Новости за 14.07.2023

د افغانستان او بنګله‌دېش ترمنځ لومړۍ شل اوریزه سیالۍ د لوبې د وروستي اور په پنځم توپ د کوربه لوبډلې په بري سره بشپړه شوه. دغه سیالي چې د کابل پر وخت تر ماسپښین وروسته ۴:۳۰ بجې پیل شوې وه، پچه یې کوربه لوبډلې وګټله او توپ اچونه یې غوره کړه. افغان لوبډلې د ټولو اورونو په لوبولو سره د ۱۵۵ منډو هدف وټاکه. په افغان توپ وهونکو کې محمدنبي عیسی‌خېل نیمه سلیزه ووهله او ۵۴ منډې یې وکړې. دغه راز عظمت الله عمرزي ۳۳ او نجیب الله ځدراڼ ۲۳ منډې وکړې. د بنګله‌دېش په توپ اچونکو کې بیا شکیب الحسن دوه او نورو ټولو یوه ـ یوه ویکټ واخیسته. Читать дальше...

د پاکستان پوځ وايي، دوی په افغانستان کې د پاکستاني طالبانو یا 'ټي ټي پي' د پټنځایونو په موجودیت او د فعالیت پر ازادۍ سخت اندېښمن دي. د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو دفتر 'آی ایس پي آر' د جمعې په ورځ یوې خبرپاڼه کې ویلي چې د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال سید عاصم منیر د جولای پر ۱۴مه د کوټې چاوڼۍ ته سفر وکړ، چېرته چې تازه د پاکستان د پوځ پر یوې چاوڼۍ وسله‌وال برید شوی و. د جولای پر ۱۲مه شپې مهال په ژوب کې پر دې چاوڼۍ د وسله‌والو په برید او وروسته نښته کې ۹ سرتېري وژل شوي وو. د پاکستان پوځ هغه... Читать дальше...

د افغانستان کرکټ ملي لوبډلې د بنګله‌دېش پر وړاندې په لومړۍ شل اوریزه لوبه کې خپله توپوهنه بشپړه کړه او ۱۵۴ منډې یې وکړې. دغه سیالي چې د کابل پر وخت تر ماسپښین وروسته ۴:۳۰ بجې پیل شوې وه، پچه یې کوربه لوبډلې وګټله او توپ اچونه یې غوره کړه. په افغان توپ وهونکو کې محمدنبي عیسی‌خېل نیمه سلیزه ووهله او ۵۴ منډې یې وکړې. دغه راز عظمت الله عمرزي ۳۳ او نجیب الله ځدراڼ ۲۳ منډې وکړې. د بنګله‌دېش په توپ اچونکو کې بیا شکیب الحسن دوه او نورو ټولو یوه یوه ویکټ واخیسته. کوربه لوبډلې د هدف ترلاسه کولو په موخه توپوهنه پیل کړې ده.

د پوځ د عامه اړیکو دفتر (ای اېس پي ار) په بیان کې ویلي دي چې د پوځ مشر جنرال سید عاصم منیر د جولای پر ۱۴مه د کوټې چاوڼۍ ته سفر وکړ چې پر مهال یې ورته امنیتي چارواکو د بلوچستان په پښتون مېشته سیمو کې د ژوب د وروستي "ترهګر" برید په اړه معلومات ورکړل.

د بشري حقونو یوه مخکښه فعاله ملاله یوسفزۍ خبرداری ورکوي چې له کار او زده کړو څخه د نجونو او ښځو محرومېدل به د افغانستان راتلونکې له سقوط سره مخ کړي. د بشري حقونو او ماشومانو د حقونو یوه پېژندل شوې فعالې ملالې یوسفزۍ خبرداری ورکړی، که په افغانستان کې د نجونو او ښځو محرومیت دوام وکړي د دغه هېواد راتلونکې به له سقوط سره مخ شي. نوموړې، چې د زده کړو په برخه کې هم فعاله او د نوبل د سولې جایزې ګټونکې ده د پنجشنبې په ورځ له 'سي این این' سره په مرکه کې ټینګار وکړ چې د افغان نجونو او ښځو حقونه باید په هر ډول خبرو اترو کې د نه مذاکرې وړ شرط وي. Читать дальше...

