Новости за 25.07.2022

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی توماس ویسټ او د افغان ښځو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري د افغانستان په اړه په دوه ورځني کنفرانس کې د ګډون لپاره ازبکستان ته ځي. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت نن اعلان وکړ٬ چې د امریکا پلاوی به له نړیوالې ټولنې سره په دې کنفرانس کې ګډون وکړي څو له افغانانو سره د واشنګټن پر ملاتړ ټینګار وکړي. نن او سبا د ازبکستان پلازمېنه تاشکند د افغانستان په اړه د دوه ورځنۍ نړیوالې غونډې کوربه دی، چې په کې د څه باندې شلو هېوادونو او نړیوالو سازمانونو استازي بلل شوي دي. Читать дальше...

د افغانانو د بې وزلۍ کیسې ډېرې دي، دې وضعیت له ډېرو ماشومانو د دوی ماشومتوب اخیستی دی. فریما د څلورو ماشومانو مور او د کاپیسا ولایت اصلي اوسېدونکې ده. د هغې ماشومان یې ۴ کلن، ۱۰ کلن، ۱۱ کلن او ۱۴ کلن دي. هغې د تېر حکومت په ستره محکمه کې د اجیرې په توګه کار کاوه، خو د طالبانو له واکمنېدو وروسته بې دندې شوه او اوس یې ماشومان د غریبۍ له امله د ماشومتوب رنګین ژوند نه لري. نوموړې وايي: "دنده مې درلوده خو اوس بې دندې شوې یم. اوس مې ماشومان لاسي کراچۍ چلوي او کار کوي. له ښوونځي او کورس څخه هم پاتې شول. Читать дальше...

۳۱۱ ورځې کېږي، چې په افغانستان کې له شپږم ټولګي پورته نجونې ښوونځي ته له تګه محرومې شوې دي. یوه وېډيو په ټولنیزو رسنیو کې لاس په لاس کېږي چې یوه ډاکتره مېرمن له څو نورو ښځو سره د طالبانو یوې ادارې ته ورغلې او د نجونو د ثانوي ښوونځيو د خلاصولو غوښتنه کوي. دغه وېډيو چې په ټولنیزو شبکو کې ډېره خپره شوې ده، معلومه نه ده چې په کوم ولایت کې ثبت شوې ده، خو دا ښځه طالبانو ته په خطاب کې وايي: " تر کله به موږ د پردیو خیرات ته محتاج یوو؟ ښځه او نر نه غواړي، غیرت په کار دی، زما لوراو خور باید درس ووایي... Читать дальше...

په کابل کې د فوټبال "پرمختګ" جام په لومړۍ لوبه کې ابو مسلم لوبډلې ۱-۰ بریا خپله کړه. د افغانستان فوټبال فدراسیون په خپل فیسبوک پاڼه لیکلي، چې دغه لیګ تېره ورځ په کابل کې پرانیستل شو. د فدراسیون په وینا، دغه سيالۍ چې د فوټبال ودې او پراختيا په موخه ترسره کېږي د څلور ولایتونو پنځه لوبډلې په کې ګډون لري. په دغو لوبډلو کې له کابل څخه استقلال، فراه نه ابومسلم، لوګر ولایت نه اتحاد او کاپيسا نه پېروزي لوبډلې د ليګ په بڼه لوبې کوي چې د لسو ورځو لپاره به وي.

هرات ولایت کې د کراتې سيالۍ ترسره شوې. د افغانستان د بدني روزنې او ورزش ریاست په خپل فېسبوک پاڼه لیکلي، چې دغه سيالۍ د هرات او فراه ولایتونو د ١٠٠ تنه ورزشکارانو په ګډون سره د هرات ولايت بدني روزنې او ورزش ریاست په لوبغالي کې تېره ورځ ترسره شوې. دغه سیالۍ، چې دوه ورځې وړاندې پیل شوې د کوچنيانو، نويو ځوانانو، ځوانانو او لويانو سني کټګوريو له مخې په ١٦وزنونو کې دغه لوبغاړي د يو بل پر وړاندې ولوبېدل. د دې سیالیو هدف په یاد ولایت د کراتې ورزش ته وده او د ځوانانو هڅول ښودل شوي.

