Новости за 13.03.2022

Кыргызстандын Улуттук банкынын төрагасы Кубанычбек Бөкөнтаев “Орус рублинин кыргыз сомуна карата расмий курсун аныктоо тартибин убактылуу өзгөртүү жөнүндө” токтомго кол койду. Бул тууралуу башкы каржы көзөмөл мекемесинин сайтында кабарланды. Ага ылайык, сом менен рублдин курсу мындан ары кросс-курс ыкмасында аныкталат. Бир валюта менен экинчи валютанын катышы үчүнчү валютанын негизинде чечилген ыкма кросс-курс деп аталат. Улуттук банк рубль менен доллардын курсун мындан ары “Блумберг” маалымат... Читать дальше...

13-мартта Польша менен чектеш жайгашкан Украинанын аскердик базасы аткыланып, 35 киши набыт болду. Польшанын президенти Анжей Дуда эгер Орусия химиялык курал колдонсо, ал Украинадагы "согуштун эрежесин" өзгөртөрүн эскертип, НАТО аны көз жаздымда калтырбай турганын билдирди. Ал арада Орусияда согушка каршы митингдерде 600дөн ашуун киши кармалды.

"Эркин Европа/Азаттык" үналгысы иштеген аймактарда тартылган жана таасир калтырган сүрөттөр топтому.

13-мартта Орусиянын бир нече шаарларында Украинадагы согушка каршы митингдер өтүп жатат. Маалыматка ылайык саат 17:00гө карата 35 шаарда 620 киши кармалган. Орусиянын борбору Москвада 280 киши, Санкт-Петербургда 136 киши, Екатеринбургда 64 киши кармалганы белгилүү. Орусиянын ички иштер министрлиги кармалгандардын саны боюнча расмий маалымат бере элек. Москванын Манеж аянтын полициянын жана  гвардиянын кызматкерлери  курчоого алган. Алар темир тосмолордун ичинде жүргөндөрдүн документтерин текшерип жатат. Читать дальше...

Отуз жылдан бери көкөйгө көк таштай тийген чек ара маселеси Кыргызстан менен Тажикстандын карапайым калкы жана элдик дипломатия катышмайынча жөнгө салынышы кыйын экени, чыр-чатактар айдан-айга, жылдан-жылга улана берери коомчулукка беш колдой белгилүү. Мисалы, мен ошондой чыр-чатактарды алдын алып, өз убагында териштирип жөнгө сала турган «Мамлекеттер аралык элдик дипломатиялык комиссия» түзүүнү жалпыга маалымдоо каражаттары аркылуу тиешелүү органдарга сунуш кылганмын. Бул комиссияга кандай адамдар мүчө боло турганы... Читать дальше...

Ош облустук ички иштер башкармалыгынын маалымат кызматы билдиргендей, окуя 12-мартта Кара-Суу шаарында болгон. Жаңжалда травматикалык тапанчадан эки жолу ок атылып, андан бир адам башынан жана бутунан жаракат алган.  Чатакка ортодогу карыз себеп болгону айтылууда. Окуя тууралуу видео интернетке тарады. Анда эки жаран уруша кетип, бири аны көздөй ок атканын көрүүгө болот.  Шектүү жаран кармалып, тергөө иштери жүрүүдө. Факты боюнча Кылмыш-жаза кодексинин 37-беренесинин ("Оор кылмышка аракеттенүү") негизинде кылмыш иши козголгон. Читать дальше...

Орусиянын аскерлери басып алган Украинанын Ирпень шаарында америкалык The New York Times басылмасынын 51 жаштагы кабарчысы Брент Рено орусиялык аскерлер аткан октон набыт болду. Анын кесиптеши, АКШнын дагы бир журналисти жаракат алды. Бул тууралуу 13-мартта Киев полициясынын жетекчиси Андрей Небитов маалымдады. “Баскынчылар орусиялык аскерлердин Украин жергесинде кылып жаткан мыкаачылыгын чагылдырабыз деп келген эл аралык басылмалардын журналисттерин өлтүрүп жатышат. Бүгүн Ирпенде белгилүү The... Читать дальше...

