Новости за 14.12.2022

14-декабрда Кемпир-Абад иши боюнча “Массалык башаламандык уюштурууга даярдык көргөн” деп шек саналып камакта жаткан дагы бир жарандык активист Али Шабдан да ачкачылык жарыялаганын билдирди. Бул тууралуу маалымат анын Фейсбуктагы баракчасына чыкты. Анда саясий куугунтукту, сөз эркиндигине басымды токтотуу, Кемпир-Абад иши жана башка саясий негизде камалгандарды бошотуу талабы жазылган. Ушуну менен Кемпир-Абад иши боюнча абакта ачкачылык жарыялагандардын саны сегиз адамга жетти. 14-декабрда Кыйноолорду... Читать дальше...

Чолпон-Ата шаарында жайгашкан Ысык-Көл райондук китепканасы ушул тапта автобекетте окурмандарга эшигин ачкан. Китепкананын мурдагы имараты авариялык абалда болгонуна байланыштуу кызматкерлер китептерди башка жерге ташып кетүүгө аргасыз болгон. Китепкана турган Чолпон-Атанын так борборундагы жер жеке менчикке өтүп кеткени аныкталды.

Өзбекстан Түркмөнстандан кыш мезгилинде кошумча 1,5 миллиард метр куб жаратылыш газын алуу боюнча келишимге кол койду. Бул тууралуу 13-декабрда Reuters агенттиги Өзбекстан өкмөтүндөгү булактын маалыматына таянып билдирди. Жылына 52 миллиард метр кубга жакын газ өндүргөн Өзбекстан күнүнө сырттан 15 миллион метр кубга жакын жаратылыш газын импорттойт. "Эми өлкөдөгү газдын жетишсиздигин жабуу үчүн кыш мезгилинде бул суммага Түркмөнстандан суткасына 20 миллион метр куб газ кошулат", - деди өкмөт өкүлү. Читать дальше...

Түркия, Түркмөнстан жана Азербайжандын ортосунда соода, экономика, билим берүү жана энергетика боюнча эң маанилүү беш келишимге кол коюлду. 14-декабрда Аваза шаарында Түркмөнстан, Азербайжан жана Түркиянын президенттери катышкан саммит өттү. Түркиянын президенти Режеп Тайып Эрдоган жана Азербайжандын президенти Илхам Алиев түркмөн президенти Сердар Бердымухамедов менен сүйлөшүүлөрдө түркмөн газын Азербайжан жана Түркия аркылуу Европага сатуу маселеси талкуулашты. Бул демилгени президент Эрдоган көтөрүп... Читать дальше...

Депутат Өмүрбек Бакиров анын депутаттык мандатын жокко чыгаруу аракети болуп жатканын билдирди. Кемпир-Абад ишине байланыштуу тобу менен камалгандардын айрымдары саясий куугунтуктоого каршы ачкачылык жарыялады. Өзбекстанда Каракалпакстан окуяларына айыпталган 22 адамдын соту уланууда.

Президент Садыр Жапаров 14-декабрда “Кабар” улуттук агенттигине берген маегинде Өзгөчө кырдаалдар министрлигине (ӨКМ) быйыл сатып алынган эки тик учак тууралуу суроого жооп берди. Ал тик учактарды тез жардам катары колдонсо болорун, аны бизнесмендер, чет өлкөдөн келген туристтер же катардагы жарандар деле ижарага алып өлкөнүн булуң-бурчуна учса болорун билдирди. “Тик учактарды мамлекет жеке жактарга ижарага берет экен деп трагедия жасаштын кажети жок. Мисалы, өткөндө бир ишкер Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин тик учагын ижарага алып... Читать дальше...

Министрлер кабинетинин басма сөз кызматы Кыргызстан Бириккен Араб Эмираттары менен сооданы өнүктүрүү жана экономикалык байланыштарды чыңдоо боюнча эки негизги документке кол коюлганын билдирди. Биринчи макулдашууга ылайык, Кыргызстандын Экономика жана коммерция министрлиги жана “AD Ports Group” документке кол койду. Анын алкагында Бириккен Араб Эмираттарынын компаниясы логистикалык борборду жана бажы аймагын өнүктүрүү жана иштетүү үчүн аймактагы эң заманбап портко - Абу Дабидеги Халифа портко (Khalifa Port) жакын жайгашкан КЕЗАД ... Читать дальше...

