Новости за 13.04.2022

Президент Садыр Жапаров Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасында болгон акыркы чыр-чатак боюнча 13-апрелде Фейсбуктагы расмий баракчасына билдирүү жазды. Ал өлкө демократиялык жолдон тайбай турганын, сөз эркиндиги, адам укугу сөзсүз сакталарын билдирди. “Бирок жалпы журналисттерден, өздөрүн блогер деп эсептеген жарандарыбыздан бир нерсени суранам. Кошуна мамлекеттер менен болгон чыр-чатактарда маалыматты өзүңөр каалагандай бурмалап жана алардын жетекчилерин мазактап, ар кандай видео-фотоматериалдарды таратканды токтоткула. Читать дальше...

Кыргыз-тажик чек арасында кайрадан ок атылды. 12-апрелдеги жаңжалдан улам Лейлек районунун миңдеген тургуну коопсуз жерге чыгууга аргасыз болду. Эки өлкөнүн бийлик өкүлдөрү сүйлөшүүлөрдү өткөрүп, кырдаалды жөнгө салуу аракети жүрүп жактанын билдирүүдө. Улам-улам чыккан чек ара чатактарын басуу үчүн эмнелерге көңүл буруу керек? Дегеле кыргыз-тажик чек арасы качан такталат?

Соңку чек ара чырында Достук айылына бир нече снаряд түшкөн. Чачырандысы үйлөрдүн чатыр, дарбазаларын тешип кеткен. 17 миңдей жаран үйүн таштай качып, 13-апрелде алардын бир бөлүгү кайтып барды. Кооптонуудан улам бир сыйра кийимин, документтерин камдап азыр да качканга даяр турганын айтып беришти.

Кыргызстандыктарды Германияда ишке орноштуруу боюнча эки өлкөнүн ортосунда меморандум түзүү пландалып жатат. Бул маселе 12-апрелде Кыргызстандын Германиядагы элчиси Өмүрбек Текебаев Нюрнберг шаарында Германиянын иш менен камсыз кылуу боюнча Федералдык агенттигинин эл аралык департаментинин башчысы Маркус Бирхер менен жолугушууда талкууланды. Өмүрбек Текебаев ушул тапта кыргызстандыктарды Германияга жумушка тартуу менен 12ге жакын жеке компаниялар иштеп жатканын айтып, кыргыз жарандарын Германияда... Читать дальше...

Мурдагы Тышкы иштер министри Эрлан Абдылдаевдин Кыргызстандын Тажикстандагы элчиси болуп дайындалышы менен эки өлкөнүн саясий, дипломатиялык сүйлөшүүсү башка деңгээлге өтүшү керек. Бул тууралуу президенттик аппараттын тышкы саясат бөлүмүнүн мурдагы башчысы, дипломат Данияр Сыдыков 13-мартта “Азаттык” радиосунун “Эксперттер талдайт” программасында айтты. “Мурдагы тышкы иштер министрин Дүйшөмбүгө элчи кылып дайындаганы дипломатиянын тилинде президент “мурдагы тышкы иштер министрин жөнөтүп жатам” деген мааниде Тажикстанга белги болду. Читать дальше...

Оппозиция бийликти Кумтөр боюнча келишимден баш тартууга чакырды. Бишкекте "Бириккен демократиялык кыймыл" өткөргөн жыйында Кумтөр боюнча түзүлгөн жаңы келишимге ылайык Кыргызстандын "Центерра Голддогу" акцияларынан кол жууп, экологиялык чыгымдарды өзүнө алганы утулуш катары бааланды. Бийлик канадалык компания менен түзүлгөн келишимдин негизинде Кумтөр алтын кени боюнча юридикалык маселелердин баары апрель-май айларында жөнгө салынып, кыргыз алтынын дүйнөгө сатууга жол ачыларын айтууда. Апрелдин... Читать дальше...

Улуттук онкология жана гематология борборунун жана Республикалык диагностикалык борборунун имараты Иса Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясына өткөрүлдү. Мындан тышкары Ош шаардык клиникалык ооруканасы Ош мамлекеттик университетине (ОшМУ) өткөрүп берилди. Мындай чечим 13-апрелде президент Садыр Жапаров медициналык билим берүү системасын реформалоо боюнча өткөргөн кеңешмеде кабыл алынды. Анда кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын ректору Индира Кудайбергенова ал жетектеген... Читать дальше...

Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасындагы чырдан улам убактылуу жайга жайгаштырылган Лейлек жана Баткен райондорунун 708 тургуну туруктуу жашаган жерлерине жеткирилди. Бул тууралуу Өзгөчө кырдаалдар министрлиги (ӨКМ) кабарлады. Тууган-туушкандарыныкына жайгашкан 17 миң 799 киши үйлөрүнө өз алдынча келишти. 12-апрелдин кечинде кыргыз-тажик чек арасында ок атышуу болгон. Эки өлкөнүн расмий өкүлдөрү алгач Тажикстандын “Овчи-Калача” көзөмөл өткөрүү бекетинде, 13-апрелде ок атышуу болгон Лейлек районундагы Селкана тилкесинде жолугушуп... Читать дальше...

Казакстандын бийлиги быйыл 7-майда Мекенди коргоочулардын күнүнө жана 9-майда Жеңиш күнүнө арналган аскердик параддарды өткөрүүдөн баш тартты. Бул тууралуу Коргоо министрлиги билдиргенин “Настояшее время” телеканалы маалымдады. “2022-жылы Казакстан жумуриятынын куралдуу күчтөрүнүн түптөлгөнүнүн 30 жылдыгы  жана 1941-1945-жылдардагы экинчи дүйнөлүк согуштагы жеңиштин урматына аскердик парад уюштуруу пландалган жок”, - деп айтылат билдирүүдө. Маалыматка караганда, өлкөдө 50 чакты “аскердик-патриоттук иш-чара" өткөрүлмөкчү. Читать дальше...

Казакстандагы Январь окуяларына байланыштуу кармалган кыргыз жараны Талгат Темиркан уулунун апасы Күлсабира Жуманазарова баласы азыркыга чейин камакта экенин айтып чыкты. Анын айтымында, 24 жаштагы уулу 5-январда достору менен Тараз шаарына барганда ийнине ок тийип, жараат алган. Ооруканада жатып, операция жасалгандан көп өтпөй, 14-январда атайын кызматтын өкүлдөрү алып кетишкен. Убактылуу кармоочу жайда кармалып турганда уулу ар кандай кыйноолорго кабылганын айтты. Атайын кызмат кармалгандан... Читать дальше...

Ат-Башы районундагы Ак-Сай өрөөнүнө барчу Кында ашуусуна түшкөн кар көчкү толугу менен тазаланып, жол ачылды. Бул тууралуу президенттин Нарын облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлчүлүгүнүн маалымат кызматы 13-апрелде билдирди. Облустук бийликтин маалыматына ылайык, жол ачылганы менен кар көчкү түшүү коркунучу сакталып турат. Өткөн айда аталган кыштоого бир метрдей кар жаап, жол жабылып калган. Ак-Сай өрөөнүндө Ат-Башы районуна тиешелүү кыштоолордо 79 түтүн малчы бар. Алардын үй-бүлө мүчөлөрү менен жалпы 179 жан болсо, анын ичинен 56сы балдар. Читать дальше...

Кыргызстандын Саламаттык сактоо министрлиги кыргыз-тажик чек арасындагы соңку чыр-чатакта жалпы алты кыргызстандык жараат алганын билдирди. Мекеменин маалыматына ылайык, Раззаков шаарындагы Жалпы дарыгерлик практика борборунун хирургия бөлүмүндө төрт киши жатат. 23 жаштагы аскер кызматкеринин санына жана таманына октун бөлүктөрү тийген. 30 жаштагы тургун да тизесинен жараат алган. Абалдары орточо оор деп бааланууда. 20 жаштагы дагы бир аскер кызматкери тизесинин булчуңун чоюп алса, 50 жаштагы адамдын оң жак жамбашына октун бөлүктөрү тийген.

Ошто жаңы бажы тарифтери киргенден кийин "айрым товарларга болгон бажы төлөмдөрү кымбаттады" деген ишкерлер өлкө бийлигине кайрылуу жолдоду. Алар президент Садыр Жапаровдон, Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаровдон бажы тарифтерин карап, төлөмдөрдүн көлөмүн азайтууну өтүндү. Жүк ташуучулар ассоциациясынын мүчөсү Эмил Султангазиев “Азаттыкка” билдиргендей, бажы төлөмдөрү көтөрүлгөндөн кийин Кытайдан товар ташуу азайып, базардагы баалар кымбаттай баштаган. Ал буга чейин чарба буюмдарынын бир тоннасы үчүн 750 доллар төлөнсө... Читать дальше...

