Новости за 15.05.2023

د جنوبي اسیا د تروریزم پورټل په نوم څېړنیزه اداره وايي چې د روان میلادي کال په تېرو څلورنیمو میاشتو کې د پاکستان په بلوچستان ایالت کې ۱۳۲ تنه وژل شوي دي. د دې ادارې د مالوماتو پر اساس، دا کسان چې ۹۸ تنه یې پوځیان او ۳۴ یې ملکیان دي، په ۶۳ بریدونو کې وژل شوي دي. په همدې حال کې د بلوچستان د کورنیو چارو ایالتي وزیر میرضیا لانګو پرون یکشنبې رسنیو ته وویل، په بلوچستان کې وسله‌وال بریدونه د دې لپاره زیات شوي چې حمله کوونکي د افغانستان له خاورې وراوړي او له بریده وروسته بېرته افغانستان ته ځي. په بلوچستان... Читать дальше...

د ترکیې د اپوزیسیون مشر او په انتخاباتو کې د ولسمشر رجب طیب اردوغان اصلي سیال کمال قلیچدار اوغلو نن دوشنبې وویل چې د دویم پړاو انتخاباتو هرکلی کوي. داسې ښکاري چې په پرونیو انتخاباتو کې هېڅ کاندید پنځوس سلنه رایې نه‌دي ګټلي او د ترکیې د قوانینو پر اساس په دې صورت کې باید د مې په ۲۸ نېټه د دوو مخکښو کاندیدانو ترمنځ بیا انتخابات ترسره شي. قلیچدار اوغلو نن سهار وختي د خپل ګوند په مرکزي دفتر کې په یوه تلوېزیوني وینا کې وویل، که ملت د بل پړاو انتخاباتو غوښتونکی وي، هرکلی یې کوي. په همدې حال کې د... Читать дальше...

له ترکیې څخه ترلاسه شوي راپورونه ښيي چې د ولسمشرۍ په پرونیو انتخاباتو کې هېڅ کاندید پنځوس سلنه رایې نه دي پوره کړي او غالباً انتخابات دویم پړاو ته ځي. خو د اوسني ولسمشر رجب طیب اردوغان او د هغه د سیال ګوندونه په انتخاباتو کې د بري ادعاوې کوي. کمال قلیچدار اوغلو پرون ماښام اعلان وکړ، تر څو چې ټولې رایې نه وي شمېرل شوي، تر سهاره به ویده نه‌شي. اردوغان هم د خپل سیال له لوري د رایو تر شمېرل کېدو وړاندې د بري اعلان د خلکو د رایو غصب وباله او د ټولو رایو تر شمېرل کېدو پورې یې د زغم غوښتنه وکړه. ... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو پراختیایي اداره 'یو‌این‌ډي‌پي' وایي، تېر۲۰۲۲ کال یې په افغانستان کې د سولري برښنا د ۳۹۰ سیستمونو په نصبولو او د څه باندې ۶ زره د سولري انرژۍ دستګاو په وېشلو سره په دې هېواد کې ۲۹۵ زره کسانو ته د برښنا انرژي برابره کړې ده. د ملګرو ملتونو پراختيايي ادارې پرون یکشنبې په یوه ټویټ کې وویل چې د پاکې او د تجدید وړ انرژۍ څخه په استفادې کورنۍ کولای شي خپل کورونه ګرم کړي، روغتونونه فعالیت کولای شي اوسوداګریزې چارې هم ارزښتناکه کاري فرصتونو ته دوام ورکولای شي. د ملګرو ملتونو پراختیایي ادارې ویلي، په دې برخه کې به خپلو هڅو ته دوام ورکړي.

میډل ایسټ مانیټر: میډل ایسټ مانیټر خپرونې په کندهار کې له طالب چارواکو سره د قطر د صدراعظم د کتنې په اړه لیکنه خپره کړې ده. دې خپرونې، چې په بریتانیا کې خپرېږي، د جمعې په ورځ کندهار ته د قطر د صدراعظم او بهرنیو چارو وزیر محمدبن عبدالرحمان الثاني سفر ته په اشارې د کندهار اهمیت ته پام کړی او لیکلي یې دي چې دغه ښار د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته زیات سیاسي اهمیت پیدا کړی ځکه چې د طالبانو مشر ملاهبت الله اخوندزاده هلته اوسي او د طالبانو د حکومت اکثره مهمې برېکړې په دغه ښار کې کېږي. په وروستیو... Читать дальше...

نن د مې ۱۵مه د کورنۍ نړیواله ورځ ده، یو شمېر هغه افغانان چې د طالبانو له بیا ځلې واکمنېدو وروسته له هېواده وتلو ته اړ شوي وايي چې د جمهوري نظام ړنګېدل او ناغوښتل شوې کډوالۍ، دوی له خپلو کورنیو جلا کړي دي. عادله وايي، په افغانستان کې د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته او د ناغوښتل شوې کډوالۍ له امله یې له کورنۍ څخه جلا شوې ده. عادله د بنګله‌دېش د یوه پوهنتون محصله ده. نوموړې د جمهوري نظام له نسکورېدو مخکې د لوړو زده کړو لپاره د بورسیې له لارې دغه هېواد ته تللې وه. عادله وايي، د جمهوري ریاست... Читать дальше...

