Новости за 26.07.2023

د بشري حقونو د څار سازمان د ښځو د حقونو د برخې مرستیالې هیدر بار په افغانستان کې د طالبانو د حکومت له‌خوا د سینګارتونونو د تړلو موضوع ته غبرګون ښودلی ویلي، په دې سره ۶۰ زره ښځې خپلې دندې له لاسه ورکوي او دا ټولنه کې د ښځو د ملاتړ یوازېني ځایونه وو، چې هغه یې هم له لاسه ورکړل. هیدر بار ویلي، دا یوازې د ویښتانو او د نوکانو د قیچي کولو موضوع نه ده، په دې سره ۶۰ زره ښځې خپلې دندې له لاسه ورکوي او دا ټولنه کې د ښځو د ملاتړ یوازېني ځایونه وو، چې هغه یې هم له لاسه ورکړل. هیدربار دا خبره په يو تویټ کې کړې ده. Читать дальше...

تارړ نن (د جولای پر ۲۶مه) د پارليمان د دواړو خونو ګډې غونډې ته په وېنا کې د نگران حکومت په اړه په بیل کې د تراميمو وضاحت هم ورکړ او وې ویل چې د نورو ګوندونو سره تر مشورو وروسته یې بیل کې ځینې بدلونونه وکړل او دا ټولو ته د منلو وړ دی.

د امریکا د متحده ایالتونو نړیواله پراختیايي اداره یا 'یو ایس آی ډي' وايي، طالبان د نړیوالو مرستندویه موسسو مرستو ته د یوې عایداتي سرچینې په سترګه ګوري. د یادې ادارې لخوا په یو چمتو شوي راپور، چې یوه کاپي یې فارن پالیسي خبري اژانس ته رسېدلې په کې ویل شوي، چې د ملګرو ملتونو مرستې په سیستماتیک ډول د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د ځینو کسانو په واسطه اداره کېږي. فارن پالیسي په خپل یو مطلب کې د دغه راپور ځینې برخې د روانې میلادي میاشتې په ۲۴ مه خپرېږي کړي او ویلي، چې دغه راپور د روان کال په مې میاشت کې د امريکا سولې انسټېټیوټ ته وړاندې شوی دي. Читать дальше...

د خبریالانو نړیوال فدراسیون د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د مطبوعاتو د ازادي پر نقض خپله اندېښنه څرګنده کړې ده. د خبریالانو نړیوال فدراسیون یا 'آی ایف جی' په ننګرهار کې د صفا راډيو خبریال عرفان الله بیدار د خوشې کېدو د خبر له تایید وروسته د یوې اعلامیې په خپرولو سره په افغانستان کې د خبریالاتو د کاري چاپېریال په اړه خپله اندېښنه څرګنده کړه. یاد فدراسیون په دې اعلامیه کې چې تېره ورځ د دې فدراسیون په ویبپاڼه خپره شوه لیکلي: "د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د رسنیو پر کارکوونکو بریدونه، د دوی ورکېدل او نیول،... Читать дальше...

د لوبو له میدانه په خپرونه کې به واورئ، چې د هندوستان کرکټ بورډ ویلي، د ۲۰۲۴ کال په پيل کې له افغانستان سره درې یو شل اوریزې سیالۍ کوي. د افغانستان د فوټسال ملي لوبډلې د مرکزي اسیا په سیالیو کې تر دې دمه دوه سیالۍ ګټلي. افغان کرکټ ملي لوبډله به د اسیا جام په ترڅ کې خپلې دواړه سیالۍ په لاهور کې ترسره کړي. په خپرونه کې به دا هم واورئ، په لومړي ځل یو افغان د امریکا د کرکټ اجرایوي رییس ټاکل شوی. د ښځینه فوټبال نړیوال جام په سیالیو کې دا ځل ۳۲ هېوادونه ګډون لري او د اشیز لوبلړۍ ټراپي له اسټرالیا... Читать дальше...

په افغانستان کې د وروستیو سېلابونو ځپل شوي شکایت کوي، چې دوی سره هېڅ ډول مرستې نه دي شوي. د کابل ولایت د پغمان ولسوالۍ د برې ارغندۍ د سیمې اوسېدونکی عزت الله وايي، سېلاب د ټول کلي هستي او نیستي له ځان سره وړې او دوی دمګړی په خیمو کې اوسېږي. هغه وویل، چې دوی بېړنیو مرستو ته اړتیا لري، خو په خبره یې تر دې دمه هیچا له دوی سره مرسته نه ده کړې. نوموړی ازادي راډیو ته وویل: "کورونه وران دي، خیمو کې ژوند کوو، خورکي موادو، بسترو او جامو ته اړتیا لرو. سړک بند دی، د برق مزي شلېدلي. مرستو ته په تمه یو. Читать дальше...

