Новости за 22.07.2023

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر وایي، واشګنتن له درېیو اروپایي هیوادو سره له نږدې په ګډو هڅو بوخت دی چې د ایران د افراطي هڅو مخه ونیول شي. بلېنکین د ایران د اټومي پروګرام د پراختیا، په منځني ختیځ کې د ایران د بې ثباتۍ هڅو او همداراز په اوکراین کې مداخلې ته اندېښنه ښکاره کړه. د امریکا د متحد ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر د جمعې په ورځ په کلورادو کې د یوې وینا په ترڅ کې وویل، د اټومي تړون پرمهال چې کومې هڅې کېدې چې ایران اټومي وسلې ترلاسه نه کړي هغه اوس نه کېږي او ایران د اټومي وسلو د ترلاسه کولو هڅې پراخې کړې دي. Читать дальше...

د افغان کډوالو فرهنګي او هنري مرکز درې میاشتې وړاندې د پاکستان په پلازمينه اسلام اباد کې جوړ شوی دی. د دغه مرکز مسولین وايي، ١٥٠ کارکوونکې لري، چې ۸۰ کسه یې ښځې دی، د دوی په وینا، یاد شوی مرکز د لاسي صنایعو، تیاتر، سینما، د انګریزي ژبې د کورسونو، کمپیوتر او قرانکریم، د ښځو د ظرفیت لوړونې او کورنۍ مشورو په برخه کې په رضاکار ډول همکاري کوي. د دغه مرکز ریس شاه پور صداقت ازادي راډیو ته وویل، د ياد فرهنګي مرګز په جوړولو سره توانیدلي، چې په پاکستان کې د مېشتو افغانوکډوالو د روحي او رواني ستونزو یوه برخه را کمه کړي. Читать дальше...

د ښځینه فوټبال نړیوال جام په ترڅ کې امریکا، جاپان او انګلستان هېوادونو خپلې سیالۍ وګټلې. د نن ورځې لومړۍ لوبه د امریکا او ویتنام هېواونو ترمنځ ترسره شوه، چې درې د صفر پر وړاندې د امریکا په بري تمامه شوه. دغه راز په دویمې سیالۍ کې جاپان د لوبې له پیله تر پایه په لوبغالي کې بشپړ واک درلود او ۵ د صفر پر وړاندې یې زمبیا ته ماتې ورکړه. همدارنګه د نن ورځې په درېیمې سیالۍ کې انګلستان د لوبې په لومړۍ نیمايي کې ۱ د صفر پر وړاندې له هايتي مخکې و او سیالي یې وګټله. ټاکل شوې، چې د نن ورځې په وروستۍ سیالۍ... Читать дальше...

ټاکل شوې، چې د افغانستان د فوټسال ملي لوبډله سبایکشنبه د مرکزي اسیا د اتلوليو په ترڅ کې خپله لومړۍ سیالي له قرغیزستان هېواد سره ترسره کړي. د افغانستان فوټبال فدراسیون ویلي، چې یاده سیالي د تاجکستان په پلازمېینه دوشنبې کې د کابل پر وخت سهار ۱۱:۳۰ پیليږي. د فوټسال ملي لوبډلې مشر روزونکي مجیدمرتضايي د سیالیو په تړاو په رسنیز کنفرانس کې د خپلې لوبډلې له بشپړې تیارۍ ډاډ څرګند کړی او ویلي دي، د فوټسال سیالیو په افغانستان کې ښه پرمختګ کړی دی. د ښاغلي مرتضايي په باور، له تېرو څو اونیو راهیسې یې په... Читать дальше...

د طالبانو حکومت وایي، د ښځینه سینګارځایونو د تړلو پرېکړه یې ځکه کړې، چې سینګارګرو یې د امر بالمعروف اونهې عن المنکر وزارت لارښوونې نه دي مرعات کړي، خو یو شمېر سینګارګرې ادعا کوي ، چې د دغه وزارت د لارښوونو په نوم دوی ته کوم مکتوب نه دی رسیدلی. د یو سینګارځای مسوولې شیما ازادي راډیو ته وویل: " موږ ته چا کوم مکتوب نه دی راکړی، موږ تلویزیون کې واوریدل، زه پنځلسو سینګارتونونو سره په اړیکه یم، یوه هم نده خبره، دا ټول دروغ دي، خو حاجت د ویلو نشته، د موږ دوکانونو ته به راغلې وو، لیدلي به یې وو، موږ مسلمانان... Читать дальше...

