبال فډراسیون پر خپل رسمي فېسبوک لیکلي چې افغان لوبغاړو سیاله لوبډله یو- صفر ماته کړه. افغان ۱۴ کلنو تېره جمعه په خپله لومړۍ لوبه کې ایران ته هم په یوه ګول سره ماتې ورکړې وه. د افغانستان، تاجکستان، ایران، ازبکستان او ترکمنستان په ګډون د اسیا د مرکز د فوټبال لوبې د تېرې اونۍ په وروستیو کې د تاجکستان په پلازمېنه دوشنبې کې پیل شوې او د لړم/ عقرب تر دېرشمې دوام کوي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړي استازې روزا اوتنبایوا د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم له سرپرست وزیر شهاب الدین دلاور سره په کتنه کې د کانونو د سکتور او د بېرته راستانه شویو افغانانو په اړه خبرې وکړې. شهاب الدین دلاور د بېرته راستنېدونکو د کمېسیون مشري هم پر غاړه لري. ملګرو ملتو نن دوشنبه په یوه خبرپاڼه کې ویلي، د یوناما یا په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندوی ماموریت مشرې د ټولو هغو افغانانو د حقونو د خوندیتوب غوښتنه وکړه چې بېرته خپل هیواد ته ستانه شوي دي. د طالبانو... Читать дальше...

د مسکو پولیسو دوه ازاد خبریالان، چې د ازادي راډیو د روسي څانګې لپاره کار کوي پرون ونیول. یوري لیبیدیف او ییلیزاویتا موفښان د روسیې د پلازمېنې مسکو پر واټونو له خلکو سره د مرکو په حال کې وو چې د روسیې د قانون د تنفیذ ځواکونو ونیول او د هویت د تثبیت لپاره یې د پولیسو ماموریت ته بوتلل. مدافع وکیلان له دواړو خبریالانو سره د لیدو هڅه کوي. پر اوکراین د روسیې له یرغل وروسته د روسیې پولیسو د ازادي راډیو د خبریالانو په ګډون په پرله پسې ډول ګڼ ژورنالیستان نیولي او د هغوی د کار مخه یې نیولې ده.

د طالبانو مشر ملاهبت الله اخوندزاده له قاضیانو سره په کتنه کې هغوی ته ویلي چې حدود او قصاص عملي کړي. د بشري حقونو د څار سازمان د طالبانو د مشر په تازه فرمان اندېښنه ښيي. د دې سازمان د اسیايي څانګې مرستیالې پټریشیا ګاسمن نن دوشنبه په دې اړه ازادی راډیو ته په یوه پیغام کې خپل غبرګون وښود. هغې وویل: "که طالبان د لاس او پښې د پرې کولو او په عام محضر کې د سنګسارولو په شان بې رحمانه او افراطي اقدامات بیا پیل کړي، د نړیوالو د غندنې مستحق دي." د طالبانو ویندوی ذبیح الله مجاهد د یکشنبې په ورځ پر... Читать дальше...

د ترکیې حکومت تور لګوي چې د دغه هېواد په استانبول ښار کې پرونۍ حمله د پي کې کې یا د کوردستان د کارګرانو ګوند د یوه غړي له لوري شوې ده. د ترکیې پولیسو د استانبول ښار په توریستي برخه کې د پرونۍ چاودنې په تړاو یو تن نیولی دی. په دې چاودنه کې، چې د استانبول په استقلال واټ کې وشوه، لږترلږه ۶ تنه وژل شوي دي. د ترکیې دولتي تلویزیون ټي ار ټي نن دوشنبه د خپل هېواد د کورنیو چارو وزیر سلیمان سویلو په قول وویل، پولیسو یو تن چې په استقلال واټ کې یې بم ایښی و، نیولی دی. د دې راپور له مخې، نیول شوی کس د... Читать дальше...

د چین ولسمشر شي جین پینګ نن دوشنبه د امریکا له ولسمشر جو بایډن سره د اندونیزیا په بالي ټاپو کې وکتل. د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې، د دواړو مشرانو دا کتنه، چې له اوږدې مودې راهیسې انتظار کېده، له هغه مهاله چې جو بایډن ولسمشر شوی، لومړنۍ مخامخ لیدنه ده. د امریکا او چین ولسمشران یوه ورځ وړاندې تر دې چې د جي شل هېوادونو سرمشریزه د اندونیزیا په بالي کې پیل شي، له یو بل سره ویني. که څه هم تر اوسه پورې د دواړو خواوو د خبرو جزییات څرګند نه دي، خو مخکې تر مخکې اټکل کېده چې د جي شل دا سرمشریزه... Читать дальше...

