Новости за 04.07.2022

د کابل یو شمېر اوسېدونکي وایي، د لوی اختر په درشل کې د څارویو بازارونه د ښار بېلابېلې سیمې ککړوي. په داسې حال کې، چې د لوی اختر رارسېدو ته څو محدودې ورځې پاتې دي، د کابل یو شمېر اوسېدونکي اندېښنه لري چې د څارویو بازارونه به په ښار کې د ګډوډۍ او د ښار د ککړېدو لامل شي. دوی وايي، چې دا مهال د کابل ښار په ځینو برخو کې د څارویو بازارونه ګرم دي او د طالبانو حکومت په مشرۍ له کابل ښاروالې غواړي، چې دې ستونزې ته د حل لاره پیدا کړي. د کابل اوسېدونکي مجید ازادي راډیو ته وویل: "هر کال د لوی اختر په را... Читать дальше...

افغان ادبي بهیر چې له تېرو ۲۸ کلونو راهیسې ادبي غونډې کوي، له څه مودې راهیسې یې غونډې ځنډېدلې وې خو اوس د دې بهیر غړي وايي، یو ځل بیا یې په کابل کې خپلې غونډې پيل کړي دي. کابل کې د افغان ادبي بهیر د بیا پیل لومړنۍ ناسته د تېرې جمعې په ورځ وشوه چې له مشاعرې مخکې لیکوال استاد محمد اصف صمیم په‌کې خبرې وکړې. استاد صمیم وویل، افغان ادبي بهیر له تېرو ۲۸ کلونو راهیسې د پښتو ادب خدمت کوي او هیله‌من دی چې ځوانان دې خدمت ته دوام ورکړي. د افغان ادبي بهیر غونډې له څه مودې راهیسې د کرونا او ورپسې د سیاسي... Читать дальше...

ایراني رسنۍ وايي، چې تازه له ۴۵۰۰ ډېر افغان کډوال بېرته خپل هېواد ته ستانه کړل شوي دي. احمدشاه چې د بغلان ولایت اوسېدونکی دی، تازه له ایران څخه د هرات اسلام کلا بندر نه رااړول شوی دی. هغه چې یو کال مخکې ایران ته د کار لپاره په قاچاقي لارو تللی و، وايي په تېر یوه کال کې یې په ایران کې په ودانیزو چارو کې کار کاوه او ګټلې پیسې یې کورنۍ ته لېږلي، خو د ایران پولیسو څه موده مخکې هغه او ځینې ملګري یې په خونه کې ونیول او افغانستان ته یې راولېږل. نوموړي وویل: "یو کال په ایران کې وم، درې میاشتې مې کار... Читать дальше...

د افغانستان کرکټ بورډ نن د طالبانو تر کنټرول لاندې ملي رادیو تلوېزیون سره د شپږیزې کرکټ لیګ اتم پړاو سیالیو د خپرېدو هوکړه لیک لاسلیک کړ. کرکټ بورډ په خپل فېسبوک پاڼه لیکلي، چې داوړو خواو د لوبو پر غوره او با کیفیته خپراوي ټینګار کړی. د بورډ په خبره، دغه لوبې به د ملي سپورټ له لارې په ژوندې بڼه تولید او خپرې شي. په افغانستان کې د شپږیزې کرکټ لیګ اتم پړاو سیالۍ د روانې جولای میاشتې په ۱۸مه نېټه پیلېږي، چې د اګسټ میاشتې تر پنځمې نېټې پورې به دوام وکړي.

کابل کې د بدن ښکلا سيالۍ پيل شوې. د افغانستان د بدني روزنې او ورزش ریاست په خپل فېسبوک پاڼه لیکلي، چې دغه سیالۍ د ٢١ ولايتونو ٣٧٣ ورزشکارانو په ګډون نن دوشنبه د بدني روزنې او ورزش عمومي ریاست په جمنازيوم کې پيل شوې. د دې ریاست په وینا، دغه سيالۍ چې د فزيکي سپورټ، فزيکي اتلتيک او بدن ښکلا په سبکونو سره پيل شوې ١٥ ورځې به دوام وکړي. د دغو سياليو له ترسره کېدو موخه ملي لوبډلې ته د غوره څېرو ټاکل او په بهرنيو سياليو کې ګډون کول دي.