ملګرو ملتونو په یوه تازه راپور کې ویلي، په نړۍ کې د هغو وګړو شمېر په وروستیو کلونو کې زیات شوی چې د بې‌وزلۍ تر کچې ټیټ ژوند لري. د ملګروملتونو پرمختیایي پروګرام یا 'یو این ډي پي' په خپل تازه راپور کې وايي، له ۲۰۲۰ کال وروسته د کوېډ۱۹ د وبا او د اقتصادي بحران په نتیجه کې له بې‌وزلۍ د اغېزمنو خلکو د ورځنیو عوایدو کچه له ۳،۶۵ ډالرو څخه هم راټیټه شوې ده. د دې راپور له مخې په ۲۰۲۲ کال کې په نړۍ کې ۱۶۵ میلیون وګړي پر هغو خلکو ورزیات شوي دي چې د بې‌وزلۍ تر کرښې ټيټ ژوند لري. په راپور کې د 'یو این... Читать дальше...

د روغتیا نړیوال سازمان وايي، تېره اوونۍ په افغانستان کې د کانګو ناروغۍ له کبله ۹ کسان مړه او ۵۴ نور پرې اخته شوي دي. د روغتیا نړیوال سازمان، په افغانستان کې د ساري ناروغیو د خپرېدو وضعیت په اړه د راپور په خپرولو سره ویلي، چې روانه اونۍ ګانګو ناروغۍ په دغه هېواد کې ۹ کسان مړه او ۵۴ پرې اخته شوي دي. په راپور کې چې د روان میلادي کال د جولای میاشتې په ۱۳مه د روغتیا نړیوال سازمان خپور کړی، راغلي چې د نويو ثبت شويو پېښو په ګډون د روان میلادي کال له پیل راهیسې د افغانستان په ۳۲ ولایتونو کې ټولټال د کانګو یا وینې بهېدونکې تبې ۴۹۴ پېښې ثبتې شوې دي. Читать дальше...

د افغانستان کرکټ ملي لوبډله نن د بنګله‌دېش پر وړاندې لومړۍ شل اوریزه سیالي ترسره کوي. دغه سیالي چې د یاد هېواد په سېلهت ښار کې ترسره کېږي، کوربه لوبډلې پچه ګټلې او توپ اچونه یې غوره کړې ده. د افغانستان په ۱۱ کسیز ترکیب کې نن رحمن الله ګربز، حضرت الله ځاځی، ابراهیم ځدراڼ، نجیب الله ځدراڼ، محمدنبي، کریم جنت، راشدخان، مجیب الرحمن، فرید احمد، عظمت الله عمرزی او فضل حق فاروقي اخیستل شوي دي. دغه راز د بنګله‌دېش په ۱۱کسیزه لوبډله کې بیا شکیب الحسن، لیټن ډاس، روني ټالوکډار، توحید رېدوی، شمیم حسین،... Читать дальше...

د افغانستان د پخواني پاچا محمد ظاهر شاه لمسي سردار محمد نادر نعیم ازادي راډیو ته په یوه رالېږلي پیغام کې د طالبانو له لوري د ده د نیونې خبر رد کړ. هغه په پیغام کې ویلي، دمګړی کابل کې دی او په خپل کور کې ورځ په ارامۍ سره تېروي. له دې مخکې د سفما یا د سویلي اسیا د ازادو رسنیو د بنسټ مشر ضیا بومیا په ګډون ځینو سرچینو ادعا کړې وه چې نادر نعیم د جولای په ۱۳مه د پنجشنبې په ورځ کابل کې د طالبانو استخباراتو نیولی دی. د طالبانو سرچینو هم د نادر نعیم نیونه رد کړې ده. نادر نعیم په تېرو څو میاشتو کې... Читать дальше...