13-мартта Польшанын президенти Анжей Дуда Би-Би-Сиге маек берип жатып Орусия химиялык курал колдонсо, согуштун эрежелери өзгөрөрүн эскертип, НАТО аны көз жаздымда калтырбай турганын айтты. Буга чейин НАТОнун баш катчысы Йенс Столтенберг Орусия тараптан химиялык курал колдонулушу ыктымал экендигин эскерткен. Анын айтымында, Москванын "Украинада химиялык жана биологиялык лабораториялар иштеп жатат" деген билдирүүсүн Орусиянын өзүнүн ошондой куралды колдонууну актаган аракети катары сыпаттоого болот. Читать дальше...

Украинадагы согушта эки тарапта тең чет элдиктер курал кармап, согуштук операцияларга аралашып жатканы маалым болду.    Орусия сириялык согушкерлерди жалдап жатканы тууралуу алгач эл аралык басылмалар жазып чыккан. Украин бийлиги дагы чет өлкөлүк жарандарды эл аралык легионго кошулуп, орус армиясына каршы согушууга чакырган. Президент Владимир Путин Коопсуздук кеңешинин 11-марттагы жыйынында чет өлкөлүк жарандарга Украинадагы согушта Орусияны колдогон күчтөрдүн катарында күрөшүүгө уруксат берүү идеясын колдоду. Читать дальше...

Кыргызстанда айрым жапайы жаныбарларга аңчылык кылууга үч жылдык мораторий киргизүү сунуш кылынууда. Тийиштүү мыйзам долбоору 11-мартта Жогорку Кеңештин сайтына жарыяланып, коомдук талкууга коюлду. «Жаныбарлар дүйнөсүнүн айрым объекттерине аңчылык кылууга мораторий киргизүү жөнүндө» мыйзам кабыл алынса кулжа, аркар, тоо эчки, теке, элик, бугу, марал, доңуз сыяктуу жапайы шартта жашаган жаныбарларга аңчылык кылууга 2023-2026-жылдарга тыюу салынат. Мыйзам долбоорунун негиздемесинде жазылгандай... Читать дальше...

“Азаттыктын” беларус кызматына жергиликтүү тургундар кабарлагандай, согушта каза болгон орусиялык аскерлердин сөөгү алгач Беларустагы өлүкканаларга алынып келип, ал жактан Орусияга учак же поезд менен ташылууда. “Өлүктөрдүн саны аябай көп. Мозырь станциясындагы жүргүнчүлөр поездге жүктөлүп жаткан сөөктөрдүн көптүгүн көрүп нес болушту”, - деди Гомель облусундагы Мозырь шаарынын тургуну. Башка күбөлөр да Гомель жана Наровеле облустарындагы өлүкканалар да аскерлердин сөөгүнө толуп жатканын айтышууда. Читать дальше...

Кыргыз-немис кызматташтыгын арттыруу маселесин талкуулаган жолугушууга  Германиядагы кыргыз диаспорасынын өкүлдөрү катышканын Тышкы иштер министрлигинин басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына караганда, 11-мартта Кыргызстандын Германиядагы элчиси Өмүрбек Текебаев Берлинде диаспора өкүлдөрү, активисттер жана Кыргыз-немис маданий борборунун мүчөлөрү менен жолугушуу өткөрдү. Элчи эки өлкө ортосундагы саясий жана соода-экономикалык мамилелерди активдештирүү, Кыргызстандын экономикасынын... Читать дальше...

13-мартка караган түнү Ирактын түндүгүндө, АКШнын консулдугуна жакын жерге бир нече ракета түшкөнүн күрд автономиясынын расмий органдары билдиришти. Жалпысынан Эрбил шаарынын аймагына 14 ракета атылган, алар америкалык башкы консулдуктун тегерегиндеги аймакка түшкөн. Натыйжада жергиликтүү Kurdistan 24 телеканалынын имараты жабыркап, жергиликтүү аэропорттун иши  үзгүлтүккө учурады. Бул чабуулдан кийин АКШ баштаган эл аралык коалициянын аскердик учактары аймактын үстүнөн көзөмөл иретинде айланып учушту. Читать дальше...