د شهید نجیب الله تره کي ترنامه لاندې د افغانستان د معلولیت لرونکو لوبغاړو ترمنځ د کرکټ پیل شوې سیالۍ د سپین غر زون لوبډلې وګتلې. دغه سیالۍ د افغان کرکټ ادارې د کورني کرکټ څانګې له لوري د جولای په ۱۷مه نېټه په کندز ولایت کې پیل شوې وې، چې نن د سپین غر زون په اتلولۍ بشپړې شوې. په پایلوبه کې د مس عینک زون د ۱۶۱ منډو هدف، سپين غر زون په اتلسم اور کې ترلاسه کړ. د ویلو ده، چې یادې سیالۍ د کرکټ بورډ د پینځو زونونو د معلولیت لرونکو لوبغاړو ترمنځ په کال کې یو ځل ترسره کیږي.

دواړو خواو ډزبندي وروسته له هغې ورکړه چې د سیمې د پښتنو او بلوڅ مشرانو پلاوی د پخوانی اعلا وزیر نواب اسلم رییساني په مشرۍ کې د جولای پر ۲۱مه وډه سیمې ته لاړ او له مخالفو خواوو سره یې جلا جلا وکتل.

د جولای پر ۱۴مه د پنجاب صوبې د داخله چارو وزارت په خپل یو راپور کې ویلي چې د روان کال په لومړیو نږدې شپږو میاشتو کې په هغه صوبه کې د ماشومانو سره د جنسي تیري او زور زیاتي ۱۳۹۰ پېښې رپوټ شوې دي چې پکې زیاتره د ماشومانو هلکانو سره شوې دي. دا چې زموږ په ټولنه کې میندې او پلرونه څنګه پر خپلو ماشومانو هلکانو نظر وساتي او د منفي رویو او یا هم له ناسم سلوک څخه یې څه ډول محفوظه وساتي؟

په پاکستان کې یو شمېر هغه افغان کډوال، چی په وینا یې  امریکا متحده ایالاتو ته د پناه وړلو قضیې لري، قضیو ته یې د نه پاملرنې له شکایت سره وایي، چې په پاکستان کې ژوند ورته ستونزمن شوی او ژر پاملرنه دې ورته وشي. دوی چې د پاکستان د پلازمېنې اسلام اباد په یوه سر پټي ځای کې راټول شوي وو، په خبره یې، د امریکا حکومت له خوا د دوسیو د نه څېړلو په غبرګون کې یې، اعتراض کړی. په هغه ویډیو کې چې د دغه اعتراض تنظیموونکو له ازادي راډیو سره شریکه کړې، یوې مظاهره کوونکې ښځه د خپل اعتراض د هدف په اړه ویلي: "  د... Читать дальше...

ایټالیا ته هغه ۲۲ افغان کډوال رسول شوي دي چې په ۲۰۲۱م کال کې په افغانستان کې د طالبانو د بیا واکمنېدو وروسته پاکستان ته تللي وو. دوی دوه کاله په اسلام اباد کې په کېمپ کې ژوند کاوه. هغوی په ایټالیا کې د مختلفو تنظیمونو او مذهبي ډلو په مرسته تللي دي او خپل راتلونکي ته خوشحاله دي. د اېسوشي اېټېډ پریس خبري اژانس رپورټ کې تفصیل ګورو چې ملیحه امیرزاده یې وړاندې کوي.

د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام [ یو این ډي پي] وايي د ۲۰۲۰ کال راهیسي د افغانانو په عاید کې ۳۰ سلنه کموالی راغلی چې له امله یې اوس مهال د دې هیواد ۳۴ میلیونه اوسېدونکي د خوراکي توکو مرستو ته اړتیا لري. یو این ډي پي د ابادۍ په نوم د خپلې یوې پروژې په راپور کې چې تېره ورځ ناوخته خپور شوی ویلي، چې په غیر دولتي موسسو کې د ښځو په کار د طالبانو بندیز وضعیت لا پسې خراب کړی او اوس مهال په دې هیواد کې ۹۴ سلنه موسسو خپل فعالیتونه درولي او یا یې محدود کړي دي. په دغه راپور کې چې تېره ورځ ناوخته خپور شوی... Читать дальше...

د ښځینه فوټبال نړیوال جام په ترڅ کې نن د امریکا متحد ایالتونو ویتنام ته درې د صفر په وړاندې ماتې ورکړه.  دوهمه لوبه نن د جاپان او زامبیا ترمنځ وه، چې جاپان پنځه ګولونه وکړل او پنځه په صفر یې دا لوبه وګټله.   په پام کې ده چې نن انګلستان له هیتي او ډنمارک له چین سره لوبه وکړي.  استرالیا او نیوزیلنډ د دې نړیوال جام کوربانه دي. یاد شوی جام،د سې شنبې په ورځ د نیوزیلنډ په اکلنډ کې پیل شو.  په دې نړیوال جام کې د نړۍ دوه دیرش ملي لوبډلو په اتو ګروپونو کې برخه اخیستې ده.

