Новости за 05.10.2022

د جرمني پخوانۍ صدراعظمې انګېلا میرکل پرون سې شنبه، د نانسن (Nansen) په نوم د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې معتبره جایزه وګټله. د هغې ستاینه وشوه، چې د خپل قدرت پر مهال یې د پناه غوښتونکو د خوندیتوب لپاره کلک هوډ درلود. جرمني په ۲۰۱۵م او ۲۰۱۶م کلونو کې یو ميلیون او ۲سوه زره پناه غوښتونکو ته هرکلی ووایه. دا په سوریه کې تر جګړې وروسته د کډوالو تر ټولو لوی بحران ګڼل کېږي. د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو لویې کمېشنرۍ د مېرمن میرکل جرئت او زړه سوی وستایه. انګیلا میرکل چې ۱۶ کاله یې د جرمني رهبري... Читать дальше...

د بلغاریا په مرکزي برخه کې د وسلو په یوه فابریکه کې چاودنې لږ تر لږه ۳ کسان ووژل او درې تنه نور ټپیان کړل. سي نیوز (SeeNews) خبري اژانس راپور ورکړی، چې چاودنه د کازانلاک ښار د وسلو د تولید په فابریکه کې پرون شوې ده. چارواکو ویلي چې د چاودنې د علت په باب څه ویل تر وخت مخکې خبره ده. د دوی په خبره ټپیان روغتون ته لېږدول شوي دي.

په پام کې ده د افغانستان د کرېکټ ملي ټیم، د پاکستان او بنګله دېش په وړاندې د نړیوالو شل اووره مسابقو په لړ کې دوه تمریناتي لوبې وکړي. د کرېکټ نړیوالې شورا د خپاره شوي مهالوېش له مخې د سږ کال تر شل اووره مسابقو مخکې به د افغانستان ټیم د اکتوبر پر ۱۷مه د بنګله دېش او د اکتوبر پر ۱۹مه د پاکستان په وړاندې مسابقه وکړي. په اسټرالیا کې دغه شل اووره نړیوالې مسابقې د اکتوبر میاشتې پر ۱۶مه پیلېږي او د نوامبر میاشتې تر ۱۳مې دوام کوي. افغانستان به خپله لومړۍ رسمي مسابقه د اکتوبر پر ۲۲مه د انګلستان په وړاندې وکړي.

د پاکستان دولتي راډیو خبر ورکړی، چې د پاکستان مالیې وزیر محمد اسحاق دار د کابل لپاره له خپل نوي سفیر عبید الرحمن نظاماني سره د طالبانو له حکومت سره د تجارتي اړیکو پر پراختیا ټلیفوني خبرې کړي. په راپور کې ویل شوي، چې د دواړو هېوادونو ښو اړیکو ته په پام سره، اړتیا ده چې د دواړو لوریو ترمنځ سوداګریزې او اقتصادي اړیکې هم پیاوړې شي. د یوه کال له تېرېدو وروسته هم د پاکستان په ګډون، چې د طالبانو په ملاتړ تورن دی، د نړۍ یوه هېواد هم د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی.

د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې اداره یا (FAO) وايي، د افغانستان په ۱۴ ولایتونو کې د غواګانو د پوستکي د دانې یا لمپي سکین (Lumpy Skin Disease) ناروغي ثبت شوې ده. دغې ادارې پرون په یوه ټویټ کې ویلي، ياده ناروغي د دې سبب شوې، چې د غواګانو د شیدو تولید او وزن کم شي. د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې اداره وايي، دوی د افغانستان په ۱۰ ولایتونو کې د غواګانو د واکسین پروګرام پیل کړی او روانه میاشت شا و خوا لس زره غواګانې یوازې په بلخ ولایت کې واکسین شوي دي. په لومړیو کې څو میاشتې مخکې په خوست، پکتیا او... Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام وايي، یو اعشاریه یو ميلیارد ډالرو ته اړتیا لري، چې وکړای شي د ۲۰۲۳م کال تر مارچ میاشتې پورې اړو کسانو ته د خوراکي توکو مرسته ورسوي. په افغانستان کې د دې ادارې ویاند، وحید اله اماني ازادې راډیو ته وویل، دوی غواړي له روانې اکتوبر میاشتې د خوراکي توکو د مرستې رسونې چارې ګړندۍ کړي. نوموړي وويل: "يو اعشاریه یو ملیارد ډالرو ته اړتیا لرو، باور مو دا دی چې زموږ نړیوال شریکان او نړیواله ټولنه به دغه مرسته زموږ په واک کې راکړي، چې وکړای شو د خپل پلان مطابق ۱۵ ملیون کسانو ته د خوراکي... Читать дальше...