Кыргызстан мусулмандарынын дин башкармалыгы Сауд Арабиясы быйылкы ажылык сапарга барчуларга бир катар жаңы талаптарды киргизгенин билдирди. Муфтияттын басма сөз катчысы Максат Атабаевдин маалыматына караганда, ажылыкка барчулардын жашы 65 жаштан жогору болбошу керек жана ПЧР тестинин терс жыйынтыгын көрсөтүп, коронавируска каршы эмдөөдөн өтүшү шарт. Муфтият ушундан улам 2019-2020-жылдары ажылык сапарга баруу үчүн электрондук тизмеге катталып, кезек күтүп турган талапкерлерди алдын ала COVID-19га каршы эмдөөдөн өтүүгө чакырды. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Айбек Осмонов "Газпром Кыргызстан" ишканасынын жумушун сындап, орус тарап келишимдеги макулдашууларды аткарбай жатканын белгиледи. Бул тууралуу 13-апрелде парламент жыйынында билдирип, аталган ишкананын жетекчилигин чакырып, маалымат алууну сунуштады: “Учурунда "Кыргызгазды" 1 АКШ долларына сатканбыз. Келишимдерди бирин да аткарган жок. Бир долларын кайтарып берип, өзүбүз алып иштеткенге туура келүүдө. Эки тараптуу милдеттемелерин аткарбай жатат, газ менен камсыздоо иштери жылган жок... Читать дальше...

Акыл-эсинен майыптыгы бар 16 жаштагы кыз зордукталып, боюна бүтүп калган. Анын жакындары, укук коргоочулар жергиликтүү бийлик менен милицияны бул ишке көңүл бурбай жатканын айтып, нааразы болууда. "Зордукталганы кош бойлуу болгондо билинди" 16 жаштагы Миргүл (аты-жөнү өзгөртүлдү) акыл-эси жагынан майыптыгы бар. Кыздын зордукталганы кош бойлуу болуп калганда гана билинген. Аталаш эжеси Жылдыздын "Азаттыкка" билдиргени боюнча, кыздан ким зордуктаганын сурашканда, алыс эмес жашаган кошунасын көрсөткөн. Читать дальше...

Жарандык активист, укук коргоочу Өндүрүш Токтонасыров Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасындагы акыркы чырга байланыштуу тажик бийлигин сындап 13-апрелде Бириккен Улуттар Уюмунун Бишкектеги (БУУ) кеңсесинин алдына пикетке чыкты. Ал Тажикстан тарап чек арада утур-утур курал колдонуу менен чыр-чатак чыгарып жатканын айтып, буга Бириккен Улуттар Уюму реакция кылышы керек деп эсептейт. 12-апрелдин кечинде кыргыз-тажик чек арасында ок атышуу болгондон кийин алгач тараптар Тажикстандын “Овчи-Калача” көзөмөл өткөрүү бекетинде жолугуп... Читать дальше...

Бишкектеги №47 абакта жаткан мурдагы президент Алмазбек Атамбаев келерки аптада башка колонияга которулат деп күтүлүүдө. Бул тууралуу мурдагы президенттин адвокаты Замир Жоошев билдирип, анын кайсы абакка которулары азырынча белгисиз экенин айтты. Жаза аткаруу кызматынын басма сөз катчысы Элеонора Сабатарова азырынча маалымат жок экенин, мурдагы президентке соттун өкүмү чыкса жасаган кылмышынын оордугуна карата жаза өтөй турган абак тандаларын билдирди. 2020-жылы 23-июнда Бишкек шаарынын Биринчи... Читать дальше...

Дүйнөлүк саламаттык уюмунун акыркы эсептөөсү боюнча, Кыргызстанда 18 жаштан жогорку калктын 56,2% ашыкча салмакта. Аялдарда бул көрсөткүч жогорку деңгээлде. 25 жаштан 64 жашка чейинки калктын 43% артериалдык кан басым оорусу менен жабыркайт. Мындай маалымат 13-апрелде Саламаттык сактоо министрлиги менен эл аралык уюмдар өткөргөн "жугуштуу оорулардын алдын алууга"  багытталган форумда айтылды. Жалпысынан элдин 23,1% ашыкча салмактан жабыркай турганы белгилүү болду.   Жыйында жүрөк, кан тамыр оорулары... Читать дальше...