د خيبر له باړې څخه تیرا ته ورغلي د امن لپاره لاريون کوونکو د پاکستان له امنيتي ځواکونو د ټولو وسلوالو پر ضد د بې توپيره کار غوښتنه کړې ده. د جولای پر ۲۵مه، د بېلابېلو سیاسي ګوندونو غړي او بشري حقونو فعالان د تيرا په لر باغ کې ورغونډ شول او د امن لپاره یې شعارونه ورکړل. په خیبر ضلع کې په تېره يوه اوونۍ کې درې ځانمرګي بريدونه او وسلوالې حملې شوې دي. د پاکستان حکومت د دې لاريونوالو د غوښتنو په اړه څه نه دي ويلي خو تېره اوونۍ د پوځ مشر جنرال عاصم منير د کور کمانډرانو په غونډه کې ويلي ول چې سرتېرو یې... Читать дальше...

د مشال تر رڼا لاندې کې دا اوونۍ د پاکستان په راتلونکو ټولټاکنو کې د تحریک انصاف د مستقبل جاج اخیستل شوی دی.

د ازادي راډیويي مجلې په دې خپرونه کې به واورئ، چې په افغانستان کې یوه نوې چاپي خپرونه فعاله شوه. دغه راز اورئ، چې یوه مجله له درې کلن ځنډ وروسته چاپېږي. په دې خپرونه کې شعر، کیسه او د کیسې نقد په اړه هم مطالب اورېدلی شئ. دغه خپرونه چې احمد شیبر چمتو کوي، د لاندې لېنک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ:

د بشري حقونو د څار سازمان د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي له ځانګړي همغږونکي کوونکي غوښتي چې د افغانستان د کړکېچ په اړه خپله ارزونه کې د افغان نجونو او ښځو حقونو ته لومړیتوب ورکړي. د بشري حقونو د څار سازمان په یوه لیک کې د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو سرمنشي له ځانګړي همغږونکي کوونکي فریدون سینیرلي اوغلو غوښتي چې د افغانستان د کړکېچن وضعیت د ارزونې پر مهال د افغانانو، په ځانګړي ډول د نجونو او ښځو حقونو ته لومړیتوب ورکړي. دا لیک چې نن د دې سازمان په ویبپاڼه خپور شوی، په کې د بشري حقونو... Читать дальше...

د اروپایي ټولنې د امنیتي چارو او بهرني سیاست مشر جوزیف بورېل په اروپا کې قرانکریم ته د سپکاوي وروستي اعمال وغندل او ویې ویل چې قران یا بل هر سپېڅلي کتاب ته سپکاوی، بې حرمتي، بې احترامي او ښکاره لمسونه ګڼل کېږي. بورېل نن چهارشنبې په یوه خپاره کړي بیان کې ویلي چې تنوع ته درناوی د اروپایي ټولنې یو اساسي ارزښت دی او زیاتوي چې په دې کې د نورو مذهبي ټولنو درناوی هم شامل دی. بورېل وویل، اروپایي ټولنه په کور دننه او بهر د مذهبي یا د عقیدې او د بیان د ازادۍ ملاتړ کوي، خو د ده په خبره هر هغه څه چې قانوني دي، اخلاقي نه دي. Читать дальше...

د سره صلیب نړیواله کمېټه د هغه څه له کبله چې ظاهراً اقتصادي ستونزې ګڼل کېږي، په افغانستان کې د خپلو فعالیتونو د محدودولو خبره کوي.

ټاکل شوې چې د ناټو ـ اوکراین نوې تاسیس شوې شورا نن په لومړنۍ غونډه کې د تور سمندرګي د امنیت پر موضوع خبرې وکړي. د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسي وویل، له دغې غونډې مخکې یې د بریتانیا له صدراعظم ریشي سوناک سره پر دې خبرې وکړې چې په څه ډول کېدای شي نړیوالو بازارونو ته د اوکراین د غلو د صادراتو مسله یقیني شي. هغه ویلي، په ځانګړې توګه سلامشورې د تور سمندرګي، د دوی د بندرونو او غلو دانو د صادراتو د امنیت پر موضوع څرخېدې. د ناټو ـ اوکراین شورا شاوخوا دوه اوونۍ مخکې په لېتوانیا کې د ناټو د سرمشریزې په ترڅ کې کې جوړه شوه. Читать дальше...