د روزګان ولایت د امنیه قوماندانۍ وياند اغاولي قریشي ازادي راډیو ته وویل چې دا پېښه تېره شپه د روزګان – کندهار پر لویه لار د سوزل په سیمه کې د یوه موټر د چپه کېدو په نتیجه کې وشوه. د ویاند په وینا په دې پېښه کې دوې ښځې او دوه نارینه مړه شوي او ۵ تنه نور ژوبل شوي دي. خلک وايي، د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته په لویو لارو کې د بمونو او ماینونو د چاودنو له کبله مرګ ژوبلې تقریباً بیخي پای ته رسېدلي خو ترافیکي پېښې ډېرې شوې دي.

په ترکیه کې د اوکراین سفیر وايي، اوکرایني ځواکونو یوه بېړۍ نیولې چې د روسانو له لوري د اوکراین غلا شوې غله پکې بار وه. رویټرز خبري اژانس په دې اړه د ترلاسه کړیو اسنادو له مخې ویلي چې اوکراین په وروستیو ورځو کې له ترکیې غوښتي و د روسیې ژیبک ژولي بېړۍ ودروي. د رویټرز خبریالانو ژیبک ژولي بېړۍ لیدلې چې د کاراسو بندر د اوبو په غاړه درول شوې ده.

د خبریالانو د خوندیتوب کمېټه له طالبانو غواړي چې له دوی سره په بند کې درې بندي خبریالان څومره ژر، چې کېږي ازاد کړي. په نیول شویو خبریالانو کې عمادالدین دوران، میرزا حسیني او جمال‌الدین دلدار شامل دي. طالبانو پرون وویل، په لغمان کې یې له خپل زندانه ۶۵ بندیان ازاد کړي. د طالبانو تر کنترول لاندې باختر دولتي خبري اژانس د طالب چارواکو له قوله لیکلي، د دې کسانو جرمونه واړه ول او دا لړۍ روانه ده. خو طالبانو د خوشې شویو کسانو د جرمونو په اړه ډېر جزییات نه‌دي ورکړي. دا په داسې حال کې ده چې له طالبانو... Читать дальше...

د لسګونه هېوادونو او نړیوالو سازمانونو مشران په جګړه کې د اوکراین د نړېدلو سیمو د بیا رغونې تګلاره جوړوي. د لوګانو ښار د غونډې په ګډونوالو کې د اوکراین صدر اعظم ډینیس شمیهال او د اروپایي کمېسیون مشره اورسلا ون دیرلین هم شامل دي. د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلنسکي چې په انلاین ډول غونډه کې ګډون کوي، له مخکې نه خبرداری ورکړی چې په ازادو شویو سیمو کې د بیا رغونې کار" ډېر پراخ" دی. زلنسکي ویلي: "یوازې دا مهمه نه‌ده چې د یرغلګرو له خوا نړول شوي هر څه بېرته جوړ شي، بلکې اړتیا ده چې د خوندي، نوي، ارام او ازاد ژوند لپاره نوی بنسټ هم کېښودل شي. Читать дальше...

