Новости за 09.12.2022

Тажикстандын Жогорку соту башаламандык уюштурууга айыпталган журналист жана активист Улфатхоним Мамадшоеваны 21 жылга абакка кести. “Азаттыктын” тажик кызматы кабарлагандай, апта башында чыккан өкүм эми гана белгилүү болду. Жогорку сот бул тууралуу комментарий берген жок. Мурдараак айыптоочулар аны 25 жылга эркинен ажыратууну соттон өтүнүшкөн. Мамадшоевага каршы Кылмыш-жаза кодексинин сегиз беренеси, анын ичинде “Тажикстандын конституциялык түзүлүшүн күч менен өзгөртүүгө ачык чакырык жасоо” деген айып да тагылган. Читать дальше...

Чеченстандык оппозициялык блогер, буга чейин Швецияда өлтүрүлгөнү кабарланган Тумсо Абдурахманов тирүү экени тууралуу эл аралык коомчулук толук тааныбаган Ичкерия Чечен Республикасынын чет жактагы өкмөтүнүн басма сөз маалымат таратты. “Ичкерия Чечен Республикасына тийген маалыматтарга ылайык, Тумсо Абдурахманов тирүү жана швед полициясынын коргоосунда” – деп айтылат  кабарда. Алар бул маалыматты атайын булактардан алганын билдирип бирок чоо-жайын такташкан жок. “Эркин Европа/Азаттык” радиосунун... Читать дальше...

9-декабрда ЕАЭБге мүчө мамлекеттердин лидерлеринин кезектеги саммити өттү. Анда уюмдун алкагында газ базарын түзүү, ички рынокту жөндөө сыяктуу жалпысынан 17 маселе каралды. Беш мамлекеттин башын кошкон биримдиктин катарына Кыргызстан жети жыл мурда кирген.

ЕАЭБге мүчө мамлекеттердин лидерлери Бишкекте газ базарын түзүү, ички рыноктун көйгөйлөрү сыятуу маселелерди талкуулады. Өзбекстандын Фергана аймагында газ жоктугуна нааразы болуп чыккандарды милиция 10 күнгө камады. Кемпир-Абад иши боюнча эки айга чукул тергөө абагында отурган активист-саясатчылардын айрымдарынын камак мөөнөтү узартылды.

Жогорку Евразиялык экономикалык кеңештин Бишкек саммитинде уюмдан тышкаркы эл аралык экономикалык кызматташтыкты арттырууга басым жасалды. Бул чара Орусияга салынган эл аралык санкцияларды кыйгап өтүп, анын кесепеттерин жоюуну көздөй турганы айтылды. Ошондой эле бул биримдиктин ичиндеги товарларды, капиталды жана жумушчу күчүн эркин жүгүртүүгө тоскоолдуктар менен чектөөлөр жоюлбай жатканы айтылды. Ал эми жалпы газ рыногун түзүү демилгеси каралып, анын шарттарын иштеп чыгуу жагы талкууланды. ЕАЭБ уюмунун бул жыйыны жакында Орусия Казакстан... Читать дальше...

Кемпир-Абад иши боюнча тергөө абагында жаткандардын айрымдарынын камактагы мөөнөтү узартылды. Алар эки айга чукул убактан бери бир гана жолу суралганын айтып, мыйзамсыз кармалып жатканын билдиришүүдө. Алардын маселеси жакында эле Элдик курултайда да көтөрүлүп, шектүүлөрдүн айрымдарын үй камагына чыгаруу сунушу резолюцияга киргизилген. Бишкектин Биринчи май райондук сотунда Кемпир-Абад иши боюнча камалган 30га жакын саясатчы, активисттердин бөгөт чарасы карала баштады. Алар 23-28-октябрь күндөрү кармалып эки айга камалган. Читать дальше...

