Новости за 20.10.2022

نیدرلینډ د سرېلانکا ۱۶۲ او نیمیبیا د اماراتو د لوبډلې ۱۴۸ منډې هدف پوره نه‌شو کړای. په دې سره د الف ګروپ د لومړي پړاو سیالۍ ختمې شوې، سرېلانکا او نیدرلنډ بل پړاو او نیمیبیا او متحده عربي اماراتو لوبډلې کورونو ته ستنیږي. اوس به افغانستان د استرالیا، نیوزلانډ او انګلنډ ترڅنګ له سرېلانکا سره هم لوبه لري، د دې ګروپ بله لوبډله لا نه‌ده معلومه. سبا ویسټ انډیز د ایرلینډ او کاټلینډ د زمبابوی سره لوبې لري. هره لوبډله چې لوبه ګټي بل پړاو ته لاره پیدا کوي، ځکه د دې ګروپ هرې لوبډلې یوه لوبه ګټلې او یوه يې بایللې ده. Читать дальше...

د برېتانیا صدراعظمې او د محافظه کار ګوند مشرې لیز ټرس له ۴۵ ورځو کار وروسته استعفا ورکړه. هغه د ګوند خپلمنځي لانجو او ګډ وډیو په سبب استعفا ته اړه شوه. مېرمن لیز ټرس چې د سپټمبر په شپږمه د بوریس جانسن ځای ناستې شوه، په یوه بیان کې نن د اکتوبر په شلمه وویل، د کومو اهدافو لپاره چې دا ټاکل شوې وه نور یې مخته نه‌شي وړلی. ټرس ډاډ ورکړ چې د ګوند او حکومت له خوا ټاکل شوي هدفونه به تعقیبیږي او تر هغه چې نوی مشر وټاکل شي دا به خپله دنده مخته وړي.

مېنګل دا څرګندونې پر داسې مهال کړې دي چې په تېرو شاوخوا څلور میاشتو کې خلکو په شمالي وزیرستان، جنوبي وزیرستان، باجوړ، کورمه، اورکزیو، خیبر، مومندو، کوز دیر، سوات او پېښور کې د امنیت ټینګښت لپاره احتجاجونه، لاریونونه، جرګې او جلسې کړې دي.

د افغانستان د کرېکټ پیلیز توپوهونکی رحمن الله ګربز وايي ټولو ته ډاډ ورکوي چې صحت یې ښه دی او لوبه کې ګډون کوي. رحمن الله ګربز له پاکستان سره د تمریني لوبې پر مهال د پاکستاني بالر شاهین شاه افریدي په یوه بال په پښه ولګېد او ژوبل شو. ګربز نن په خپل فېسبوک یو پيغام خپور کړی او ويلي يې دي: "لکه څنګه چې تاسو ته معلومه وه چې تېره لوبه کې زما پښه لږه ټپي شوه. نو ډېر زیات هېوادوال خواشیني وو. ټولو ته ډاډ ورکوم چې زه باالکل جوړ یمه. ستاسو د دعاګانو برکت دی. ان شاالله زه به راتلونکې لوبې ته به روغ و اوسم. Читать дальше...

فضا ته د سپیس ایکس د ستورمزلي ټیم څلورم تر ټولو اوږد ماموریت د اکتوبر په څوارلسمه نېټه پای ته ورسېد چې، سمانتا کریسټو فوریټي د دې ماموریت غړې وه. دا وايي، فضا د تګ د فرصت په خاطر منندویه ده. دې د جرمني په کولن ښار کې د اروپايي ستورمزلو په مرکز کې د یوه خبري کنفرانس په پر مهال وویل، دا هغه څه دي چې دا ورته سترګې په لاره وه. نوموړې وويل: "او له همدې امله زه د دې فرصت لپاره د زړه له تله منندویه یم. او د دې فرصت لپاره مننه کوم چې په دې ماموریت کې ما د مشرتابه ځینې دندې ترسره کړې. دا زما په فکر... Читать дальше...