Кемпир-Абад иши боюнча жапырт кармалган саясатчы, активисттердин айрымдары тергөө абагында ачкачылык жарыялады. “Массалык башаламандык уюштурууга” шектелген отуздай кишинин бөгөт чарасы дагы эки айга узартылып, тергөөчүлөр аларга коюлган айыпты өзгөрткөнү белгилүү болду.

Кыргызстанда суук түшкөнү электр энергиясын керектөө эң жогорку чекке жетти. Мындай кырдаалда ири аварияларга жол бербөө үчүн энергетиктер жарыкты болушунча үнөмдөөгө чакырып жатышат. Муну менен катар өлкө кышкы мезгилден чыгуу үчүн Азия өнүктүрүү банкынан 50 миллион доллар карыз алып жатат. Ал тапта эксперттер Бишкек жылуулук электр борборун көмүр менен камсыздоодо да кооптуу жагдайлар бар деп коңгуроо кагышууда. Быйыл Борбор Азиядагы бир нече мамлекетте энергокризис сезилип жаткан чакта Кыргызстанда абал кандай? Читать дальше...

Жарым-жартылай таанылган Косовонун лидерлери Евробиримдикке кирүү арызына кол коюшту. Документке президент Вьоса Османи, премьер-министр Альбин Курти жана парламенттин спикери Глаук Конюфца кол койгонун "Азаттык" радиосунун Балкан кызматы билдирди. Арыз берүү салтанаты 15-декабрда Евробиримдиктин Кеңешине төрагалык кылган (жыл аягына чейин төрагалык кылат) Чехиянын борбору Прагада өтөт.  Буга чейин Сербиянын президенти Александр Вучич Косово бийлигинин арыз бериши Приштина менен Белграддын ортосундагы келишимдерди бузарын айткан. Читать дальше...

Сасык тумоодон улам окуучулардын сабакка келбей жатканына байланыштуу Бишкекте дагы 32 мектеп карантинге жабылып, онлайн окутууга өттү. Бул тууралуу “Азаттыкка” мэриядан билдиришти. 13-декабрда Бишкекте 50 мектеп текшерилип жыйынтыгында борбордогу сегиз мектеп карантинге жабылган. Эреже боюнча, эгер окуучулардын 20% сабакка барбай жатса, мектептерде карантин киргизүү маселеси каралат. Билим берүү жана илим министрлигинин маалыматына ылайык, эпидемиологиялык кырдаалга байланыштуу Кыргызстан боюнча 204 билим берүү мекемеси карантинге жабылды.

Иликтөөчү журналист Болот Темиров Кыргызстанга беш жылга чейин киргизилбейт. Бул тууралуу ички иштер министринин орун басары Нурбек Абдиев 14-декабрда парламентте депутат Сеидбек Атамбаевдин суроосуна жооп берип жатып айтты. Маалымат боюнча, анча оор эмес кылмыш кылган чет өлкөлүк жарандар Кыргызстанга беш жыл, ал эми өтө оор кылмыш жасагандар өмүр бою киргизилбейт. Журналист Болот Темиров 23-ноябрдын кечинде “Манас” аба майданынан күч менен Бишкек – Москва каттамына отургузулган жана аны укук... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин 14-декабрдагы жыйынында бир катар депутаттар Бишкек шаарынын мэри Эмилбек Абдыкадыровду кызматтан алуу маселесин көтөрүштү. Буга Бишкекте ыш маселесин чечүү боюнча маалымат берүүгө Эмилбек Абдыкадыровдун келбегени, кара түтүн менен күрөшүүгө чара көрбөгөнү негиз экени айтылды. Депутат Айбек Алтынбеков ушундан улам калаа башчысынын кызматын кароо сунушун берди. “Бишкек ыш. Маселени чечүүгө биринчи кезекте мэр кызыкдар болушу керек. Шаардын тазалыгы, Бишкектин жашоочуларынын ден соолугу мэрдин көзөмөлүндөгү иш. Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) 14-декабрда Жалал-Абад облусунун Кара-Көл шаарынын прокуратурасынын ага тергөөчүсү (А.М.Ш.), адвокат (Т.З.М.) жана жеке аудитор (Т.С.Т.) 100 миң сом пара менен кармалганын билдирди.  Атайын кызматтын маалыматына караганда, шектүүлөр алдын ала сүйлөшүп алышып, арыздануучу адамга (Б.К.С.) кылмыш ишин токтотуу жөнүндө соттун чечимин чыгаруу үчүн опузалап акча талап кылган. Козголгон кылмыш иши боюнча Башкы прокуратуранын Тергөө башкармалыгы ыкчам-тергөө иш-чараларын жүргүзүп жатканы айтылды.