د ډيونډ کرښې ها خوا، د جنوبي وزيرستان یو شمېر اوسيدونکي په خپله سيمه کې د کېمیاوي نشه يي موادو او اعتیاد د ډېرېدو په اړه شکایت کوي. دوی وايي، په سيمه کې یې نشه يي مواد اسانه او ارزانه پيدا کېږي، ځکه خو پر ځوانانو سربېره ښځو هم  نشو ته مخه کړې ده. د دغو خلکو په وینا، که څه هم د دوی په سيمه کې نشه يي مواد نه جوړېږي، خو د پاکستان د امينتي ادارو د بې کفایتۍ له امله دغې سیمې ته د کېمیاوي نشه يي موادو قاچاق ډېر شوی دی. تفصیل د لېنک په کېکاږلو سره واورئ:

د سیمه ییزه او سیاسي چارو پوه افراسیاب خټک په دغه اړه بیګا (د جولای په ۲۱مه) مشال راډیو ته وویل چې سیمه د یو نوي ساړه جنګ په لمن کې ده او ویره ده چې راراوانو وختونو کې به امنیتي وضع نوره هم خرابه شي.

د کندهار ښار په نهمه ناحیه کې د یوه کور د دیوال د چپه کېدو له امله، تېره شپه په پېښه کې د یوې کورنۍ ۳ تنه مړه او ۴ نور ټپیان شوي دي.  په کندهار کې د طالبانو د حکومت امنیه قومندانۍ په یوه اعلامیه کې ویلي، چې دغه پېښه د نهمي حوزې د تیرې اډې په سیمه کې رامنځ ته شوې ده. سرچینه زیاتوي، چې په مړو کې یو نارینه، یوه ښځه او یو ماشوم شامل دي. د طالبانو د اعلامیې له مخې، ټپیان روغتون ته لېږدول شوي دي. په وروستیو کې د افغانستان له مختلفو سیمو د ورته پېښو خبرونه ترلاسه شوي.

د طالبانو د حکومت چارواکي وايي، چې د افغانستان په شپږو حوزو کې د معتادینو د پالنې او ساتنې روغتيايي مرکزونه جوړوي. د دغه حکومت د عامې روغتيا وايي، چې د دې مرکزونو يا کمپلیکسونو په جوړولو کې به تر لس ډېر وزارتونه ونډه ولري او پکې به د درملنې ترڅنګ هغو معتادینو ته مسلکي زده کړې ورکړل شي، چې روغ شوي وي. د نورو جزیاتو لپاره د راپور لېنک کېکاږئ:

پښتونخوا ملي عوامي ګوند د جولای پر ۲۱مه په کراچۍ کې مظاهره وکړه او د سیند صوبې په خیرپور کې د پولیسو په حراست کې د باجوړ د استوګن سلطان محمد د مبینه وژنې د پلټنو غوښتنه یې وکړه. مظاهره کوونکیو ویل چې سلطان هلته مزدوري کوله چې پولیسو نیولی او په وهلو یې وژلی. بلخوا د سیند پولیس وایي د پېښې پلټنې کوي.

د افریقايي هېواد نایجېریا حکومت غواړي چې د غنمو د پیداوار له پلوه پر ځان بسیا شي. خو د اب و هوا بدلون له وجې د غنمو پیداوار کم شوی او د اوکراین جګړې له کبله هلته د غنمو د لېږد اغېزمن شوی دی. له دې وجې په نایجېریا کې د غنمو او اوړو بیې لوړې شوې دي چې د خلکو ژوند یې ګران کړی دی. د اسوشيېټېډ پرېس اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

افغانستان ته د پاکستان د ځانګړي استازي اصف دراني له سفر وروسته، د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، هیله لري چې د طالبانو حکومت له ترهګرۍ سره د مبارزې په اړه پر خپلو ژمنو عمل وکړي.  د دې وزارت ویاندې زهرا بلوچ پرون، په پاکستان کې د وروستیو بریدونو په تړاو د افغانستان د خاورې د کارول کېدو په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل، پاکستان له طالب چارواکو سره د خپلو اندېښنو په اړه خبرې کړي او دوام به ورکړي.  هغې زیاته کړه، د طالبانو حکومت د ترهګرۍ د ځپلو په برخه کې له پاکستان او نړیوالې ټولنې سره ژمنې... Читать дальше...