په افغانستان کې د محرم په مراسمو د طالبانو له بندیزونو وروسته د افغانستان د شیعه عالمانو شورا له خلکو غوښتي چې د امنیتي دلایلو له امله په واټونو کې له راټولېدو ډډه وکړي. د افغانستان د شیعه عالمانو د شورا په اعلامیه کې چې نن د دغه شورا په ټویټرپاڼه خپره شوې د محرم له ماتم کوونکو غوښتنه شوې چې د دې میاشتې په اومه او لسمه دې په واټونو کې له ماتمیزو پروګرامونو او د کاروانونو له راویستلو ډډه وکړي. په دغه اعلامیه کې د محرم له ماتم کوونکو غوښتل شوي چې په کابل کې دې په انفرادي ډول ابوالفضل او سخي زیارتونو ته ولاړ شي. Читать дальше...

د بشري حقونو څار سازمان یا 'هیومن رایټس واچ' وایي، د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو ارزونه باید د بشري حقونو، په تېره د ښځو او نجونو د حقونو مسئلې ته لومړیتوب ورکړي. هیومان رایټس واچ د افغانستان د وضعیت د ارزونې لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي همغږي کوونکي ته په وړاندیز شوي وړاندیز کې ویلې چې ځانګړی همغږه کوونکی باید ډاډ ترلاسه کړي چې په خپله ارزونه کې د بشري حقونو د سرغړونو د قربانیانو غږ اورېدل کېږي او دغه ارزونه باید د بشري حقونو د سرغړونو د عاملانو د مسوول پېژندلو او د دغو سرغړونو د مخنیوي لپاره سپارښتنې وړاندې کړي. Читать дальше...

په پاکستان کې پر بدن د خالونو وهلو یا ټیټو جوړولو دود په زیاتېدو دی. په کراچۍ کې د خالونو وهلو دوکانونه شته چې ورته د هر عمر کسان ورځي. د اسوشيېټېډ پرېس اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

د اروپا د امنیت او همکارۍ په سازمان کې د امریکا سفیر پرون یوځل بیا د امریکا هغه خبرداری تکرار کړ چې وايي، روسیه ښايي په سمندر کې د ماینونو په وسیله کښتۍ والوزوي او بیا یې پړه پر اوکراین واچوي. مایکل کارپنټر وویل چې روسیه به د دې ډول حملو په وسیله په تور سمندرګي کې پر ملکي کښتیو نورې حملې توجیه کړي. د اروپا د امنیت او همکارۍ سازمان چې مرکز یې په ویانا کې دی مخکې له دې چې کارپنټر په واشنګټن کې په دې اړه څرګندونې وکړي په یو بیان کې ویلي و، چې معلومات ښيي روسیې د اوکراین پر بندرونو د حملو په هدف په سمندر کې نور ماینونه ځای پرځای کړي دي.

د میدان وردګو ولایت په جلریز ولسوالۍ کې د هغو ۲۳ کسانو د فاتحې مراسم پرون ترسره شول چې د وروستیو سېلابونو په پایله کې مړه شوي. د باختر خبري آژانس د راپور له مخې دا کسان د جلریز ولسوالۍ د تکانې کلي اوسېدونکي او د یوې کورنۍ غړي وو، چې د زمري د لومړۍ نېټې په نیمه شپه سېلابونو یووړل. د افغانستان د هواپېژندنې ادارې پرون اټکل وکړ چې د میدان وردګو په ګډون د هېواد په ۲۲ ولایتونو کې به سخت اورښتونه وشي. پېښو ته د رسېدو په چارو کې د طالبانو د دولت وزارت ویلي دي چې د وروستیو سېلابونو له کبله د هېواد... Читать дальше...

متحدوایالتونو پرون د ۴۰۰ میلیون ډالرو په ارزښت اوکراین ته اضافي امنیتي مرسته اعلان کړه. د نوې مرستې په کڅوړه کې د پنټاګون له وسله تونونو څخه د هوايي مدافعې مهمات، زغرګاډي، د زغرګاډو ضد وسلې او نورې پوځي مرستې شاملې دي څو اوکراین وکولای شي خپلې له لاسه تللې سیمې بېرته ونیسي او د روسیې د توغندويي حملو پر وړاندې خپله دفاع وکړي. پنټاګون دا مرسته وروسته له هغه اعلان کړه چې اروپايي ټولنې پرون له اوکراین سره د یونیم میلیارد یورو نوې مرستې ژمنه وکړه څو د اوکراین پر بندري ښار ادیسې او پلازمېنه کییف،... Читать дальше...