د ننګرهار د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست وايي، د« UNDP» مؤسسې په مالي لګښت او د افغانستان لپاره د هالنډ کميټې په تخنیکي همکارۍ د دې ولایت په دوو ولسوالیو کې یې بزګرانو ته کرنیز وسایل ویشلي. د طالبانو د کرنې، اوبولګولو او مالدارۍ وزارت د دې ریاست له قوله په خپل تویټر پاڼه لیکلي، چې دغه وسایل تېره ورځ د ۶ شوراګانو له لارې شاوخوا ۱۵۰ بزګرانو ته ویشل شوي. د دې وزارت د معلوماتو پر بنسټ، په ویشل شویو وسایلو کې د جوارو هایبریډ تخمونه، کیمیاوي سرې، دوا پاش او یو شمېر نور کرنیز وسایل شامل دي. ‎... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د صنعت او سوداګرۍ وزارت وايي، ازبکستاني چارواکو سره، د سوداګریزو اړیکو د پیاوړتیا او د افغان سوداګرو د ستونزو د هواري په اړه خبرې شوې دي.  د صنعت او سوداګرۍ وزارت په خپله ټوېر پاڼه لیکلي، چې د دغه وزارت سرپرست نورالدین عزیزي تیره ورځ د ازبکستان د لومړي وزیر مرستیال او د سوداګرۍ وزیر سره په تاشکند کې لیدلي. په خبر کې راغلي، چې په یاده ناسته کې د سوداګریزو اړیکو د پیاوړتیا او دغه شان په ټرانزیټي لارو کې د پرتو ستونزو په حل بحث شوی دی. د وزارت په وینا، په دغه ناسته کې افغان پلاوي... Читать дальше...

د لسګونو هېوادونو او نړیوالو سازمانونو مشران نن په اوکراین کې د بیا رغونې پر موضوع غونډه کوي. د سویس په لوګانو ښار کې د دې غونډې هدف په اوکراین کې د بیارغونې د لارې د نقشې برابرول دي. دا په داسې حال کې ده، چې په اوکراین کې د روسیې جګړه لا هم په شدت سره روانه ده. په هغو کسانو کې چې دغې دوه ورځنۍ غونډې ته ورځي د اوکراین صدر اعظم دینیس شميهال هم د اروپايي کمېسیون مشره اورزلا وان دیرلین هم شامل دي. د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلینسکي به په مجازي ډول په دې غونډه کې برخه واخلي. اوکراین دا مهال د... Читать дальше...

وروسته له هغه چې پر افغان مېرمنو د طالبانو د حکومت لخوا د سفر پر مهال د محرم درلودلو محدویت ولګېده، په پلازمېنه کابل کې ښځې له بېلابېلو ستونزو سره مخ دي، ان تر دې چې د اړتیا پر مهال دوی نه‌شي کولای، د پخوا په څېر په ښاري موټروکې تګ راتګ وکړي. موټرچلونکي وایي، چې د طالبانو د مکتوب له مخې دوی نه‌شي کولای چې په مخکې چوکۍ کې مېرمنې کښېنوي او یا هم د شاه په څوکۍ کې نږدي نارینه ورسره کښېنوي. په کابل کې یو شمېر ښځې، وایي په ساعتونو ساعتونو د موټرو په تم ځای کې ولاړې وي، خو دا چې یوازې وي، د موټرچلونکي... Читать дальше...

د افغانستان د بشر د حقونو خپلواک کمېسیون په کابل کې د طالبانو له‌خوا د دیني عالمانو د غونډې په غبرګون کې وايي، دې ناستې و نه شو کولای په دې هېواد کې د روان ژور بحران لپاره رغونکي حل لار وړاندیز کړي. دغه کمېسیون چې اوس له افغانستانه بهر فعالیت کوي، د دې غونډې په اړه په خپله ټوېتر پاڼه کې، په یو مفصل تحلیل کې لیکي، دا ډول ناستې طالبانو ته په کور دننه مشروعیت نه‌شي ورکولای. د افغانستان د بشر د حقونو خپلواک کمېسیون وايي، د دیني عالمانو غونډه کې چې تېره اوونۍ وشوه، طالبانو خپلې غوښتنې په خلکو تحمیل کړي دي. Читать дальше...