د دې اوونۍ د "هارون باچا هنري ګړۍ" خپرونې مېلمه پېژندلی سندرغاړی کرن خان دی. نوموړی تازه د اسټراليا له هنري سفره پېښور ته ستون شوی دی. کرن خان وايي چې اسټراليا مېشته پښتنو او افغانانو نه يوازې په خپل محنت ځانته ښه او معياري ژوند برابر کړی بلکې په خپل کلتور او هنرمندانو هم مين دي. په خپرونه کې د اسټراليا د کنسرټونو په اړه د کرن خان خبرې او ځينې سندرې اورېدای شئ.

د اوکراین حکومت غواړي چې له سر له ننه برېښنا وسپموي او اروپایي ټولنه نن په خپله سرمشریزه کې دا مساله څېړي چې څرنګه د خپلې انرژۍ غم خوړلي شي او له اوکراین سره هم مرسته وکولی شي. کییف د لومړي ځل لپاره غواړي سر له ننه پر اوکراین د روسیې د برید له پیله تر اوسه د برېښنا مصرف محدود کړي. اوکراین د دې لپاره دا هڅه کوي چې ژمی را روان دی او د روسیې د هوایي بریدونو په ترڅ کې د دوی د انرژۍ تاسیساتو ته زیان اوښتی دی. د والنټاین رزنیچینکو سیمې اداري مشر نن وویل چې، د روسیې د تازه برید په ترڅ کې د د نیپرو... Читать дальше...

وروسته له هغې چې یوې برېټانیاوۍ ورځپاڼې ګارډین د طالبانو له لوري د کابل پوهنتون د طب پوهنځي محصل حامد صبوري د وژلو ادعا وکړه اوس په ټولنیزو رسنیو کې د صفي الله احمدي په نوم یو ځوان ویډیو خپره کړې او ویلي، چې له دغه راپور سره د ده عکس خپور شوی دی. دغه ځوان وايي، حیثت ته یې زیان رسېدلی او له رسنیو د وضاحت غوښتنه کوي. نوموړی وايي: "زه صفي الله احمدي یم، له بده مرغه هغه موضوع چې ګارډین ورځپاڼې زما له عکس نه په استفادې سره خپره کړې او په‌کې ادعا شوې چې زه همجنس‌باز یم او له د درې ورځو شکنجې نه وروسته... Читать дальше...

د سرېلانکا لوبډلې نن د نړیوال جام په لومړي پړاو کې هالنډ ته د شپاړس منډو په توپیر ماتې ورکړه. سرېلانکا په ټاکلیو شل اورونو کې شپږ لوبغاړي له لاسه ورکړل او یو سل او دوه شپېته منډې یې جوړې کړې چې په ځواب کې هالنډ یو سل او شپږ څلوېښت منډې وکړې او نهه لوبغاړي یې وسوځېدل. سرېلانکا د دې جام په پیل کې له نامیبیا څخه لوبه بایللې وه چې ډېرې تبصرې پرې وشوې، ځکه چې یو شمېر مبصرین په دې باور و چې سرېلانکا تازه د اسیا جام اتلولي خپله کړې ده نو په نړیوال جام کې به ډېره ښه ځلیږي. نامیبیا بیا نن د یو دېرش... Читать дальше...

په بیان کې د سازمان د ښځو د چارو مرستیالې هیدر بار په حواله راغلي چې د هغو ښځو له داستانونو ښکاري چې طالبان له احتجاج کوونکو ښځو څخه "څومره زیات خطر" احساسوي او تر "وروستي حده" هڅه کوي چې هغوی غلې کړي.