اروپايي ټولنې پرون د اوکراین د اساسي تاسیساتو د رغونې لپاره د یونیم میلیارد یورو د مالي مرستې اعلان وکړ. د اروپايي کمېسیون مشرې اورزلا وان دیرلین په خپل ټویټر کې خبر ورکړی، چې اروپايي ټولنې پرون سې شنبه اوکراین ته د یونیم میلیارد یورو په ارزښت مالي مرسته ورکړه، چې یو اعشاریه ۶۶ میلیارده ډالره کېږي، څو خپلې دولتي چارې جاري وساتي او خپل اساسي تاسیسات بېرته ورغوي. د اروپايي کمېسیون ویاندې ویرله نویس هم پرون په بروکسل کې د دغه کمېسیون په یوه کنفرانس کې اوکراین ته د دې مالي مرستې خبر ورکړ. نویس وویل... Читать дальше...

په افغانستان کې د سره صلیب نړیواله کمېټه وايي، د اقتصادي ستونزو له کبله یې افغانستان کې د څه باندې ۲۵ دولتي روغتونونو ملاتړ درولی دی. د سره صلیب نړیواله کمېټه د هغه څه له کبله چې ظاهراً اقتصادي ستونزې ګڼل کېږي، په افغانستان کې د خپلو فعالیتونو د محدودولو خبره کوي. ځینو سرچینو له ازادۍ راډیو سره په خبرو کې ویلي، د سره صلیب نړیوالې کمېټې وروسته له هغې د افغانستان له څه باندې ۲۵ روغتونونو سره د دارو درملو او نورې مرستې ودرولې، چې طالب چارواکو له خپلې لارې د دغو مرستو د رسولو سپارښتنه وکړه. په... Читать дальше...

واشنګټن پوسټ: واشنګټن پوسټ ورځپاڼې په افغانستان کې د طالبانو له خوا د سینګارتونونو د بندېدو په اړه یوه مقاله خپره کړې ده. په دې مقاله کې راغلي چې طالبانو د سه شنبې په ورځ اعلان وکړ چې په افغانستان کې سینګارتونونه باید د یوې میاشتنۍ ضرب الاجل پای ته رسېدو سره وتړل شي. د مقالې په وینا، د طالبانو دا فرمان څو ورځې مخکې د خلکو له پراخ مخالفت سره مخامخ شو. ورځپاڼه لیکي چې د طالبانو د حکومت د امربالمعروف او نهی عن المنکر وزارت ویاند عاکف مهاجر دا نه دي ویلي چې ایا د هغو سینګارتونونو پر وړاندې به... Читать дальше...

د محرم لسمې د نمانځنې لپاره د کابل په ګډون د افغانستان په یو شمېر نورو ولایتونو کې چمتووالی نیول شوی دی. طالبانو د افغانستان د شیعه علماوو شورا ته ویلي، چې دغه مراسم په یو څو محدودو ځایونو کې ترسره کړي. دغه مراسم به په تېرو کلونو کې په ډېر ښه شان سره نمانځل کېدل، خو سږ کال پیکه دي.

د مقاومت ملي جبهې په درېيو حملو کې د درېيو طالبانو د وژلو ادعا کړې ده. دغې جبهې پرون په يوه اعلاميه کې ويلي دا حملې په نورستان ، لغمان او ننګرهار کې شوي دي. د اعلاميې له مخې په دغو درېيو حملو کې يو طالب وسله وال ټپي شوی هم دی. د طالبانو حکومت د دې موضوغ په باب کومه تبصره نه ده کړې.

د هسپانیا سواحلو ته څېرمه په اتلانتیک سمندرګي کې په پناه غوښتونکو د یوې بار کښتۍ د نسکورېدو په پېښه کې دوه کسان مړه شوي دي. د هسپانیا د ژغورنې د خدماتو ادارې پرون سې شنبه ویلي، ګران کاناریا ټاپو ته څېرمه په دې پېښه کې تر ۸۰ زیات نور پناه غوښتونکي ژغورل شوي دي. مخکې د مړو شمېر یو تن ښودل شوی و، خو اوس چارواکي د مړو شمېر دوه ښيي، چې یوه په کې ښځه او بل تن سړی دی. څلور کسان چې برسېرتن ټپیان شوي وو، روغتون کې بستر شوي دی. د چا د لادرکۍ راپور نه دی ورکړل شوی دی. د هسپانیا چارواکو ویلي، د روان... Читать дальше...