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، د دې هېواد پر ضد د افغان خاورې د نه استعمالېدو په برخه کې باید افغان طالبان پر خپلو ژمنو ودرېږي. په داسې حال کې چې د طالبانو تر واک لاندې په افغانستان کې د القاعده شبکې د غړو په ګډون د پاکستاني طالبانو او یو شمېر نورو وسله‌والو د موجودیت ادعاګانې شوي د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت یوځل بیا د طالبانو له حکومت غوښتي چې پر خپله هغه ژمنه عمل وکړي چې د افغانستان خاوره به د پاکستان پر ضد د تروریستي حملو په هدف نه استعمالېږي. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې په... Читать дальше...

افغان لیکوالې حمیرا قادري په افغانستان کې د طالبانو له بیا ځلې واکمنېدو وروسته د 'سوزن طلايي' ټولنې فعالیتونه بیا پیل کړي دي. د دغې ټولنې یوې غړې مستورې مهاجر ازادي راډیو ته وویل: "په داسې شرایطو کې چې هره خوا ناهیلي ده او ټولې دروازې زمونږ پر مخ بندې دي، حد اقل دا ټولنه مونږ ته یوه هیله ده، د ټولو هغه کسانو لپاره چې په افغانستان کې دي." مستوره د طالبانو له خوا د ښځو پر زده کړو له بندیزونو مخکې د اروا پوهنې د څانګې د وروستي کال محصله وه. هغه وايي، د زده کړو تر څنګ یې نور رضاکار ټولنیز فعالیتونه... Читать дальше...

د نګورنو قره باغ زرګونه اوسېدونکو نن د دې بیلتونپالې سیمې په مرکز ستیپانا کیرت کې د اذربایجان له لوري د لاچین دهلیز د بندېدو پر ضد مظاهره وکړه. لاچین د ارمنستان او نګورنو قره باغ ترمنځ یوازینۍ ځمکنۍ لاره ده. د اذربایجان د سرحدي چارو دولتي ادارې د سه شنبې په ورځ وویل، د لاچین دهلیز د تلاشۍ پوسته یې وروسته له هغه بنده کړه چې د سره صلیب په موټرو کې له ارمنستان څخه د بېلابېلو موادو د قاچاق راپورونه یې ترلاسه کړل. دغې ادارې ویلي،د تحقیقاتو تر بشپړېدو پورې به دا لاره بنده وي. دغه اقدام د ارمنستان... Читать дальше...

په پاکستان کې د قانون له مخې منتخب حکومت خپله پینځه کلنه موده تر پوره کولو وروسته واک نګران حکومت ته سپاري چې هغه بیا د ټاکنو له کمېشن سره په ګډه په ۹۰ ورځو کې انتخابات کوي او چارې نویو واکدارانو ته سپاري.

د طالبانو د حکومت استخبارات ادعا کوي چې په تورخم بندر کې یې ډېر تاریخي اثارموندلي او ضبط کړي دي. باختر خبري اژانس د تورخم د استخباراتو د مدیر محمداقبال تکل له قوله وايي، دا تاریخي اثارپه یوه بار وړونکې لارۍ کې په ډېر مهارت سره ځای پرځای شوي وو. اژانس د جزییاتو له یادولو پرته زیاتوي، چې قاچاقبرانو غوښتل دغه اثارګاونډي هېواد ته انتقال کړي. طالبانو په خپله تېره واکمنۍ کې د بامیان د بودا د بتانو په ګډون ډېر تاریخي او لرغوني اثارله منځه یوړل، خو د طالبانو چارواکو دا ځل څو څو ځلې په بېلابېلو سیمو... Читать дальше...

