Новости за 04.12.2021

د افغانستان د بیارغونې وجهي صندوق تمویلونکو موافقه کړې چې د دسمبر تر لسمې نېټې به افغانستان کې مرسته کوونکو ادارو ته د پیسو د لېږد په اړه پرېکړه وکړي.  رویټرز دا خبره د نړیوال بانک د یوه ویاند په حواله چې نوم یې نه دی یاد شوی، کړې ده. نړیوال بانک د افغانستان د بیارغونې وجهي صندق مدیریت کوي.  تېره اوونۍ راپور ورکړل شو چې د نړیوال بانک بورډ په افغانستان کې د خوړو نړیوال پروګرام او یونیسف لپاره د ۲۸۰ میلیونه ډالرو د لېږد ملاتړ کړی دی.  دا د بیارغونې وجهې صندق د یو میلیارډ او ۵۰۰ میلیونه هغو... Читать дальше...

د چین جیانګ شي سیمه د شنې چایو یو زوړ تاریخ لري. په هغه سیمه کې خلک وایي، د شنو چایو کر او د دې د تیارولو روزګار له پېړیو راهیسې کوي. د دوی په خبره د جیانګ شي دا شنې چای په ټوله نړۍ کې د خپل خوشبو، خوند او رنګ له وجې ډېره مشهورتیا لري. دغلته خلک اوس هم شنې چای په زړو او پخوانیو طریقو ټولوي، بیا یې وچوي او په ډبیو کې یې بندوي. په دې اړه د رویټرز خبري اژانس راپور فرخنده اسد پښتو کړی دی.

د فرانسې د بهرنیو چارو وزارت وایي، له افغانستانه یې تازه شااوخوا ۳۳۰ کسان را ایستلي دي.  دغه وزارت پرون وویل چې دې ډله کې ۲۵۸ افغانان، ۶۰ هالنډي اتباع، ۱۱ فرانسویان او د هغوی اړوند یو شمېر نور کسان شامل دي. د فرانسې د بهرنیو چارو وزارت وایي، د سېپټمبر له لسمې نېټې را په دې خوا یې شااوخوا څلور سوه افغانان او ۱۱۰ تنه فرانسویان له افغانستانه ایستلي دي. دغه وزارت دغه راز ویلي چې فرانسې او قطر په ګډه د دسمبر په دوهمه نېټه افغانستان ته د طبي تجهیزاتو، خوړو او ژمنیو توکو د لېږد ماموریت هم ترسره کړ. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي توماس وېسټ د ښځو د حقونو په اړه د طالبانو د مشر ملا هېبت الله اخُندزاده د فرمان هرکلی کړی، خو ویلې یې دي، ډېر څه نور باید ترسره شي. ښاغلي وېسټ پر خپله ټویټرپاڼه د فرمان د هغې برخې یادونه کړې چې د واده په اړه د ښځې رضایت په کې تامین شوی او دا حق ورکړل شوی چې له چا سره واده وکړي. وېسټ یادونه کړې چې دې برخه کې نور کار ته اړتیا شته او دا ډاډ باید ترلاسه شي چې د ښوونځیو، کارځای، سیاست او رسنیو په ګډون د ټولنې نورو برخو کې هم د ښځو حقونه رعایت کیږي. ملاهېبت... Читать дальше...

فارين افېرز فارين افېرز مجلې په افغانستان کې اقتصادي وضعیت ته کتلي او په دې اړه‌یې یوه مقاله خپره کړې ده چې امریکا او متحد هېوادونه‌یې په افغانستان کې د بشري بحران د مخنیوي په خاطر باید ژر تر ژره لاس په کار شي. مقاله د ملګرو ملتونو هغه راپور ته په اشاره پیل شوې چې وايي افغانستان په خپل معاصر تاريخ کې ښايي له چټک اقتصادي سقوط سره مخامخ شي. همداراز د خوړو نړیوال سازمان هغه وړاندوینې ته هم اشاره شوې چې وايي راتلونکی کال ښايي د افغانستان نیمايي نفوس یعنې ۲۳ ملیونه افغانان کافي خواړه ونه‌لري. ... Читать дальше...