په داسې حال کې چې د متحدایالاتو او چین ترمنځ اړیکې خورا ترینګلې شوي دي ولسمشر جوبایډن نن له خپل چینايي سیال شي جین پېنګ سره وکتل. دواړه هېوادونه د تایوان له مسئلې نیولې تر سوداګرۍ پورې، د بېلابېلو مسایلو پرسر اختلافونه لري. بایډن د امریکا د ولسمشر په توګه له غوره کېدو وروسته نن د لومړي ځل لپاره د اندونیزیا په بالي ټاپو کې د نړۍ د شلو لویو صنعتي هېوادونو د سرمشریزې له پیل کېدو مخکې له شي سره وکتل. د جي شل سرمشریزه سبا سه شنبې پیلېږي او تمه ده چې پر دې غونډه به پر اوکراین د روسیې د یرغل له کبله د رامنځ ته شوي کړکېچ سیوری خپور وي.

د ایران سپاه پاسداران ځواک د عراق د شمال په کرد مېشته سیمه کې ځینې اهداف ویشتلي دي. د ایرنا، تسنیم او فارس په ګډون خبري آژانسونو چې له سپاه پاسدران سره تړلې دي، راپور ورکړی چې د عراق د کردانو په سیمه کې د تروریستي ډلو مرکزونه د میزایلونو او ډرونونو په حملو کې په نښه شوي دي. د عراق د شمالي ښار- کوی ښاروال طارق حیدري ویلي چې د کردانو د سیمې مرکز اربیل ته نږدې په دې ښار کې د ایراني کردانو د یوه ګوند پر مرکزي دفتر په برید کې لږترلږه یو تن وژل شوی او لس نور ټپیان دي. اسوشیتیدپریس خبري آژانس د ایران... Читать дальше...

د پاکستان د کورنیو چارو وزارت تازه پرېکړې هغه افغانان اندېښمن کړي چې په افغانستان کې د طالبانو له واکمنېدو وروسته یاد هېواد ته ورغلي او غواړي د پاکستان له لارې د امریکا متحده ایالاتو، کاناډا او یو شمېر اروپايي هېوادونو ته لاړ شي. د پاکستان د کورنیو چارو وزارت پر خپله وېبپاڼه او نورو رسمي ادرسونو هغو بهرنیانو ته خبرداری ورکړی چې د ویزو موده یې پای ته رسېدلې، خو لا هم په دې هېواد کې پاتې دي. د یاد وزارت په وینا که دا کسان د روان میلادي کال د ډسمبر میاشتې تر ۳۱مې نېټې مخکې له پاکستان څخه ونه وځي، وروسته په درې کاله بند محکومېدلای شي. Читать дальше...

فرانسې او برېتانیا نن هغه موافقه لاسلیک کړه چې له مخې به یې دواړه هېوادونه له فرانسې څخه په وړو کشتیو کې برېتانیا ته د کډوالو د اوښتو مخه نیسي. برېتانیا ته د دې کډوالو- چې لویه برخه یې افغانان دي اوښتل، د دواړو هېوادونو ترمنځ له کلونو راهیسې د لانجې یو علت و. د فرانسې د کورنیو چارو وزارت وايي، د دوه اړخیزې موافقې له مخې برېتانیا به فرانسې ته د ۲۰۲۲ او ۲۰۲۳ کلونو لپاره نژدې ۷۵ میلیون ډالر ورکوي، څو په خپلو شمالي سواحلو کې په امنیتي ګزمو کې ۴۰ سلنه زیاتوالی راولي. لندن او پاریس دا موافقه هم... Читать дальше...

په تېره یوه اوونۍ کې په کابل درې معترضه مېرمنې نیول شوې دي، هغه مېرمنې چې د خپلو حقونو د ټینګښت او ازادیو لپاره یې په واټونو او کله کله هم د طالبانو له ویرې په سر پټو ځایونو کې اعتراضونه کول. د دغو معترضه نیول شویو مېرمنو د کورنۍ غړې او همکارانې ادعا کوي، چې دوی د طالبانو له‌خوا نیول شوي هغه ادعا چې طالبانو یې په اړه څه نه‌دي ویلي. اوس یو شمېر ښځینه فعالانې وايي، طالبان د ښځو له فعالیت ویره لري او او د دوی په خبره، د خپل حکومت بقا د مېرمنو د ازادیو او حقونو په محدود کولو کې ویني. په تېر جمهوري... Читать дальше...