په داسې حال کې چې روسیې پر اوکراین د توغندیو او ایراني ډرونونو په وسیله د حملو نوې څپه پیل کړې، د اوکراین په جنوبي سیمو کې نن سهار د هوايي حملو آلارم وغږول شو. د دنیپرو پیتروفسک سیمې والي سیرهي لیساک پر خپله ټلیګرام پاڼه لیکلي، چې د اوکراین د هوايي مدافعې ځواک پر کریوي ریه ښار ویشتل شوي ۶ ډرونونه راغورځولي دي. لیساک ویلي چې دې حملو یوه فابریکه ویجاړه کړې ده. د اوکراین د هوايي مدافعې ځواک ویلي چې د ټولو اوولسو ایراني ډرونونو له ډلې شپاړس یې ویشتل شوي دي.

پاکستان یوځل بیا د طالبانو له حکومت غوښتي چې پر خپله هغه ژمنه عمل وکړي چې د افغانستان خاوره به د پاکستان پر ضد د تروریستي حملو په هدف کارولو ته نه پرېږدي. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ممتاز زهرا بلوچ دا خبره د طالبانو د حکومت د ویاند ذبیح الله مجاهد د وروستیو څرګندونو په ځواب کې کړې. مجاهد مخکې ویلي وو، چې د افغانستان خاوره د هېڅ هېواد پرضد نه ده کارول شوې او زیاته یې کړه چې د طالبانو حکومت د هغو پاکستاني طالبانو پر ضد اقدام کړی چې د افغانستان په قلمرو کې دېره دي. مېرمن بلوچ وویل، د... Читать дальше...

په عراق کې د ښځو د خپلواکۍ او ځواکمنتیا لپاره کارکوونکی ناحکومتي سازمان وايي، د اکثرو عربي هېوادونو په څېر په عراق کې هم خلک محافظه کاره دي چې له کبله یې ځینې مسلکونه د سړیو لپاره ځانګړي بلل کېږي. خو پر دې سربېره په بغداد کې یوه ښځه د ترکاڼۍ یا نجارۍ کار کوي. له هغې پرته نورې ښځې هم شته چې پخواني دودونه ماتوي. د اسوشيېټېډ پرېس اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

ارواپوهان وايي، یو معتاد کولای شي چې د اعتیاد په لومړیو شپږو میاشتو کې له خپلوانو سره اړيکې وساتي، خو تر شپږو میاشتو وروسته ځان پردی ورته ښکاري او ګوښه اوسېدل خوښوي. ارواپوهان وايي چې نشه يي مواد د معتادینو پر ذهن او روان د نورو منفي اغېزو ترڅنګ د دوی خویونه هم بدلوي، دوی له کورنۍ او ټولنې څخه ګوښه کېږي او يوازې له معتادينو سره کېني. ارواپوهان وايي چې د نشې په نتیجه کې ورو ورو د معتادینو چلند بدلون مومي او له کورنۍ او ټولنې سره یې اړېکې پرې کېږي. ارواپوه محمد وامق شریفي د معتادینو د ګوښه کېدو... Читать дальше...

د روسیې دولتي تلوېزیون وايي چې د واګنر د مشر یوګیني پریګوزین پورې تړلو شرکتونو ښوونځیو او روغتونونو ته د خوراکي توکو د رسولو په هدف د څه باندې یو میلیارد روبلو چې ۱۱ لکه ډالره کېږي قرادادونه ترلاسه کړي. دا وروسته له هغه چې پرګوژین په مشرۍ اجیرو ملېشو د جون په ۲۴په روسیه کې وسله وال بغاوت وکړ، خو وروسته بېرته کرار شول. د روسیې د پوهنې وزارت په مسکو کې د یو شمېر ښوونځیو لپاره خوراکي توکي له واګنر شرکت اخلي. په همدې حال کې د روسیې د بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی چې له واګنر سره د تړون د لغوه کولو لپاره هېڅ دلیل نه لري. Читать дальше...