هندوستان کې د شطرنج نړيوالې لوبې پيلېږي. د وزرشي اژانسو د راپورنو له مخې، ټاکل شوې چې د شطرنج ۴۴ پړاوه نړيوالې ټيمي لوبې د هندوستان په چېناى ښار کې د روانې جولاى مياشتې په ٢٧نېټه د يو لړ مراسمو په ترڅ کې رسماً پرانیستل شي. دغه سيالۍ چې په هرو دوو کلونو کې يو ځل ترسره کېږي، سږ کال به د نارينه وو په برخه کې د ١٨٨ هېوادونو لوبغاړي ګډون وکړي، چې افغانستان به هم د دغو هېوادونو په منځ کې شامل وي. دغه سيالۍ به د اګسټ په ١٠مه نېټه پاى ته ورسېږي.

روسي ځواکونو د اوکراین په شمال، جنوب او ختیځ سیمو بریدونه کړي، خو اوس ویل کېږي چې د روسیې پوځ جګړه کې له ځینو ستونزو سره مخ شوی. په یوه تازه راپور کې ویل شوي چې د روسي ځواکونو د جګړو پر مهال د اوکراین روغتیایي تاسیستانو او کارکوونکو ته هم زیان اوښتی دی. نن پر اوکراین د روسیې د جګړې د شپږمې میاشتې لومړۍ ورځ ده، خو اوس داسې ښکاري چې روسي پوځیان د پرسونل د کمښت ترڅنګ د هغو سلګونه تجهیزاتو د بیا جوړولو او ځای پر ځای کولو له ستونزو سره مخامخ دي چې جګړه کې ویجاړ شوي. پرون د جولای په ۲۴مه هم روسیې... Читать дальше...

د میانمار دولتي رسنیو نن خبر ورکړ چې د دغه هېواد پوځي حکومت څلور دیموکراسي پلوي فعالان اعدام کړل. دغه څلور فعالان تېر کال په دغه هېواد کې تر پوځي کودتا وروسته د تاوتریخوالي په کارولو تورن شوي وو. په اعدام شویو کسانو کې د میانمار د لیرې شوې مشرې آنګ سان سوچي په مشرۍ د ډیموکراسۍ د ملي لیګ پخوانی قانون جوړونکی فیو زیا تاو او د ډیموکراسۍ پلوه فعال کیو مین یو، شامل دي. په اعدام محکوم شوي کسان له پوځ سره په جګړه کې د ملېشو په مرسته تورن وو. د میانمار پوځ تېر کال د یوې کودتا په ترڅ کې واک ترلاسه کړ. Читать дальше...

علي اکبر سخي تېره اوونۍ د پاکستان په ګلګیت بلتستان سیمه کې د نړۍ دویمې لوړې څوکې (کې ټو K2) ته د ختلو پر مهال مړ شوی. د (هایک او وینچرز افغانستان) د ګروپ په فېسبوک پاڼه چې خپله علي اکبر سخي جوړ کړی و د هغه د ورور راشد سخي په حواله راغلي چې په اسلام اباد کې د افغان سفارت له هڅو سربېره لا د علي اکبر سخي مړی په غره کې پاتې دی. هغه ټینګار وکړ چې د افغانستان د دغه وتلي غرختونکي مړی باید دوی ته ورسول شي.

ټاکل شوې راتلونکې میاشت د افغانستان د نجونو د والیبال ټیم په ترکیه کې د " اسلامي یووالي " په نوم سیالیو کې ګډون وکړي. دا به واک ته د طالبانو له رسیدو راوروسته په نړیوالو سیالیو کې د افغان نجونو د یو ورزشي ټیم لومړنی ګډون وي. هغه څه چې په دې برخه کې لانجمن شوي، د ټیم د غړیو غوراوی دی. نور په دې راپور کې وګورئ.