«برفي کول په موږ، مېلمستیا په تاسې»، له پخوا وختونو راهیسې په افغانستان په ځانګړي ډول د کابلیانو ترمنځ د لومړۍ واورې ورېدل په دې پیغام سره نمانځل کېږي. نوریه سلطاني وايي، کله چې یې ولیدل د سږ کال لومړۍ واوره ورېدلې، د خپل ورور کورنۍ یې برفي کړه. نوموړې وايي: "کله مې چې ولیدل واوره ووري، لږه واوره مې پاکټ کې واچوله او ورور مې او ورینداره مې برفي کړه. ان شاالله چې یوه ښورا به راباندې خوري او هیله لرم چې بلنه را کړي." اوس چې ټکنالوجۍ پرمختګ کړی، د برفي کولو دود هم ورسره لږ څه بدل شوی او یو شمېر... Читать дальше...

یو شمېر کابل ښاریانو د واورې په ورېدو خوشحالي ښکاره کړې او عکسونه یې د خپلو تولنیزو رسنیو پر پاڼو خپاره کړي، خو یو شمېر بيا چې اقتصادي وضعیت یې ښه نه‌دی اندېښمن دي، چې ژمی له وخته مخکې راغی او د خپلو کورنو د تودولو لپاره څه نه‌لري. دوی دا هم وايي، چې د سونګ توکو بیې هم د تېرو کلونو په پرتله ډېرې لوړې دي. د کابل ښار يو اوسېدونکي احمد ګل ازادي راډیو ته وویل: "دا دی د ژمي اوله واروه هم وغورځېدله خو متاسفانه چې موږ ورته ډېر خفه یو، د دې لپاره چې موږ د ژمي لپاره هیڅ امکانات نه‌لرو، نه مو تر اوسه... Читать дальше...

په کندهار کې د سپین بولدک ـــــــ چمن په دروازه د طالبانو او پاکستاني ملېشو ترمنځ د پرونۍ نښتې اصلي انګېزه لا هم نه‌ده معلومه، خو د دې پېښې ویډیوګانې په ټولنیزو رسنیو خپرې شوي. دا ویډیوګانې چې لا په رسمي ډول یو لوري هم نه‌‌دي تأیید کړي، ښيي چې د طالبانو په منځ کې یو ولاړ شخص په پاکستاني ملېشو ډزې کوي او وروسته نښته پیلېږي. لا د دې ډزو د مرګ‌ژوبلې کره شمېر معلوم نه‌دی، خو هغو ویډیوګانو کې چې ادعا کېږي د همدې نښتې دي، لیدل کېږي چې دوه پاکستاني ملېشه په مرمیو لګېږي. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح‌الله... Читать дальше...

د ترکیې د کورنیو چارو وزیر وايي، هغه کس نیول شوی، چې په استانبول کې یې بمب ځای پر ځای کړی و. د ترکیې انادولو دولتي خبري اژانس په خپل ټویټر کې لیکلي، چې سلیمان سوېلو نن دوشنبه د بمي حملې د طراح د نیولو خبر ورکړی. په دې اړه نور جزییات نه‌دي ورکړل شوي. تر دې مخکې د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان ویلي وو، چې د لومړنیو معلوماتو له مخې، په استانبول کې حمله کوونکې یوه ښځه وه. د ترکي چارواکو په خبره، په استقلال واټ کې چې زیات وخت په‌کې ګڼه ګوڼه وي، د تېر مازیګر په چاودنه کې ۶ کسان وژل شوي او ۸۱ تنه نور ټپیان شوي دي. Читать дальше...

د اسیا د مرکز د فوټبال د سیالیو په لړ کې تمه کېږي، چې د افغانستان تر ۱۴ کلونو کم عمره لوبډله نن د ترکمنستان په وړاندې لوبه وکړي. د افغانستان د فوټبال فډراسیون په خپل رسمي فېسبوک کې لیکلي، چې دغه مسابقه د کابل پر وخت د مازیګر درې نیمې بجې پیلېږي. تر دې مخکې د افغانستان تر ۱۴ کلونو کم عمره لوبډله په خپله لومړۍ مسابقه کې توانېدلې وه په یوه ګول سره ایران ته تېره جمعه ماتې ورکړي. د افغانستان، تاجکستان، ایران، ازبکستان او ترکمنستان په ګډون د اسیا د مرکز د فوټبال مسابقې د تېرې اوونۍ په وروستیو کې... Читать дальше...

د اوکراین ځواکونه د خرسون ښار تر بیا نیولو وروسته د خلکو له تود هرکلي سره مخ شول. د راپورونو له مخې خلکو د اوکراین بیرغونه له ځانه سره لېږدول او واټونو ته په راوتلو سره یې د خپلو پوځیانو هرکلی وکړ. د اوکراین ولسمشر ولودومیر زلنسکي د دغه هېواد په جنوب ختیځ کې له روسي ځواکونو د خرسون ښار بیا نیول یوه لویه او تاریخي لاسته راوړنه یاده کړه. زلنسکي ژمنه ورکړې چې د دغه ښار د څنډو د تصفیې لپاره به عملیات دوام پيدا کړي.