په افغانستان کې د زعفرانو د حاصلاتو په کچه کې ۶۰ سلنه کمښت، خو د هېواد په بازارونو کې يې د بیو لوړوالی. په افغانستان کې د زعفرانو د کښت ملي ټولنه وايي روان کال د وچکالۍ له امله د زعفرانو په حاصلاتو کې ۶۰ سلنه کموالی راغلی دی. د دې ټولنې مسؤلین وايي چې په روان کال کې تر دې دمه زعفرانو ۱۰ ټنه حاصل ورکړی په داسې حال کې چې تېر کال‌يې حاصل ۲۲ ټنه وو. شکور ایثار چې په افغانستان کې د زعفرانو د لومړنیو کروندګرو له ډلې دی ۲۰ کاله وړاندې يې له خپل پلار سره یوځای په هرات کې زعفران وکرل او نور کروندګر يې هم دغه کښت ته وهڅول. Читать дальше...

د پاکستان او هند رسنیو تایید کړې چې اسلام اباد پرون جمعه (د لېندۍ ۱۲مه) موافقه کړې چې د هند د مرستې پنځوس زره ټنه غنمو او درملو ته د افغانستان په ټرکونو کې د لېږد اجازه ورکړي. هند نژدې دوه میاشتې مخکې افغانستان ته د پنځوس زره ټنه غنمو، درملو او نورو مرستو د استولو وړاندیز کړی و. پاکستان د نوومبر په ۲۴ مه نېټه وویل چې د بشري خواخوږۍ له مخې به د هند مرستې ته د واګه بندر له لارې په استثنایي ډول افغانستان ته د تګ اجازه ورکړي. خو اسلام اباد یو شرط درلود، هغه دا چې دا مرسته به د پاکستان په ټرکونو کې افغانستان ته استول کېږي. Читать дальше...

په ویانا کې له پیاوړو قدرتونو سره د ایران د اټمي موافقې په اړه په خبرو کې ګډونوالو ډپلوماټانو له پنځه ورځنیو مذاکراتو وروسته پرون جمعه (د لېندۍ ۱۲مه) د خبرو لړۍ وځنډوله او د سلا مشورو لپاره خپلو هېوادونو ته ستانه شول. د اروپايي ټولنې جګپوړي ډپلوماټ انریک مورا د پرونیو خبرو په پای کې وویل چې په تېرو پنځو ورځو کې دواړو خواوو ننګونې په ګوته کړې او اوس هغه وخت را رسېدلی چې ګډونوال پلاوي په پلازمېنو کې سلا مشورې وکړي. مورا زیاته کړه چې دا خبرې به راتلونکې اوونۍ په ویانا کې بیا پیل شي، خو هغه په عین... Читать дальше...

د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ وايي، په افغانستان کې دننه درې نیم میلیونه کسان د روان کړکېچ له کبله بې ځایه شوي چې له دې ډلې ۷ لکه کسان یوازې په ۲۰۲۱ میلادي کال کې د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شوي دي.  د UNHCR ویاند بابر بلوچ پرون جمعه (د لېندۍ ۱۲مه) په جنیوا کې خبریالانو ته وویل چې د دې کسانو د لاسنیوي لپاره نورو بشري مرستو ته اړتیا ده. ښاغلي بلوچ زیاته کړه چې دا خلک سرپناه، خوړو او نورو لومړنیو شیانو ته اړتیا لري: "ډېری کورنۍ له سختې یخنۍ دخلاصون لپاره مناسبې سرپناه او نورو ضروري شیانو ته اړتیا لري. Читать дальше...