د نوې نړۍ خپرونې په دې ګڼه کې په پښتني ټولنه کې د غږ په رسم خبرې کوو. غږ په چا کېږي؟ څوک یې کوي؟ ولې یې کوي او مخه یې څنګه نیول کېدای شي؟ د دې خپرونې کوربنه عاصمه ګل ده.

د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت د ایران د بهرنیو چارو وزیر هغه څرګندونې رد کړې چې ویلي یې وو، د داعش مشران له عراق، سوریې او لېبیا څخه افغانستان ته تللي دي. دغه وزارت تېره شپه، په خپره کړې خبرپاڼه کې لیکلي"که‌ چېرې ایران افغانستان ته د داعشیانو اوښتو په اړه معلومات لري، دوی سره دې شریک کړي. " خبرپاڼه کې زیاته شوې، افغانستان له عربي هېوادونو سره ګډه پوله نه لري او په نورو د مسوولیت اچولو پر ځای باید هېوادونه د خپلو پولو د خوندیتوب په برخه کې نړیوال مکلفیتونه بشپړ کړي. د طالبانو حکومت داسې... Читать дальше...

د روسیې د استخباراتو پخوانی غړی، چې د اوکرایین د یرغل ملاتړی هم و، په مسکو کې نیول شوی دی. ایګور ګېرکین د جمعې په ورځ په مسکو کې له خپل کوره نیول شوی او نامعلوم ځای ته وړل شوی. هغه د روسانو له خوا د کریمیا ټاپو وزمې په اشغال کې مهم رول لوبولی وو. ایګور ګېرکین په دې وروستیو کې پر اوکرایین د روسیې د پوځیانو د بریدونو او ماتو په اړه نیوکې کړې وې. د ایګور نیوکې د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین ته هم رسېدلې وې او هغه یې په سپکه یاد کړی و. د روسیې یوې محکمې پر ایګور ګېرکین د افراطي فعالیتونو تور... Читать дальше...

د خیبر پښتونخوا د باجوړ په ماموند سیمه کې یوې چاودنې لږ تر لږه څلور کسان ژوبل کړي. د ماموند د پولیسو مرستیال ستار خان رسنیو ته ویلي دي، چې يو موټر د ريموټ کنټرول بم په وسيله په نښه شوى دى. هغه زياته کړه، چې ټپيان روغتون ته لېږدول شوي دي. دا چاودنه یوه ورځ وروسته له هغې کیږي چې د خیبرپښتونخوا په دوو جلا بریدونو کې پنځه پولیس ووژل شول او د نهو پولیسو په ګډون ۱۲ کسان ټپیان شول. پاکستاني چارواکي په اکثرو دغو بریدونو کې ټي ټي پي تحریک طالبان پاکستان ډله ښکېله بولي او تور لګوي چې دا وسله وال له افغانستانه دا بریدونه پلانوي. Читать дальше...

په عراق، لبنان او ایران کې د جمعې له لمانځه وروسته خلک سړکونو ته ووتل او په سویډن کې د قرآنکریم د سوزول کیدو پر ضد یې سوله ییزې مظاهرې یې وکړې. دا په داسې حال کې ده، چې په بغداد کې  د چهارشنبې په ورځ مظاهرې په تاوتریخوالیو اوښتې وې او قهرجنو خلکو د سویډن د سفارت په نیولو سربېره د سفارت د ودانۍ یوه برخه وسوځوله. د سویډن د ټي ټي خبري اژانس د راپور له مخې، مخکې له دې چې مظاهره چیان د سفارت ودانۍ ته ورشي، د سفارت کارکوونکي د امنیتي دلایلو له امله ایستل شوي او ستاکهولم ته لېږدول شوي دي. پرون جمعه... Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام وايي، وسله والو کسانو په یمن کې د دې ادارې د یوه دفتر مسوول په ډزو وژلی دی. ډبلیو اف پي پرون په یوه بیان کې وویل، چې د اردن تبعه محمد حمیدي په دې وروستیو کې یمن ته تللی و چې په تعز ښار کې کار پیل کړي. تر اوسه معلومه نه ده، چې په دغه برید کې چا لاس درلود. تعز چې د یمن دریم لوی ښار دی، له ۲۰۱۶ کال راهیسې د حوثي یاغیانو تر محاصرې لاندې دی.  د دغه ښار محاصرې د خلکو تګ راتګ سخت کړی او خلکو ته یې د اړتیا وړ توکو، درملو او بشري مرستو د لېږد مخه نیولې ده.