Украинанын батышындагы Яворов шаарында Орусиянын ракеталык аткылоосунан тогуз адам каза болду. Бул тууралуу 13-мартта Львов облустук администрациясы билдирди. Дагы 57 адам жараат алганы кабарланды. Жергиликтүү бийлик билдиргендей, шаардагы аскердик полигонго жалпысынан 30 ракета атылды. Буга чейин сегиз ракета түшкөнү айтылып жаткан. Украинанын Польша менен чек ара тилкесинен 25 чакырым аралыкта, 360 чарчы чакырым аянтта жайгашкан бул полигондо украин аскерлери НАТО менен биргеликте машыгуу өткөрүп турчу. Читать дальше...

Бүгүн, 13-мартта Бишкекте мектеп окуучуларына жана абитуриенттерге кесип тандоодо туура багыт берүүгө арналган чоң форум өтүп жатат. Кыргызстанда мындай форматта алгачкы жолу уюштурулган иш-чараны School Club билим берүү борбору өткөрүүдө. Ага 500гө чукул окуучу  жана мектепти быйыл аяктап жаткан жаштар чакырылган. Түрдүү тармактагы тогуз спикер тажрыйбасы менен бөлүшөт. Алардын арасында Жогорку Кеңештин депутаттары Дастан Бекешев, Нуржигит Кадырбеков, юридика илимдеринин доктору Сания Токтогазиева... Читать дальше...

Кыргыз-тажик чек арасындагы ок атышуу менен коштолгон эки окуядан кийин эки тараптын расмий өкүлдөрү жолугуп, абалды талкуулады. Чек арада коопсуздукту сактоону, курал колдонбоону макулдашканы кабарланды. 12-мартта Тажикстандын "Гулистон" өткөрмө бекетинде өткөн жолугушууга УКМКнын Чек ара кызматынын директору Уларбек Шаршеев, Тажикстандын УКМКсынын Чек ара кошуундарынын башчысы Ражабали Рахмонали, президенттин Баткен облусундагы өкүлү Абдикарим Алимбаев жана Тажикстандын Согд облусунун губернатору Ражжабой Ахмадзода катышты. Читать дальше...

Буга чейин үч жолу Беларустун аймагында өткөн украин-орус сүйлөшүүлөрү азыр онлайн форматта уланып жатканын 12-мартта "Коммерсант" басылмасына Украинанын президенттик кеңсесинин башчысынын кеңешчиси Михаил Подоляк билдирди. Анын айтымында, видеоформаттагы сүйлөшүүлөр үзгүлтүксүз жүрүп жатат жана атышууну токтотуу жолдору боюнча он чакты сунуш каралууда.   “Айрым юридикалык форматтар иштелип чыккандан кийин төртүнчү жолугушуу белгиленет. Балким эртең, а балким бүрсүгүнү” деген Подоляк орус тарап... Читать дальше...

14-мартта түнкүсүн Кыргызстандын көпчүлүк аймактарында, күндүз кээ бир райондорунда маал-маалы менен жаан, тоолордо кар жаайт. Түнкүсүн кээ бир жерлерде жаан-чачын катуу жаайт. Батыш тараптан келген шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге, кээ бир райондордо 15-20 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн 2...7, күндүз 9…14; Талас жергесинде түнкүсүн 1...6, күндүз 9…14; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн 5…10, күндүз 13…18; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн -2…+3... Читать дальше...

Орусиянын аскерлери бүгүн 13-мартта эртең менен Украинанын Польша менен чектеш аймагында жайгашкан аскердик базасына жалпысынан сегиз ракета атканын “Азаттыктын” украин кызматы билдирди. Львов облустук аскердик администрациясы “Оккупанттар Яворов шаарындагы Эл аралык тынчтык орнотуу жана коопсуздук борборуна абадан чабуул жасашты. Баштапкы маалымат боюнча, сегиз ракета менен аткылашты” деп билдирди. Украинанын Куралдуу күчтөрүнүн академиясынын маалыматына караганда, “мерт кеткендер жок, жараат... Читать дальше...