د ډنمارک د پلازمېنې کوپنهاګن له ګڼه ګوڼې په یوه ډک پلورنځای کې د یوه وسله‌وال کس په حمله کې درې کسان ووژل شول او درې نور ټپیان شول. د پولیسو یوه چارواکي سورن توماسن تېره شپه خبریالانو ته وویل دغه ۲۲ کلن ډنمارکی تر حملې وروسته ونیول شول. د ده په خبره داسې نه ښکاري چې په دې حمله کې دې بل څوک هم دخیل وي، خو پولیس لا هم څېړنه کوي. په ډنمارک کې د وسلې په ذریعه د تاوتریخوالي پېښې ډېرې نه کېږي. پولیس وايي لا وختي ده چې د پرونۍ دغې حملې د انګېزې په باب څه وویل شوي.

د طالبانو روغتیا وزارت وايي، چې د تخار ولایت په بهارک ولسوالۍ کې تر لسو زیات درملتونونه، د کاري جواز نه درلودلو له کبله وتړل شول. د دغه وزارت ویاند، شرافت زمان ازادۍ راډیو ته وویل: دوی ۱۹ درملتونونه ارزولي چې په نتیجه کې یې ۱۲ درملتونونه وتړل شول. د ده په وینا د ارزونې پر مهال ځینې تر وخت تېر درمل هم راټول شوي دي.

د اسټرالیا صدر اعظم انتوني البانیزي د روسیې د یرغل په وړاندې له اوکراین سره د وسلو د مرستې ژمنه کړې ده. نوموړي دا ژمنه پرون په کییف کې د اوکراین له ولسمشر ولودومیر زیلینسکي سره په کتنه کې وکړه. ښاغلي البانیزي وویل، نوې پوځي مرسته به د شاوخوا ۶۸ میلیونه ډالرو په ارزښت وي. ولسمشر زیلینسکي وویل چې استرالیا له اوکراین سره د پام وړ مرستې کوي، په ځانګړې توګه د دفاعي ملاتړ په برخه کې. دا اوکراین ته د استرالیا د صدراعظم لومړی سفر دی. تر دې مخکې هم یو شمېر لوېدیځو مشرانو له اوکراینه د خپل ملاتړ... Читать дальше...

د خبریالانو د خوندیتوب کمېټې د طالبانو له لوري د دوو خبریالانو د خوشې کېدو هرکلی کړی دی. په اروزګان کې د پیوستون ټلوېزیون مشر خان محمد سیال او د هلمند کې د هیلې ټلوېزیون خبریال ځوان تکل د جمعې او شنبې په ورځو کې د طالبانو له خوا خوشې شول. د خبریالانو د خوندیتوب کمېټې په یوه بیان کې چې پرون د کمېټې د ټویټر له لارې خپور شو، د طالبانو د حکومت له چارواکو غوښتي چې درې نور خبریالان هم خوشې کړي. خبریال او لیکوال عمادالدين دوران د ثور په ٢٤مه په کابل کې، د دایکندي د افتاب راډیو مسوول مرزا حسيني د غبرګولي... Читать дальше...

د متحده عربي اماراتو یو سیمه ییز روغتون د افغانستان په زلزله ځپلې پکتیکا کې فعاله شو. د اماراتو د دولتي خبري اژانس له مخې د دغه روغتون وسایل او تجهیزات وړمه ورځ له اماراتو نه افغانستان ته استول شوي وو. په دغه روغتون کې چې په زر متره مربع ساحه کې فعاله شوی پنځه اویا بسترونه، ۲۵ اکسیجن ډبې، دوه مجهزې عملیات خونې او د بېړنیو صحي مرستو وسایل شامل دي. د افغانستان لپاره د متحده عربي اماراتو سفیر عیسی الداهیري ویلي چې هېواد یې له افغان زلزله ځپلو سره مرستو ته ژمن دی. د متحده عربي اماراتو ولسمشر... Читать дальше...