د جمهوريت غوښتونکو په نوم يو سياسي بهير چې غړي يې تر ډېره د پخواني حکومت چارواکي او اوس مهال له افغانستانه بهر دي خپل موجوديت اعلان کړ. د جمهوري غوښتونکو سیاسي بهیر په خپره کړې اعلامیه کې چې یوه کاپي یې ازادي راډیو سره هم شریکه شوې راغلي، دوی په افغانستان کې د ملي اساسي قانون پر بنسټ د یو جمهوري او ولسواک نظام د جوړېدو چې د ټولو افغانانو د سیاسي ارادې پر بنسټ رامنځته شي غوښتونکي دي. د جمهوري غوښتونکو سیاسي بهیر ویاند پخوا په جمهوری نظام کې د ملي دفاع وزارت سرپرست شاه محمود میاخېل، په یو خپور... Читать дальше...

آمو نهنګانو ۱۵۱ منډې کړې وې او شپږ لوبغاړي یې له لاسه ورکړي وو خو سیال ټيم یې په داسې حال کې هدف ته ورسېد چې یوازې یو لوبغاړی یې اوټ شو. په لوبه کې د کابل بازانو لوبډلمشر رحمن الله ګربز ۶۵ او بل پیلیز/اوپنر لوبغاړي ابراهیم ځدراڼ ۸۱ ناسوځېدلې منډې وکړې. دا د افغانستان د شل اوریزو تجارتي کرېکټ سیالیو شپږیزې پنځلسمه لوبه وه چې د کابل په سټډیوم کې ترسره شوه. تر دې وروسته به مس عینک او پامیر زلمي ټیمونه سره مخ شي.

د ارزګان ولايت د امنيه قومندانۍ وياند اغاولي قريشي نن ازادي راډيو ته وویل چاودنه پرون د خاص ارزګان په شيشپر سيمه کې شوې ده. هغه وايي چاودنه د هاوان د يوې ناچاودې سرګلولې له امله رامنځه شوې ده چې په نتيجه کې دوه کسان وژل شوي. نوموړی وايي: "تېره ورځ د ارزګان ولايت په خاص ارزګان ولسوالۍ په شيشپر سيمه کې د هاوان د سرګلولې له امله رامنځته شوې چاودنه کې زموږ دوه هېوادوال شهيدان شوي دي." په ارزګان کې چې په تېرو وختونو کې د تېر حکومت او طالبانو ترمنځ سختې جګړي شوي  له امله یې وخت ناوخته دغه ډول پېښې رامنځته کېږي.

د طالبانو په مشرۍ د افغانستان بانک چارواکو په کابل کې له یوشمېر چیني سوداګرو سره لیدلي. دغه بانګ په خپل ټویټر پانه لیکي، چې په دغه ناسته کې له چین هېواد سره دبانکي ستونزو په برخه کې د یوې حل لارې موندل او په افغانستان کې چیني سوداګرو ته د پانګونې لپاره د زمینې برابرولو په هدف بحثونه شوي دي. د افغانستان بانک وړاندې لیکلي، چې دواړو خواوو د صاداراتو او دغه شان د ښو بانکي اړیکو د رغولو په موخه د دغه ډول ناستو پر دوام ټینګار کړی. له هغې وروسته چې طالبان په ټول افغانستان واکمن شول چین یو له هغه هېوادونو... Читать дальше...

د طالبانو حکومت ويلي، له حیرتان، آقینې او تورغونډۍ بندرونو څخه د اوبلن ګاز واردات به له دې وروسته زیات شي. د طالبانو حکومت د ارګ په ټویټر پاڼه لیکل شوي، چې د صنعت او سوداګرۍ وزارت، د ریاست‌الوزراء اقتصادي معاونیت، د سټنډرډ ملي ادارې او د افغانستان د نفت او ګازو دولتي شرکت استازو له ترکمنستان سره ‏د اوبلن ګاز د وارداتو په برخه کې د دغه هېواد د اوبلنو ګاز و د واردوونکو شرکتونو ژمنې تایید شوي او ډېر ژر به عملي بڼه غوره کړي. د ارګ په ټویټر پاڼه وړاندې لیکل شوي چې له ترکمنستان سره د لسګونه زره ټنه... Читать дальше...