په اروپايي ټولنه کې د پناه غوښتونکو افغانانو په شمېر کې د تېرو پنځو کلونو پرتله د پام وړ زیاتوالی راغلی.  د اروپا د پناه غوښتونکو د ملاتړ اداره چې د اروپايي ټولنې په ۲۷ غړو هېوادو، ناروې او سویس کې د کډوالو ارقام ثبتوي، پرون د لیندۍ په ۱۲مه نېټه وویل چې تردې دمه ۷۱۲۰۰ کسانو د سیاسي پناه غوښتنه کړې.  د دې ادارې په وینا له ۲۰۱۶ کال راهیسې دا تر ټولو لوړ رقم دی او په داسې حال کې ده چې یوازې په یوه وروستۍ میاشت کې اروپا ته د رسېدونکو افغانانو په شمېر کې په سلو کې ۷۲ زیاتوالی راغلی.  طالبانو د اګسټ په پنځلسمه پر ټول افغانستان ولکه ټینګه کړه. Читать дальше...

کریملین وايي، ولسمشر ولادیمیر پوتین به د امریکا له ولسمشر جو بایډن سره په را روانه غونډه کې پر نورو مسایلو سربېره پر افغانستان هم خبرې وکړي.  د کریملین یوه سلاکار یوري اوشاکوف پرون د لیندۍ په ۱۲مه وویل چې د دې انلاین سرمشریزې لپاره په راتلونکو ورځو کې یوه احتمالي نېټه په پام کې نیول شوې، خو مسکو ګوري چې واشنګټن به یې کله تایید کړي.  اوشاکوف زیاته کړه چې په دې سرمشریزه کې به د افغانستان، لیبیا، سوریې، ایران او نورو هېوادونو پر اړوندو مسایلو خبرې وشي.  د اوشاکوف په وینا پوتین همدا راز غواړي،... Читать дальше...

د امریکا ولسمشر وايي، پر هغې طرح کار کوي چې له مخې به یې د روسیې لپاره دا ډېره ګرانه شي چې د ګاونډي اوکراین پرضد پراخ پوځي تحرکات وکړي.  بایډن پرون جمعه (د لېندۍ ۱۲مه) خبریالانو ته وویل چې د ده دا پلان هراړخیز دی: "غواړم هغه طرحې سره یوځای کړم چې زما په باور د ډېرو هر اړخیزو او معنا داره نوښتونو یوه مجموعه ده او د ښاغلي پوتین لپاره به ډېره ګرانه شي چې له هغو اقداماتو سره پرمخ ولاړ شي چې خلک وېره لري چې دی یې ښایي وکړي، خو دا پلان اوس تر کار لاندې دی." د کریملین یوه سلاکار یوري اوشاکوف ویلي چې... Читать дальше...

فرانسې پر متحده عربي اماراتو د وسلو د پلورلو لویه معامله او د څو میلیارډ ډالرو په ارزښت په دې هېواد کې د پانګونو ژمنه پرون اعلان کړه.  د فرانسې ولسمشر اېمانوېل مکرون پرون د لیندۍ په ۱۲مه نېټه په دوبۍ کې پر متحده عربي اماراتو د اتیا میلیارد ډالرو په ارزښت د اتیا رافایل پوځي جټ الوتکو د پلورلو هغه سند لاسلیک کړ چې د فرانسې په تاریخ کې په یوه ځل د وسلو د خرڅلاو تر ټولو ستره معامله ده. د فرانسې دفاع وزارت وايي، دوهمه معامله چې مکرون یې سند لاسلیک کړی د ۱۲ ایربس جنګي هلیکوپټرونو د خرڅلاو وه.  همدا... Читать дальше...

د روغتیا نړیوال سازمان دا مني چې د کرونا ویروس نوې بڼه د سرایت له پلوه خورا چټکه ده، خو له نړیوالو غواړي چې د وارخطایۍ پرځای ورته چمتو شي.  د روغتیا د نړیوال سازمان یا 'WHO' مخکښې ساینس پوهې سومیې سوامي ناټان Soumya Swaminathan پرون جمعه (د لېندۍ ۱۲مه) وویل، دا اټکل ممکن نه دی چې د اوميکرون په نوم د کرونا نوې بڼه به د مسلط جریان په توګه د دې ویروس پخوانۍ بڼه چې د ډېلټا په نوم یادېده له منځه یوسي، خو هغې له جنوبي افریقا څخه د وتلې نوې بڼې د ورځني ضریب د شمېر د زیاتېدو یادونه وکړه.  مېرمن سوامي... Читать дальше...