په تورخم کې طالب چارواکو ویلي چې پاکستان موافقه کړې تر اختر پورې افغانان په تذکرو باندې افغانستان ته پرېږدي. د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر خبري اژانس د تورخم د کمیسار سیدغازي الله هاشمي په حواله راپور ورکړی چې پاکستاني چارواکو سره په اړیکه کې دي څو په صفري نقطه کې ستونزې په بشپړه توګه هوارې کړي. پاکستان وروسته له هغه په تذکرو افغانستان ته د خلکو د پرېښودو سره موافقه کړې چې د راپورونو له مخې تېره شنبه یوه کس وروسته له هغه ځان تر ټریلر موټر لاندې کړ او ساه یې ورکړه چې پاکستاني پولیسو افغانستان ته نه‌پرېښود. Читать дальше...

د افغانستان پخواني ولسمشر حامدکرزي ویلي چې د تورخم او سپین بولدک په لارو کې د پاکستاني پوځیانو له خوا د افغان مساپرو سره ناوړه چلند غندي او له پاکستان غواړي چې ښه ګاونډيتوب وکړي. ښاغلي کرزي وروسته له هغه دا خبره په خپل ټوېټر کړې چې شنبه په تورخم کې یوه کس ځان تر ټریلري لاندې اچولی او ساه یې ورکړې. پاکستان ته اوښتونکي افغانان شکایت لري چې د دواړو خواو پوله ساتي ځواکونه یې سخت ځوروي. د تورخم، سپین بولدک او غلام خان پولو سره سلګونه افغانان چې پکې ګڼ ناروغان هم شته هیله‌من دي چې پاکستان ته د دوی د ورتلو په خاطر اسانتیا رامنځته شي. Читать дальше...

په ازبکستان کې د کاراکالپاکستان/ قره قالپاګستان خودمختاره سیمې د اوسیدونکو او پولیسو تر منځ په اخ او ډب کې تر زرو زیات کسان ژوبل شوي دي. د دې سیمې خلک د ازبکستان د مرکزي دولت د هغه پلان پر ضد پاڅېدل چې له مخې به یې قانوني تغیرات رامنځته او د یادې سیمې خپلواک حیثیت به پکې ړنګېده. د ازبکستان ولسمشر شوکت میرضیایف منلې چې په ناکراریو کې امنیتي ځواکونه او عام خلک ژوبل شوي دي. هغه دقیق شمېر نه دی یاد کړی خو په ځينو راپورونو کې بیا د لږ تر لږه زرو تنو د ټپي کېدو یادونه شوې.   د اعتراضونو په... Читать дальше...

ګارډین: ګارډین ورځپاڼې "د افغان عالمانو غونډه د نجونو د زده کړې په چوپتیا پای ته ورسېده" تر سرلیک لاندې په یوه مطلب کې لیکلي، په زرګونو افغان دیني عالمانو او قومي مخورو غونډه پای ته ورسېده او ګډونوالو یې له نړیوالې ټولنې د طالبانو د حکومت د په رسمیت پېژندلو غوښتنه وکړه خو پر نجونو د ثانوي زده کړو د لګول شویو بندیز په اړه غلي پاتې شول. د ګارډین په لیکنه د طالبانو له بیا واکمنېدو نژدې یو کال تېرېږي، خو تراوسه د نړۍ هېڅ یوه هېواد یې حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی. ډیپلوماتانو ویلي، چې د نجونو پرزده... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو سازمان سازمان یوه چارواکي رامزالاکبروف پرون لیکلي چې زیانمنې ښځې او ماشومان په لومړیتوب کې دي او هڅې روانې دي چې زیانمنو سره هر اړخیزې مرستې وشي. د ملګرو ملتونو بېلابېلو ادارو له هغې ډلې د ماشومانو د ملاتړ صندوق يا یونیسف، د روغتیا نړیوال سازمان او اوچا یا د بشري چارو د همغږۍ دفتر په افغانستان کې د وروستۍ زلزلې له زیانمنو سره د مرستو لپاره خپل سیار ټیمونه په دنده ګمارلي. د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي د استازي مرستیال او د یوناما سرپرست رامزالاکبروف یکشنبه مازیګر په... Читать дальше...