د طالبانو د لوړو زده کړو وزارت وايي، په ټول افغانستان کې به د سږ کال د کانکور ازموینه د تلې میاشتې پر ۱۳مه، ۱۴مه او ۱۵مه دوام کوي. د لوړو زده کړو وزارت د امتحانونو ملي ادارې د سرپرست عبدالقدیر خموش په وینا راپور ورکړل شوی، چې د سږ کال په کانکور کې به د دوولسمو ټولګیو نږدې ۱۴۵زره فارغان برخه واخلي، چې له دې ډلې به ۸۰زره د لوړو زده کړو په موسسو کې جذب شي. تر دې مخکې د امتحانونو ملي ادارې ویلي وو، چې د ۱۴۰۱ل کال کانکور به د وږي/ سنبلې تر پایه واخیستل شي، خو دغه ازموینه تلې/ میزان میاشت ته وځنډول شوه.

د فرانسې د بهرنیو چارو وزیرې، کاټرین کولونا (Catherine Colonna) پرون سې شنبه وویل، چې اروپايي ټولنه د هغو ایراني چارواکو د شتمنیو د کنګل کولو او پر سفرونو د بندیز هڅه کوي، چې د اعتراض کوونکو په ځپلو کې لاس لري. د رویټرز اژانس په وینا، مېرمن کولونا د فرانسې د پارلمان غړو ته وویل، د اروپايي ټولنې په همغږۍ د دې اقدام هدف دا دی، څو پر هغو کسانو باید بندیز ولګول شي، چې د اعتراض کوونکو په ځپلو کې لاس لري او په دې ډول د خپلو اقداماتو له کبله حساب کتاب ورسره وشي. هغې زیاته کړې چې دغه بندیزونه به د رژیم... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام یا (WFP) وايي، په پام کې لري، په افغانستان کې اړو کسانو ته د خوراکي توکو د مرستو د وېش پروګرام پراخ کړي. په افغانستان کې د خوړو نړیوال پروګرام ویاند، وحید الله اماني پرون سې شنبه (د تلې۱۲مه) په دې اړه ازادۍ راډیو ته وويل: "پلان مو دا دی چې د روان کال له اکتوبر میاشتې د ۲۰۲۳م کال د مارچ میاشتې تر پای پورې وکولی شو هره میاشت تر ۱۵ ملیون ډېرو کسانو ته د خوراکي توکو مرستې ورسوو. د خوراکي توکو په دغو مرستو کې د ۱۵۰زره ټنه په شا و خوا کې د خوراکي توکو ذخیره کول په... Читать дальше...

په داسې حال کې چې افغانستان له اقتصادي کړکېچ او بشري بحران سره مخامخ دی، واکمنو طالبانو یې د روسیې او ایران په څېر له هغو هېوادونو سره سوداګرۍ ته لېوالتیا ښوولې، هغه دوه هېوادونه چې له سختو نړیوالو بندیزونو سره مخامخ دي. تر تهران وروسته مسکو هم له طالبانو سره معاملې ته لېوالتیا وښوده او تېره اوونۍ یې ورسره د لومړنیو توکو قرارداد لاسلیک کړ. د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت سرپرست نورالدین عزیزي تېره اوونۍ اعلان وکړ، چې له روسیې سره د شوې موافقې له مخې به افغانستان د کاله یو ملیون ټنه پټرول، یو... Читать дальше...