نن د افغانستان په ۲۳ ولایتونو کې د ماشومانو د ګوزڼ ناروغۍ یا پولیو ضد واکسین فرعي کمپاین پیلېږي. د دغه کمپاین په ترڅ کې به چې تر پنجشنبې، د مې تر ۱۸مې نېټې پورې دوام وکړي، د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت په وینا له پنځو کلونو کم‌عره شاوخوا ۶ ميلیونه ماشومان واکسین شي. د پولیو ضد واکسینو دغه کمپاین داسې مهال پیلېږي چې په وروستیو درې ورځو کې په ننګرهار کې د پولیو دوه مثبتې پېښې ثبت شوې. دا په روان ۲۰۲۳ کال کې د پولیو لومړنۍ مثبتې پېښې دي چې یوه یې د دې ولایت په بټي کوټ او بله په کوټ ولسوالیو کې ثبت شوې دي. Читать дальше...

د ایران حکومت اته تنه د دې هېواد په جنوب کې د تېلو او ګازو د تولید په یوه سیمه کې د کارګرانو د اعتصاب په رهبرۍ کې د لاس لرلو په تور نیولي دي. د بوشهر ولایت یوه چارواکي د سپاه پاسدارن ځواکونو له‌خوا د دغو کسانو د نیول کېدو خبر ورکړی دی. د بوشهر مرستیال والي اکبر پورات د یکشنبې په ورځ وویل چې د ده په خبره دغو مشرانو په جنوبي فارس کې د مجازي او حقیقي فضا له لارې د کارګرانو د اعتصاب د دوام لپاره فعالیت کاوه. د هغه په خبره دغه کسان د سپاه پاسدران د استخباراتو او د اطلاعاتو وزارت له‌خوا په نښه او ونیول شول.

د ترکیې د ولسمشرۍ او پارلماني انتخاباتو چې پرون یکشنبې په دې هېواد کې ترسره شول، نتیجه یې تر اوسه نه‌ده څرګنده. دغه انتخابات د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان لپاره له دې اړخه ټاکونکې دي چې ایا نوموړی به چې دوه لسیزې یې واک په لاس کې دی، وکولای شي د پنځو نورو کلونو لپاره په قدرت کې پاتې شي او که‌نه. په دغو ټاکنو کې د ۶۹ کلن اردوغان نږدې سیال کمال قلیچدار اوغلو دی چې ژمنه یې کړې ترکیه به بېرته د زیاتې ډیموکراسۍ لارې ته سیخ کړي. که په لومړي پړاو کې هېڅ یو کاندید ونه‌شي کولای څه باندې پنځوس سلنه... Читать дальше...

د اذربایجان او ارمنستان مشرانو پرون یکشنبې په بروکسل کې داسې مهال کتنه ترسره کړه چې په دې وروستیو کې د دواړو هېوادونو ترمنځ پوله کې کړکېچ زیات شوی دی. د ارمنستان د صدراعظم نیکول پاشینیان او د اذربایجان د ولسمشر الهام علییف ترمنځ کتنه د اروپایي شورا د مشر چارلز میشل په منځګړیتوب ترسره شوه. میشل د شنبې په ورځ د ارمنستان له صدراعظم او پرون یکشنبې یې هم د اذربایجان له ولسمشر سره دوه اړخیزې غونډې ترسره کړې. دغه لیدنې کتنې داسې مهال ترسره شوي چې د جمعې په ورځ د دواړو هېوادونو ترمنځ د پولې په اوږدو کې د تازه نښتو راپورونه ورکړل شول. Читать дальше...

ملګري ملتونه وایي چې د اقلیم بدلون په افغانستان کې اوبو ته د خلکو لاسرسی محدود کړی دی. د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري مرستو همغږۍ ادارې یا اوچا پرون یکشنبې په یوه ټویټ کې وویل، د اقلیم بدلون د دې سبب شوی چې په ټول افغانستان کې خلک د اوبو له کمي سره مخامخ شي. اوچا ویلي، د هغو کورنیو چې د اوبو له کمي سره مخامخې دي، په ۲۰۲۱ کال کې یې شمېر ۴۸ سلنه و، چې په ۲۰۲۲ کال کې هغه ۶۰ سلنې ته پورته شوی دی. اوچا ویلي، د روان ۲۰۲۳ کال لپاره په افغانستان کې د اوبو او چټلو اوبو د بحران د حل لپاره څه باندې ۴۷۹ ميلیون ډالرو ته اړتیا ده. Читать дальше...

د اوکراین ولسمشر ولودمیر زیلنسکي جرمني ته په سفر کې د یکشبنې په ورځ وویل چې د دې هېواد پوځ به د هغو پیاوړیو وسلو په ترلاسه کولو سره چې له لوېدیځ یې غوښتنه کړې، د روسیې پر خاورې برید ونه‌کړي. زیلنسکي د جرمني له صدراعظم اولاف شولتز سره په کتنه کې وویل: "موږ د روسیې پر خاورې برید نه کوو. موږ د خپلو قانوني سیمو د ازادولو په حال کې یو." د اوکراین ولسمشر زیاته کړه: "موږ پر روسیې د برید لپاره نه وخت لرو، نه هم ځواکونه او نه هم اضافي وسلې." برلین د زیلنسکي له سفر سره سم له کییف سره د ۳ ميلیارډ ډالرو... Читать дальше...