یو شمېر هغه ښځینه محصلانې چې څو ورځې مخکې د طالبانو له خوا د کابل پوهنتون له لیلیې ویستل شوې وې، وايي چې دا مهال د خپلو دوستانو په کورونو کې ژوند کوي او له ګڼو ستونزو سره مخ دي. د کابل پوهنتون له لیلیې څخه یوه شړل شوې محصله وايي، له لیلیې څخه تر ایستلو وروسته په کابل کې د خپلو دوستانو په کور کې په بې برخلیکه حالت کې ژوند کوي. دې چې د موضوع د حساسیت له امله یې ونه غوښتل نوم یې، په راپور کې خپور شي ازادي راډيو ته وویل، غواړي خپلو زده کړو ته دوام ورکړي، نو ځکه باید دې د دوی ستونزو ته پاملرنه وشي. Читать дальше...

په پاکستان کې یوشمېر رسنیو او امریکا غږ اردو ویلي دي چې د اېف ای اې چارواکو د کورنیو چارو وزارت تر منظورۍ وروسته بټلر ته هېواد ته د داخېلدو اجازه ورکړه.

د پاکستان د اب وهوا د بدلون مخنیوي چارو وزیرې شيري رحمان په خيبر پښتونخوا کې د ناامنیو په اړه په خپله وينا کې وويل چې "دا څه چې روان دي دا بغاوت نه دی، دا ترهګري ده." هغې پر مذهبي وسلوالو تنقيد وکړ چې په وينا يې د "مذهب په جامه کې خپل ناوړه هدفونه لری."

د بشري حقونو د څار سازمان په طالبانو تور لګولی چې له خپلو ټولو امکاناتو کار اخلي څو د معترضو ښځو مخه ونیسي. دغه سازمان نن په یوه اعلامیه کې د طالبانو له خوا د درېیو معترضو ښځو بندیانېدو ته اشاره کړې او ادعا یې کړې چې په زندان کې ورسره تاوتریخوالی شوی. د بشري حقونو د څار سازمان د ښځو د برخې مرستیالې هیدربار په حواله په دې اعلامیه کې راغلي چې طالبان د دې په خبره له معترضو ښځو خطر احساسوي او تر وروستي حده هڅه کوي چې د هغوی غږ خاموشه کړي. د بشري حقونو د څار سازمان په اعلامیه کې د تمنا پریاني په... Читать дальше...

په افغانستان کې د ښځو د دوستانو ډله په دې هېواد کې بشري او اساسي حقونو ته د ښځو د نه لاسرسي او د دوی پر وړاندې د ورځ تر بلې مخ پر زیاتېدونکو محدودیتونو په اړه اندېښنه ښودلې ده. مریم چې د پلازمېنې کابل اوسېدونکې ده پر افغانستان د طالبانو له بیا ځلي واکمنېدو مخکې يې په یو شخصي کمپنۍ کې دنده درلوده، خو په خبره يې د طالبانو تر راتګ وروسته په کور ناسته او له اقتصادي ستونزو سره مخ ده. هغې وویل: "اقتصادي ستونزې ډېرې زیاتې دي. زه یوازې نه بلکې ټولې افغان مېرمنې چې کار يې کاوه او اوس ترې دندې اخیستل شوی دي، دوی له ګڼو ستونزو سره مخ دي. Читать дальше...

د خيبر ضلعې د تیرا ترخو کڅ ۱۳ کلن نوشاد خان اپرېدي پښه د ځمکلاندې بم په چاودنه کې پرې شوې وه. د نوموړي پلار قلات خان اپرېدی وايي، له تېرو څلورو میاشتو راهیسې په خپل لګښت د زوی درملنه کوي. د تیرا اوسېدونکي وایي چې هلته اوس هم په یوشمېر ځایونو کې د ناامنیو او پوځي عملیاتو پر مهال ښخ ماینونه موجود دي چې ستانه شوي کډوال یې له خطر سره مخامخ کړي دي. بلخوا پوځ وايي چې په قبايلي سيمو کې يې د ماينونو پاکولو کار دوام لري. ویډیويي رپورټ.