«Кытай-Кыргызстан-Өзбекстан» темир жолу боюнча талаа иштери аяктаганын бүгүн 9-декабрда Бишкекте президент Садыр Жапаров менен жолугушууда Кытайдын Мамлекеттик кеңешинин вице-премьери Ху Чунхуа билдирди. Президенттин басма сөз кызматы маалымдагандай, ал кытайлык адистер тобу темир жол курула турган аймактарда жеринен иш жүргүзүп бүткөнүн, жакынкы арада техникалык-экономикалык негиздемелер Кыргызстандын жана Өзбекстандын адистерине экспертиза жүргүзүү үчүн өткөрүлүп берилерин айтты. Мамлекет башчысы... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, активист Орозайым Нарматованын камактагы мөөнөтү дагы эки айга узартылды. Бүгүн 9-декабрда Бишкектин Биринчи Май райондук соту анын бөгөт чарасын карап, абак мөөнөтүн 20-февралга чейин узартты. Нарматовага 14-ноябрда Кылмыш-жаза кодексинин 327-беренеси (“Бийликти күч менен басып алууга ачык чакырыктар”) менен дагы бир айып тагылганы да белгилүү болду. Нарматова Кемпир-Абад ишине байланыштуу "жапырт башаламандык уюштурууга даярданды" деген шек менен Москвада кармалып, 27-октябрда Бишкекке жеткирилген. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин айрым депутаттары парламентте бийликтин кысымы күчөп, эл өкүлдөрүнүн чечим кабыл алуусуна таасир этүү аракети болуп жатканын айтышты. Кыргызстанда ар бир бийликте парламентти көмүскөдө туруп башкаргандар болгон. Аскар Акаевдин тушунда үй-бүлөсүнүн таасири артса, Курманбек Бакиевдин уулу Максим менен иниси Жаныш Бакиевдер депутаттарга тикелей тапшырма берип турган. Алмазбек Атамбаевдин бийлигинде анын мурдагы айдоочусу Икрамжан Илмиянов "бийликтин камчысын" өз колуна алганы элге маалым. Читать дальше...

Бүбүсара Бейшеналиева атындагы Кыргыз мамлекеттик маданият жана искусство университетинин ректору Мамашарип Чотонов бүгүн, 9-декабрда акыркы сапарга узатылды. Маркум менен коштошуу зыйнатына Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Алтынбек Максүтов, билим берүү жана илим министри Улан Мамбетакунов, Жогорку Кеңештин бир катар депутаттары, маданият ишмерлери жана шакирттери катышты. 8-декабрда оорудан улам акка моюн сунган Мамшарип Чотонов 1968-жылы Ош облусунун... Читать дальше...

Өзбекстандын Фергана облусунун Ички иштер башкармалыгы аталган аймакта газдын жетишсиздигинен улам митингге чыккан завод жумушчуларынын бир нечесин 10 суткага камакка алды. Бул тууралуу аталган мекеменин басма сөз кызматы кабарлады. Аларга “майда бейбаштык” жана “митингдерди өткөрүү боюнча тартиптерди бузуу” беренелери менен айып тагылды. 6-декабрда Фергана облусундагы гипс даярдоо боюнча заводунун ондогон кызматкери өнөр жай ишканаларына газ берилбегендиктен бийликке нааразылык билдирип чыгышкан. Читать дальше...

Акыйкатчы Атыр Абдрахматова Кыргызстан полициялык өлкөгө айланып баратат деген кооптонуусун бүгүн 9-декабрда Бишкекте Адам укуктарынын эл аралык күнүнө карата уюштурулган жыйында сүйлөп жатып билдирди. Ал акыркы кезде укук тартибин коргоо органдары адам укуктарын одоно бузган учурлар көбөйгөнүн белгиледи: “Тилекке каршы, укук тартибин коргоо органдары аябай жаман тажрыйба баштап алышты – бирөө башкача пикир айтса эле анын бөгөт чарасы катары камакка алууну тандап жатышат. Баарын жапырт. Бир гана... Читать дальше...

"Кыргыз темир жолу" мамлекеттик ишканасы Орусиянын компаниялары Балыкчы-Кочкор-Кара-Кече темир жолун курууга катышарын билдирди. Буга байланыштуу аталган мекеме "Орусиялык экспорттук борбор" жана "РЖД интернешнл" компаниялары менен 9-декабрда Бишкекте үч тараптуу меморандумга кол койду. "Бул документ темир жол долбоорун чогуу ишке ашыруу үчүн өз ара кызматташуунун формасын жана шарттарын аныктайт. Долбоордун биринчи этабында 63 чакырымды түзгөн Балыкчы-Кочкор бөлүгүн куруу каралган. 2022-жылга беш чакырымды куруу белгиленген... Читать дальше...