Өзбекстандын үч облусунун ортосунда, Фергана өрөөнүндө жаңы эл аралык аэропорт куруу пландалып жатат. Президенттин басма сөз кызматы 11-апрелде Шавкат Мирзиеев коммуналдык тармакты жана транспортту өнүктүрүү презентациясы менен таанышканын билдирди. Маалыматка караганда, Анжиян, Наманган жана Фергана аэропорттору шаарлардын ичинде, имараттардын арасында орун алган, аларды кеңейтүү мүмкүн эмес. Жакын арада жаңы аэропорт боюнча сунуш каралып, курулуш тууралуу чечим кабыл алынмакчы. «Ташкент» аэропортун эл аралык хабга айландыруу... Читать дальше...

Бул тууралуу Жаңы-Жер айыл өкмөтүнө караштуу Достук айылынын тургундары "Азаттыктын" ошол жерде жүргөн кабарчысына билдиришти. Бир снаряд жергиликтүү тургундардын биринин короосуна, үйүнөн 5-6 метрдей алыс түшкөн. Натыйжада тамдын айнектери талкаланып, дарбазасы тешилип калган. Кыргыз-тажик чек арасында 12-апрелдин кечинде ок атышуу орун алган. Буга байланыштуу тараптар алгач Тажикстандын аймагында, андан кийин Лейлекте жолугушуу өткөрүштү. Анда чек арага тартылган кошумча күчтөрдү алып кетүүнү макулдашты. Читать дальше...

Ушул маалда Баткендин Лейлек районуна караштуу чек арадагы Жаңы-Жер айыл өкмөтүндө күйүүчү май таңкыстыгы жаралды. Бул тууралуу "Азаттыктын" аймакта жүргөн кабарчысына жергиликтүү тургундардын бири Тайырбай Бабаев билдирди. "Айылда эки эле адам Кулунду, Раззаков шаарларынан өздөрү ташып келип сатат. Баасы кымбат. Аларга деле ташып келүү кыйын. Айыл өкмөтүнөн маалымдама алышы керек, экөө биригип ашып кетсе жумасына 1,5 тонна күйүүчү май алып келет. Эгер жардам берилбесе, түндөгүдөй окуялар кайталанса... Читать дальше...

Президенттин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлү Абдикарим Алимбаев кыргыз-тажик чек арасындагы кырдаалга байланыштуу эки тараптуу сүйлөшүү аяктаганын билдирди. Эки өлкөнүн кеңири курамдагы делегацияларынын жыйыны ок атышуу болгон аймакта - Лейлек районундагы Селкана тилкесинде өттү. Тараптар чек арага тартылган кошумча күчтөрдү алып кетүү, кырдаалды жайгаруу боюнча сүйлөштү. “12-апрелде кечинде кабыл алынган макулдашуулардын аткарылышын талкууладык. Биринчи маселе, эки тараптан кошумча тартылган... Читать дальше...

Кыргызгидромет борбору кабарлагандай, 14-апрелде Чүй, Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Ош, Жалал-Абад облустарынын кээ бир райондорунда өткүн өтүп, күн күркүрөйт. Бийик тоолуу райондордо кар жаайт. Талас, Жалал-Абад, Баткен облустарында жаан-чачын болбойт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир райондордо 15-20 метрге жетиши мүмкүн. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 8…13, күндүз 19…24, Талас жергесинде түнкүсүн 7…12, күндүз 19…24... Читать дальше...

Президенттин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлү Абдикарим Алимбаев кыргыз-тажик чек арасындагы кырдаалга байланыштуу эки тараптуу сүйлөшүү аяктаганын билдирди. Сүйлөшүү 12-апрелде ок атылган аймакта өткөн. Эки тараптуу сүйлөшүүгө чек ара кызматынын жана бийликтин өкүлдөрү, укук коргоо органдарынын кызматкерлери катышты. “12-апрелде кабыл алынган макулдашуулардын аткарылышын талкууладык. Биринчи маселе - эки тараптан кошумча тартылган куралдуу күчтөрдү мурдагы ордуна кайтаруу иштери жүрө баштады. Читать дальше...