د ناروې پولیسو یو روسی وګړی د یوې بې پیلوټه الوتکې د ناقانونه پرواز په تور نیولی دی. دا روسی وګړی اندري یاکونین نومېږي چې د روسیې د اوسپنې پټلۍ د پخواني مشر زوی دی. دا په تېرو څو ورځو کې اوم روسی وګړی دی چې د بې پیلوټه الوتکو د ناقانونه الوتنې او له ممنوعه سیمې د انځور اخیستنې په تور نیول کېږي. د ناروې صدر اعظم یوناس ګار ستور پرون وویل چې د دغه کار تر شا د بهرنیو استخباراتو لاسونه دی. پر اوکراین د روسیې له یرغل وروسته ناروې او څو نورو لوېدیځو هېوادونو روسان او روسي بنسټونه د دوی پر هوایي... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت بهرنیو چارو وزارت وایي، د سترې محکمې د پخواني مشر یوسف حلیم جنازه به افغانستان ته ولېږدوي. د دې وزارت ویاند عبدالقهار بلخي پر خپله ټوېټرپاڼه لیکلي، دوی په متحده عربي اماراتو کې خپل سفارت ته لارښونه کړې چې د جنازې د لېږد لپاره د ښاغلي حلیم له کورنۍ سره په همغږۍ، لازمې کړنې ترسره کړي. پخوانی قاضی القضات او د سترې محکمې مشر محمد یوسف حلیم د تېرې دوشنبې په ورځ په ابوظبۍ کې د ۶۳ کلونو په عمر وفات شو. د راپورونو له مخې هغه د کډوالو په یوه کمپ کې د زړه د حملې له کبله مړ شوی دی.

د تاجکستان د کورنیو چارو وزیر رمضان رحیمزاده د افغانستان په شمالي او ختیځو ولایتونو کې د ترهګرو ډلو په اړه چې د ده په خبره ځان بېرته منسجم کوي، اندېښنه وښوده. د تاس خبري آژانس د راپور له مخې نوموړي په پلازمېنه دوشنبې کې له تروریزم سره د مبارزې په اړه د نړیوالې او سیمه ییزې همکارۍ یوې غونډې ته په خبرو کې وویل چې په دې وروستیو کې په تېره بیا د افغانستان په شمالي ولایتونو کې چې له تاجکستان سره پولې لري، جهادي مدرسې پرانیستل شوي او د دې هېواد له جنوبي او ختیځو ولایتونو څخه ترهګرې ډلې په شمالي ولایتونو کې ځای پر ځای کېږي. Читать дальше...

د ژورنالېستانو ملي ټولنې د سټیفاني ګلینسکي په نوم له یوې بهرنۍ خبریالې سره د طالبانو وروستی چلند وغانده او هغه یې ځورونې او ډارولو یو عمل وباله. سټیفاني چې په وروستیو څو کلونو کې یې له افغانستانه څو بهرنیو رسنیو ته راپورونه برابرول، طالبانو ورته اجازه نه ده ورکړې چې بېرته افغانستان ته لاړه شي. هغې ویلي چې طالبانو ور څخه د هغو سرچینو د هویت د شریکولو غوښتنه کړې او دا یې ګواښلې وه چې په افغانستان کې یې د ډبرو د سکرو په تړاو د طالب چارواکو د خپلمنځي لانجو او همدارنګه د پکتیکا په برمل کې د پاکستاني طالبانو د فعالیت په تړاو ورکړي وو. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د ملګروملتونو د وګړو صندوق په هلمند او نیمروز کې ۶۲ قابله ګانو د روزنې د پیلدو خبر ورکوي. د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق په یوه ټوېټ کې ویلي چې دغه قابله ګانې به د زده کړو له بشړېدو وروسته په خپلو ټولنو کې په هغو روغتیایي خونو کې د زېږون، میندواو نوي زېږېدلو ماشومانو او همدارنګه لویانو ته روغتیایي خدمتونه وړاندې کوي چې د دې صندوق پر مټ فعالې شوي دي. د دا ډول روغتیایي خونو لپاره د قابله ګانو د روزنې د پروګرام په ترڅ کې تېره اونۍ له دېرشو زیاتې قابله ګانې په کندهار کې له یوه اته میاشتني کورس څخه فارغې شوې. Читать дальше...