د ازبکستان پلازمېنه تاشکند، د طالبانو د حکومت د یو کلنۍ په درشل کې نن او سبا د افغانستان په اړه د یو دوه ورځنۍ نړیوال کنفرانس کوربه دی. ازبکستان چې پر افغانستان د طالبانو تر واکمنېدو ورسته، له دغه هېواد له خاورې د خپل امنیت په اړه اندېښمن دی، چارواکو یې په تاشکند کې د طالبانو د حکومت له چارواکو سره خبرې پیل کړي. د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت په یوې تازه خپره کړې اعلامیه کې ویلي، چې د دې وزارت سرپرست امیر خان متقي نن د ازبکستان د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر ښاغلي ویلادیمیر نوروف سره وکتل. Читать дальше...

د اوکراین د روغتیا وزارت پرون یکشنبې وویل چې پر اوکراین د روسیې د یرغل په نتیجه کې په دې هېواد کې لږ تر لږه اتلس روغتیایي کارکونکي وژل شوي او نژدې نهه سوه روغتیایي تاسیسات ویجاړ شوي یا وران شوي دي. دې وزارت دغه راز ویلي چې د روسیې د حملوپه ترڅ کې چې نن یې شپږمه میاشت پیل شوې، له پنځوسو زیات روغتیایي کارکونکي ټپیان شوي دي. د دې وزارت په وینا په دې موده کې ۱۲۳ روغتیایي مرکزونه ویجاړشوي او ۷۴۶ نورزیانمن شوي چې ترمیم ته اړتیا لري. روسیې د فبرورۍ په ۲۴ پر واکراین یرغل وکړ او مسکو تورن شوی چې په... Читать дальше...

نن د افغانستان په ۲۸ ولایتونو کې د ماشومانو لپاره د پولیو د واکسین یو فرعي کمپاين پیل شو چې تر پنجشنبې به دوام کوي. د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت د پولیو د له منځه وړلو د ملي مرکز مشر ډاکتر نیک ولي شاه مومن هیله څرګنده کړه، چې د دغه کمپاین په ترڅ کې به له پنځو کلونو کم‌عمره نژدې اوه ميلیونه ماشومان واکسین کړای شي. په افغانستان کې د روان کال له پیل راهیسې د پولیو یوه مثبته پېښه په پکتیا ولایت کې ثبت شوې او تېر کال په دې هېواد کې د پولیو څلور مثبتې پېښې ثبت شوې وې.

د سپینې ماڼۍ یو روغتیایی چارواکی وایي چې د متحده ایالتونو ولسمشر جو بایډن په کوویډ - 19 ناروغۍ له اخته کېدو وروسته اوس د ښه کېدو خواته روان دی. اشیش جها، په سپینه ماڼۍ کې د کوویډ نولس د مبارزې همغږي کوونکي، پرون (د جولای په 24) د ABC ټلوېزیون ته وویل د هغو اولسو کسانو له ډلې چې له بایډن سره په تماس کې پاتې شوي د هېڅ یو د کرونا معاینه مثبته نه ده ختلې. د جها په وینا، بایډن خورا لږې نښې لري، او داسې انګیرل کېږي چې د متحده ایالتونو ولسمشر د BA5 ډوله کرونا ویروس باندې اخته شوی دی.

د حشمت الله شهیدي په مشرۍ بُست ساتونکي لوبډلې یکشنبه د شپږیزې بل مخکښ ټیم سپين غر ته چې ماته یې نه وه خوړلې په لسو منډو ماتې ورکړه. بست ۱۴۶ منډې کړې وې خو سپين غر ۱۳۶ جوړې کړې. د پرون بله لوبه بندامیر د هندوکش په وړاندې په اوه وېکټو وګټله. تمه ده د شپږیزې په دوام کې کابل بازان او امو نهنګان مخ شي او بله لوبه مس عینک او پامیر زلمي تر منځ پلان شوې. شپږیزه د افغانستان د کرېکټ شل اوریزې تجارتي سیالۍ دي چې د افغانستان ملي لوبغاړي او ځینې بهرني کرېکټران هم په‌کې حضور لري.