“Бийлик сырлары” берүүбүздүн бул жолку коногу - экономика илимдеринин кандидаты, коомдук ишмер Шамшыбек Мамыров. Ал маегинде студенттик демократиялык кыймылдарга бийликтин мамилеси, Акаевге кийгизген калпактын ээси,  “Улуу үркүндү” эскерүү, мамлекет башчысынан колдоо таппаган милицияны реформалоо аракеттери тууралуу айтып берди.  - Шамшыбек мырза, 1990-жылы 27-октябрда Акаев президент болуп шайланганда анын башына кийгизген калпактын ээси көп. Сиз ошол окуяларга күбө болгонсуз. Ошол калпактын тагдырын билесизби? Читать дальше...

“Бийлик сырлары” берүүбүздүн бул жолку коногу - экономика илимдеринин кандидаты, коомдук ишмер Шамшыбек Мамыров. Ал маегинде студенттик демократиялык кыймылдарга бийликтин мамилеси, Акаевге кийгизген калпактын ээси,   “Улуу үркүндү” эскерүү, милицияны реформалоо аракеттери тууралуу айтып берди.

Украинадагы согуш, Орусияга салынган санкциялар дүйнөлүк маалымат каражаттары кайрылган негизги тема. Бакунун позициясы Deutsche Welle 10-мартта “Эки оттун ортосунда же эки үстөлгө отуруу аракети” деген макалада Азербайжандын позициясына токтолгон. "Киевге жаны ачыганын билдирип, гуманитардык жардам бергени менен, Баку бейтараптуулукту сактап турууга, кайсы бир тараптын таламын талашпоого аракеттенүүдө", - деп башталат макала. Азербайжан бийлиги азырынча так позициясын билдире элек. Согуш башталгандын... Читать дальше...

13-мартка караган түнү Украинанын Львов шаарында эки жолу катуу жарылуу болгонун жергиликтүү басылмаларга таянып “Би-Би-Си” билдирди. Маалыматта айтылгандай, түнү менен Львовдо жана өлкөнүн башка да шаарларында асмандан сокку урулушу ыктымалдыгын эскерткен атайын белгилер угулуп жатты.    Орусия 24-февралда Украинага кол салгандан бери өлкөнүн батыш четине жакын жайгашкан Львов шаарында атышуу болгон эмес, бирок абадан коргонуу белгилери берилип турган. 2-мартта Бириккен Улуттар Уюму Украинага... Читать дальше...

НАТОнун башкы катчысы Йенс Столтенберг Орусия Украинага каршы химиялык курал колдонушу ыктымал деген кооптонуусун билдирди. Германиянын Welt am Sonntag гезитине 12-мартта курган маегинде ал “Соңку күндөрү биз химиялык жана биологиялык курал боюнча лабораториялар тууралуу акылга сыйбас билдирүүлөрдү угуп жатабыз” деп айтып, Кремль “актоого мүмкүн эмес нерселерди актоо үчүн жалган шылтоо ойлоп табууда” деп кошумчалады. Ошону менен катар НАТОнун башкы катчысы “Эми Орусия мындай калпка таянып өзү химиялык... Читать дальше...

Казакстанда сот оппозиционер активист Жанболот Мамайды камактан бошотуудан баш тартты. Бул тууралуу анын жактоочулары билдирип, 12-мартта Мамайдын 15 күндүк жаза мөөнөтү аяктаганын, бирок ага карата жаңы айыптар тагылганына байланыштуу коё берилбегенин маалымдашты. Казакстанда мыйзамсыз деп эсептелген “Казакстан демократиялык партиясынын” лидери 25-февралда уюштурган акциясы үчүн камалган. Ал иш-чара, уюштуруучулардын айтымында, быйыл январда өкмөткө каршы митингдерде курман болгон кеминде 227 адамды эскерүүгө арналган. Читать дальше...