10-декабрда түнкүсүн Ош, Жалал-Абад, Баткен, Ысык-Көл, Нарын облустарынын айрым жерлеринде, Чүй облусунун тоолорунда кар жаайт. Күндүз Ысык-Көл, Нарын облустарынын айрым жерлерде кар жаайт. Батыш тараптан келген шамалдын ылдамдыгы секундасына 2-7 метрге, Ысык-Көл акваториясында 15-20 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн -10...-15, күндүз -3…-8; Талас жергесинде түнкүсүн -13...-18, күндүз -2…-7; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн -2…-7, күндүз 0…-5; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн -7...-12... Читать дальше...

Бишкекте 9-декабрда Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин жыл жыйынтыгын чыгарган саммити аяктады. Анын соңунда президент Садыр Жапаров жалпыга маалымдоо каражаттарына билдирүү жасап, саммитте бир катар маанилүү чечимдер кабыл алынганын билдирди. "Биз өнөр жай кооперациясын каржылоонун негизин түздүк. Евразиялык экономикалык биримдиктин (ЕАЭБ) ишинин келерки жылдагы багытын белгиледик. Андан сырткары, Бириккен Араб Эмираттары менен соода келишимин түзүү үчүн сүйлөшүүлөрдү баштоо чечимин кабыл... Читать дальше...

Бишкектин таштанды маселесин чечүү үчүн Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкы (ЕБРР) бөлгөн акчаны максаттуу пайдалануу боюнча текшерүүнүн жыйынтыгында беш кылмыш иши козголгон. Бул тууралуу бүгүн 9-декабрда Жогорку Кеңеште түзүлгөн убактылуу депутаттык комиссиянын отурумунда борбор калаанын прокурорунун орун басары Рысбек Аманатов билдирди: “Беш кылмыш ишинин үчөө боюнча тергөө аяктап, Бишкек мэриясынын алдындагы "Санитардык полигон" муниципалдык ишканасынын кызмат адамдары кылмыш жообуна тартылып, бул иштер сотко өткөн. Читать дальше...

Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев өлкөнүн Грузиядагы, Болгариядагы жана Литвадагы элчилерин кызматтан бошотту. Бул тууралуу Акорданын маалымат кызматы кабарлап, тиешелүү жарлыктарды жарыялады. Токаев башка жарлыктары менен ушул эле кызматтарга башка кишилерди элчи кылып дайындады. Кызматтан бошотулгандардын арасында Токаевдин кичүү карындашы Карлыгач Токаеванын күйөөсү Темиртай Избастин да бар. Избастинди ал өзү 2019-жылы президент болуп турган маалда Болгарияга элчи кылып дайындаган. Читать дальше...

“Массалык башаламандык уюштурууга даярдык көргөн” деген негизде кармалган активист Илгиз Сарылдык уулунун (Шаменов) бөгөт чарасы 12-декабрда каралмай болду. Cот отуруму шектүүнүн жактоочусунун өтүнүчү менен жылдырылды. 9-декабрда Биринчи май райондук сотуна алып келинген Шаменов жана анын адвокаты активистти бүгүн суракка деп алып чыгышканын айтып, сотко даяр эмес экенин билдиришкен. Соттун чечими менен Илгиз Сарылдык уулу (Шаменов) 20-декабрга чейин №1 Тергөө абагына камалган. Аны Москвадан... Читать дальше...

Кыргызстандын Орусиядагы элчилиги 2021-жылдын 29-декабрына чейин Орусияга келген кыргыз жарандарын 2023-жылдын 10-январына чейин медициналык текшерүүдөн өтүп, бармак издерин тапшырып, сүрөткө түшүп, каттоого турушу керек экенин эскертти. “Кыргыз Республикасынын жарандарынын убактылуу өлкөдө болуу мөөнөтүн узартуу алар бармак изин мамлекеттик каттоодон, сүрөткө тартуудан жана медициналык текшерүүдөн өтүүнүн шарттарын милдеттүү түрдө аткарганда гана мүмкүн болот”, - деп айтылат элчиликтин билдирүүсүндө. Читать дальше...