هر کال په کندهار کې د بېلابېلو لاملونو له امله د انارو حاصلات مخکې تر دې چې حاصل ته ورسېږي د ګلانو د رژېدو له امله ضایع کېږي چې د انارو حاصلات هم ورسره کمېږي. د کندهار د کرنې ریاست مسوولان وايي، بزګران باید په دې اړه د دې ریاست څخه مسلکي مشورې ترلاسه کړي. د کندهار انار، چې نړیوال شهرت لري تر ډېره د دې ولایت د ارغنداب او ارغستان ولسوالیو له باغونو تر لاسه کېږي. نور تفصیل د لاندې لېنک په کېکاږلو اورېدلی شئ:

راپورونه وايي چې طالبانو سردار محمد نادر نعیم نیولی دی. نادر نعیم د افغان پخوانۍ شاهي کورنۍ غړی او د مور له خوا د افغانستان د پخواني پاچا ظاهرشاه او د پلار له خوا د افغانستان د لومړني ولسمشر سردار داوود خان د ورور سردار نعیم لمسی دی. ځینو افغان رسنیو او د افغانستان لپاره د جَنوبي اسیا د ازادو رسنیو د بنسټ سفما مشر ضیا بومیا په دې اړه خبر ورکړی. نادر نعیم په کابل کې و او د راپورونو په اساس پنجشنبه ناوخته د طالبانو استخباراتو نیولی دی. لا یې د نیولو په اړه طالبانو رسماً څه نه دي ویلي او نه... Читать дальше...

په کندهار کې د معتادینو د درملنې لپاره سل بستریز روغتون پرانیستل شو. د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا چارواکي وايي، دا مهال په دغه ولایت د ۲۴۰۰ معتادینو درملنه روانه ده چې ډېره برخه یې د نیمروز ولایت څخه انتقال شوي. طالب چارواکې زیاتوي چې د هېواد په شپږو زونونو کې د معتادینو د درملنې زر بستریزه روغتونونه جوړېږي. نور تفصیل د لاندې لېنک په کېکاږلو اورېدلی شئ:

سلګونه افغانان چې واک ته د طالبانو له بیا راستنېدو راهیسې له افغانستانه وتلي، د اروپا په سویل ختیځ البانیا کې ژوند کوي. ځینې له البانیا درېیم هېواد ته لېږدول شوي او ځینې نور هم له نږدې دوو کلونو راهیسې په بې برخلیکه وضعیت کې ژوند کوي. په دوی کې ځینې افغانان هم شته چې خپل ځان لپاره یې ژوند جوړ کړی.

د ایران د رضوي خراسان ولایت چارواکي وايي چې په لسو ورځو کې یې شاوخوا ۱۸ زره افغان کډوال افغانستانه ته لېږلي دي. مهر خبري اژانس پرون پنجشنبه د دغه ولایت د پولیسو د مشر مجید شوکا په قول وویل، دا افغانان د دوغارون بندر له لارې افغانستان ته ولېږدول شول. په ورته مهال ، د ایران د کورنیو چارو وزیر احمد واحدي ادعا کړې چې په ایران کې تر ۵ میلیونه ډېر افغانان مېشت دي. په وروستیو کې له ایران څخه د افغان کډوالو د په زوره ستنولو خبرونه زیات شوي. د بشري حقونو اړوند یو شمېر نړیوالو بنسټونو بیا بیا د افغانستان... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد وايي، یو نیم لک ځوانان د افغانستان په کانونو کې په کار بوخت دي. هغه دا خبره پرون په هرات کې له ځوانانو سره په یوه غونډه کې هغه مهال وکړه، چې د ځوانو سوداګرو د مارکیټ ريیس قاري زبیر رحیمي د بې روزګارۍ په شمول د ځوانانو ستونزې په ګوته کړې. د طالبانو ویاند وویل، چې د دوی حکومت هڅه کوي د نورو کانونو په استخراج سره ځوانانو ته د کار نور فرصتونه برابر کړي. طالبانو له واک ته رسېدو وروسته، د کانونو استخراج زیات کړی او په ځینو مواردو کې یې کانونه د نورو چارو په بدل کې په قرارداد ورکړي دي.