د ځینو نجونو فوټبالرو په جنسي ځورونې تورن د افغانستان د فوټبال فدراسیون د مخکیني مشر کرام الدین کریم او طالب چارواکو لیدنو تُند غبرګونونه پارولي. کرام الدین کریم په تېر جمهوري نظام کې د ځینو نجونو فوټبالرو په جنسي ځورونې تورن او تر تعقیب لاندې وو. ده که څه هم په ځان لګېدلي تورونه بې بنسټه بلل خو د فوټبال نړیوال فدراسیون فیفا د یو میلیون ډالرو جریمې تر څنګ د تل لپاره له فوټبالي فعالیتونو محروم کړی وو. همدا اوونۍ هغه د طالبانو د کابل له والي ندا محمد ندیم سره کتلي. د دې لیدنې عکسونه په خواله... Читать дальше...

د طالبانو د حکومتي چارواکو، د بېلابېلو هېوادونو او بنسټونو د استازو په ګډون نن (د اسد ۳مه) په تاشکند کې د افغانستان په اړه دوه ورځنۍ غونډه پیلېږي. ازبکستان چې د طالبانو له سرپرست حکومت سره یې نږدې ډیپلوماتیکې اړیکې ټینګې کړي، ویلي چې دا دوه ورځنۍ نړیواله غونډه د افغانستان په اړه په تېرو څلورو کلونو کې د دوو نورو غونډو دوام دی. د طالبانو حکومتي پلاوی د دوی د بهرنیو چارو وزارت د سرپرست امیرخان متقي په مشرۍ تاشکند ته رسېدلی، نن او سبا به په دوه ورځنۍ نړیواله غونډه کې ګډون وکړي. تمه ده چې په دې... Читать дальше...

نیویارک پوسټ: نیویارک پوسټ ورځپاڼه په خپل یو سرلیک وايي، د ځنګله قانون: افغانې ښځې له هېواده د امریکا له وتلو وروسته په وېره او ډار کې اوسي. ورځپاڼې جلال آباد کې د یوې ۲۳ کلنې خبریالې خبره را اخیستې چې وايي، له افغانستانه د امریکا تر وتلو مخکې یې ښه ژوند درلوده او کولای شول څو د ژوند په بېلابېلو برخو کې ونډه واخلي خو د رژیم له بدلون سره اوس په اسانۍ نه شي کولای کار وکړي. وړاندې ورځپاڼه کې راغلي، چې افغانستان اوس د میلیونو ښځو او نجونو لپاره د کور حیثیت نه لري، خلک د لرغونو وختونو دوران ته ستانه... Читать дальше...

ولودومیر زلنسکي په اوکراین باندې د روسیې د یرغل له پیل څخه د پنځو میاشتو په بشپړېدو سره، ویلي چې هېواد به یې دغه جګړه وګټي. دا یرغل د روان کال د فبرورۍ په ۲۴ پیل شو، نن د (جولای ۲۵) پر اوکراین د روسیې د یرغل شپږمه میاشت پیل شوه. ولسمشر ولودومیر زلیسکي پرون (د جولای ۲۴مه) د دغې جګړې د پنځمې میاشتې د پوره کېدو په مناسبت د ټیلیګرام په شبکه کې وویل چې اوکراین به د هر هغه څه ساتنه وکړي چې په دې هېواد پورې اړه لري. زلنسکي زیاته کړه چې اوکراین به هیڅکله شاتګ ونه کړي او په پای کې به یې وګټي. د اوکراین... Читать дальше...

سېلابونو یو وار بیا د افغانستان په څو ولایتونو کې خلکو ته د سر او مال درانه تاوانونه رسولي. چارواکي په تېر یوه شپه او ورځ کې په میدان وردګ، ننګرهار او نورستان کې د اتلسو کسانو د وژل کېدو خبره تاییدوي. د بټي کوټ یوه اوسیدونکي د خپل کور او کلي ویډيو ډکه کړې چې ښيي ټول ځای کې سېل روان دی. نوموړي ويلي: "دا زموږ د کور داخل برخه ده. دا څاروي دلته اوبو کې پاتې دي. هغه خلک خواري کوي چې دېوال ګوزار کړي او دېوال چپه کولو کې کامیابه هم شول." بټي کوټ د ننګرهار له هغو ولسوالیو ده چې تېره یوه شپه او یوه... Читать дальше...