Кытайдын лидери Си Цзинпин үч күндүк сапар менен Сауд Арабияга барды. Баяндамачылар аны өтө чоң сый-урмат жана ашыкча салтанат менен тосуп алышканын жазышууда. Кытай лидери Эр-Риядда Бээжин менен Араб дүйнөсүнүн мамилесинде “жаңы эра” башталганын жар салды. Сауд Арабия АКШнын Жакынкы Чыгыштагы стратегиялык өнөктөшү болуп саналат. Соңку кезде Вашингтон менен Эр-Рияддын ортосунда ымала начарлап кеткен. АКШ Сауд Арабияны Орусия жана башка өлкөлөр менен чогуу ОПЕК+ уюмунда мунайды өндүрүүнү кыскартып... Читать дальше...

"Массалык башаламандык уюштурууга даярдык көргөн" деп шек саналган саясатчы Азимбек Бекназаров 23-февралга чейин камакта калды. 9-декабрда Бишкектин Биринчи май райондук соту ушундай чечим кабыл алды. 23-24-октябрда Кыргызстанда оппозициялык маанайдагы бир топ саясатчы, укук коргоочу, активист жана блогер, жалпысынан отузга жакын адам жапырт кармалган. Ички иштер министрлиги алар Жазык кодексинин "Жапырт башаламандык уюштурууга даярдык" беренесинин негизинде кармалганын билдирген. Камалгандар муну саясий куугунтук деп айтып жатышат. Читать дальше...

Бишкекте Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин кең чөйрөдөгү жыйыны башталды. Ага Кыргызстандын, Казакстандын, Орусиянын, Беларустун президенттери жана Армениянын премьер-министри Никол Пашинян баштаган өкүлдөр катышууда. Өзбекстандын премьер-министри Абдулла Арипов бул жыйынга байкоочу мамлекеттин өкүлү катары катышып жатат. Президент Садыр Жапаров анда сөз сүйлөп, Евразиялык экономикалык биримдигине (ЕАЭБ) мүчө мамлекеттердин жалпы аракети менен ушул жылы жазында азык-түлүк каатчылыгынын алдын алышканын билдирди. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, камактагы активист Орозайым Нарматовага 14-ноябрда Кылмыш-жаза кодексинин 327-беренеси (“Бийликти күч менен басып алууга ачык чакырыктар”) менен айып угузулганы белгилүү болду. Бүгүн Биринчи май райондук сотунда Нарматованын бөгөт чарасы каралууда. Нарматова Кемпир-Абад ишине байланыштуу "жапырт башаламандык уюштурууга даярданды" деген шек менен Москвада кармалып, 27-октябрда Бишкекке жеткирилген. Биринчи май райондук соту аны эки айга Бишкектин №1 тергөө абагына (СИЗО-1) камоо чечимин чыгарып... Читать дальше...

Белгилүү коомдук ишмер, журналист, публицист Мелис Эшимкановдун 60 жылдыгын утурлай уюштурулган эскерүү иш-чарасында “Азаттык” радиосу, "Политклиника", КЛООП басылмалары өлкөдө активдүү иш алып барган медиа деп табылып, атайын сыйлыкка татыды. Иш-чаранын алкагында эки чыгармачыл сынак жарыяланган. Журналисттер арасындагы баш байге Элизат Садыралиевaга (НТС телеканалы) жана Сайпидин Султаналиевге (Temirov Live Ютуб каналы) ыйгарылды. Студенттер арасындагы “Кыргыз журналистикасынын эртеңи” деген... Читать дальше...

Санариптик өнүктүрүү министри Талант Иманов Жогорку Кеңештин депутаты Жусупбек Коргонбай уулунун аталган тармактагы коррупция тууралуу сынына жооп кайтарды. Ал Фейсбуктагы баракчасы аркылуу депутатты "жалган маалымат таратып жатат" деп айыптады. Ошондой эле, Иманов эл өкүлү андан жана кызматкерлеринен тааныштарын жумушка орноштурууну талап кылганын билдирип, ал талабын аткаруудан баш тартышканын жазды. Жусупбек Коргонбай уулу министрдин бул билдирүүсүнө жооп кайтара элек. Ал парламенттин 8-декабрдагы... Читать дальше...