د طالبانو چارواکي د کندوز د سپین زر دولتي شرکت د فعالیت د بیا پیلېدو خبر ورکوي. د راپورونو له مخې په سپین زر شرکت کې د غوړو او د کاغذو تولید پیل شوی او په نږدې راتلونکې کې به یې تولیدات بازار ته وړاندې شي. د سپین زر دولتي شرکت چې یو وخت په زرګونو کسانو په کې کار کاوه، د تېر جمهوري نظام په شل کلنه موده کې یې د بیرته فعاله کولو هڅو نتیجه نه وه ورکړې. د سپین زر شرکت په ۱۳۱۴ هجري لمریز کال کې جوړ شوی، خو د کورنۍ جګړې پر مهال د دغه شرکت ټولې تولیدي فابریکې ویجاړې او غیر فعاله شوې، وسایل یې لوټ او کارکوونکي یې بېکاره شول.

په ایران کې د اعتراضونو په ترڅ کې دوه ایراني فلم جوړونکي د دې هېواد د امنیتي ځواکونو له خوا نیول شوي دي. د راپورونو له مخې نیول شوي کسان نیک یوسفي او مژګان ایلان لو دي. د یوسفي نږدې ملګرو ویلي چې هغه د اکټوبر په ۱۶مه نیول شوی دی. نوموړي تېره اونۍ په خپله ټوېټرپاڼه کې لیکلي و چې له تهرانه وتلی او خپل موبایل ټیلفون یې ګول کړی چې د امنیتي ځواکونو د اجنټانو له خوا ونه نیول شي. مژګان چې مستند فلمونه جوړوي، له نیول کېدو مخکې یې یو تصویر پر خپلې شبکې، انسټاګرام کې خپور کړی و چې په کې ښکاري، له حجاب پرته د تهران په واټونو کې ګرځي راګرځي. Читать дальше...

ډيپلوماټ مجله: ډیپلومات مجلې په یوه تحلیلي مقاله کې د طالبانو او پاکستان د اړیکو مخینې او اوسني حالت ته کتنه کړې ده. په مقاله کې راغلي، پاکستان دوه ځله واک ته د طالبانو په رسېدو کې ونډه درلوده، هم په ۱۹۹۶ او هم ۲۰۲۱کال کې. لیکوال ویلي، اوس وخت کې د پاکستان حکومت د طالبانو ملاتړ نه‌کوي، ځکه چې د ده په وینا طالبان د پاکستان له کنټروله وتلي دي. مقاله کې وړاندې لولو، طالبانو اوس له قطر، ایران، متحده عربي اماراتو، روسیې او چین سره اړیکې غوړولي او ان له امریکا او هند سره په مستقیم تعامل کې ښکېل دي. Читать дальше...

د روسیې ولسمشر په هغو څلورو سیمو کې چې له اوکراین څخه یې جلا کړي، نظامي حکومت اعلان کړی دی. ولادیمیر پوتین پرون چهارشنبې د روسیې د ملي امنیت په شورا کې وویل چې په دونیڅک، لوهانسک، خیرسون او زاپوریژیا کې یې د نظامي حکومت د جوړولو فرمان لاسلیک کړی دی. کریملین ویلي چې نظامي حکومت به د اکټوبر د شلمې له سهار څخه نافذ وي. د روسیې پر دغه اقدام چې د اوکراین دغه څلور سیمې یې په غیرقانوني توګه له خپلې خاورې سره ملحق کړي، ملګرو ملتونو، ناټو او لوېدیځو هېوادونو تند غبرګونونه ښودلي دي.