د افغانستان برښنا شرکت وايي د ازبکستان په وارداتي برښنا کې د یوې ستونزې په خاطر په کابل او ځینو ولایتونو کې د لنډو ورځو لپاره د برښنا پرچاوۍ رامنځته شوي. د دغه شرکت ویاند حکمت الله میوندي پرون ناوخته په یوه پيغام کې ویلي: "د ازبکستان هېواد په رالېږل شوي پيغام کې ویلي چې د دوی خواته یوه تخنیکي عارضه رامنځته شوې چې له امله یې د برښنا یو سرکټ پرچاو دی او یو سرکټ یې فعاله دی. موږ له ټولو پېرېدونکو څخه هیله لرو تر څو دا پرچاوۍ چې دوې ورځې به دوام وکړي په حوصله مندي راسره وزغمي او انشالله ډېر ژر به دا... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د کابل په پنځلسمه حوزه کې تر چاودنو او ډزو شاوخوا یوه شپه وروسته وویل چې د داعش پنځه غړي یې وژلي دي. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد یکشنبه ناوخته په خپل ټوېټر ولیکل چې د شنبې په شپه د کابل د پنځلسمې امنیتي حوزې اړوند پنجصد فامیلیو سیمه کې د طالبانو ځانګړو ځواکونو عملیات ترسره کړل. مجاهد ویلي پنځه خوارج هغه کلمه چې دوی یې د داعش لپاره کاروي په دې عملیاتو کې وژل شوي. د مجاهد په خبره دغو کسانو په ځینو چاودنو کې لاس درلود او د لویو چاودنو پلان یې جوړ کړی و. د شنبې په... Читать дальше...

د ترکيې پلازمېنه کې د استانبول استقلال واټ یکشنبه مازیګر مهال د یوې مرګونې چاودنې شاهد و. دا سیمه د استانبول د اکثرو نورو واټونو په څېر معمولاً له خلکو او ګرځندویانو ډکه وي. په امنیتي کمرو کې چاودنه ډېره لویه ښکاري او له استقلال واټه دود ډېر لوړ خيژي. پولیسو له پېښې وروسته سیمه کلابنده کړه او پاتې شوي خلک یې و ایستل. سیمې ته امبولانسونه او د پولیسو ګڼ موټر ور روان وو او د پېښې ټپيان او مړي یې انتقالول. جمال دینیز د پېښې یوه شاهد د فرانسې خبري اژانس ته وویل: "موږ لږ لیرې وو، خو یو څو کسان... Читать дальше...

افغانان له یوه سخت ژمي سره مخ دي خو د خوړو نړیوال پروګرام ژمنه کړې چې د خلکو د لاسنیوي لپاره اړین چمتووالی نیول شوی دی. د خوړو نړیوال پروګرام د ژمي په رارسېدو سره د افغانستان په لېرو پرتو سیمو کې د ۷۲ زره ټنه خوراکي توکو د زېرمه کولو اعلان کړی او ویلي یې دي چې دا لړۍ دوام لري. WFP پرون په یوه ټویټ کې وویل چې د دې پروګرام هدف په افغانستان کې د ژمي، واورې، یخنۍ او د لارو د بندېدو پر مهال خلکو ته د خوراکي توکو رسول دي. د خوړو نړیوال پروګرام وايي، په پام کې لري چې په میاشتني ډول شاوخوا ۱۵ میلیونه... Читать дальше...

ډيلي صباح: ترکیه کې حکومت پلوه ډيلي صباح ورځپاڼې لیکلي چې ترکیې د سږ میلادي کال له پیله له یو سل او یو زرو زیات ناقانونه کډوال له خپلې خاورې شړلي دي. ورځپاڼې د ترکي چارواکو په حواله ویلي، د ډیپورت شویو کډوالو دا شمېر د تېر کال پرتله ۱۵۲ فیصده زیاتوالی ښيي. مطلب کې راغلي، له ترکیې د ډیپورت شویو کډوالو لوی شمېر یې افغانان او په دویم قدم کې پاکستاني اتباع دي. ډیلي صباح لیکلي، سږ کال ترکیې ۵۷ زره افغانان په چارتر او نورو عادي الوتکو کې بېرته افغانستان ته استولي. وړاندې راغلي، ترکي چارواکي دا... Читать дальше...