Өзбекстандын Бухара облустук сотунда Каракалпакстан окуяларына айыпталган 22 адамдын соту уланууда. 12-13-декабрда күбөлөрдүн жана жабырлануучулардын көрсөтмөлөрү угулганын “Газета Уз” жазды. Жалпысынан 200дөн ашуун жабырлануучунун көрсөтмөсү угулду. Көбү аскер кызматкерлери жана күч органында иштегендер. Алар Өзбекстандын башка аймактарынан видео байланыш менен катышышты. Жабырлануучулардын арасында мүлкүнө келтирилген зыянды төлөп берүүнү талап кылгандар да бар. 13-декабрда айыпталуучулардын бир канчасы аскерлерден кечирим сурады. Читать дальше...

Интернетте Индия менен Кытай аскерлери чек арада кагылышканы тартылган видеотасма тарады. Аны Эркин Азия радиосу да Ютуб каналына жарыялады. Кагылышуу 9-декабрда Индиянын түндүк-чыгышындагы Аруначал-Прадеш штатында, Тибет менен чек арага жакын жерде болгону айтылууда. Индиянын Коргоо министри Ражнат Сингх кытайлык аскерлер Индия менен Кытайдын ортосунда чек араны мыйзамсыз кесип өткөнүн айтты. Кытайдын аскерий өкүлү тескерисинче, чек арадан Индиянын аскерлери өткөнүн билдирди. Кытайдын Тышкы... Читать дальше...

Америка Кошмо Штаттарынын Ливермор улуттук лабораториясынын окумуштуулары термоөзөктүк электрстанцияларын түзүүдө маанилүү жеңишке жеткенин жарыялашты.  Алар биринчи жолу термоозөктүк реактордон аны иштетүүгө сарпталгандан көп энергия алынганын маалымдашты.   Бул - келечекте арзан жана экологиялык таза энергиянын негизи делген термөзөктүк синтезге карай маанилүү кадам. Эксперименттин жыйынтыгы лабораторияга ээлик кылган АКШнын Энергетика министрлигинин сайтында түз эфирде көрсөтүлдү. Илимпоздор... Читать дальше...

Жаңы Зеландия келечек муунга тамеки чегүүгө тыюу салган мыйзам кабыл алган дүйнөдөгү биринчи өлкө болду. The Guardian басылмасынын жазганына караганда, мындан ары тамеки 2009-жылдын 1-январынан кийин төрөлгөндөргө сатылбайт. Эреже бузгандар 150 миң Жаңы Зеландия доллары (96 миң АКШ доллары) өлчөмүндө айып пул төлөйт. Тамеки атайын дүкөндөрдө гана сатылат. Андай дүкөндөрдүн саны 6 миңден 600гө чейин кыскарат. Мыйзамга ылайык, тамекиде никотиндин көлөмү азайтылууга тийиш. Өлкөнүн саламаттык сактоо... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Дастан Бекешев былтыр чет өлкөгө иш сапары менен кетип баратып ага сыртка чыгууга тыюу салынганын чек арадан гана билгенин билдирди. Бул тууралуу ал 14-декабрда Жогорку Кеңештин жалпы жыйынында айтып, депутаттарга чет жакка чыгууга бөгөт коюу туура эмес экенин кошумчалады. “Мени Чек ара кызматы кармап өткөрбөй койду. Буга эмне себеп экенин түшүндүрүп да бере алышкан жок. Мен качан гана УКМКнын төрагасына (Камчыбек Ташиев-ред) телефон чалгандан кийин чектөө алынды. Эмнеге, кайсы иш боюнча эч ким түшүндүргөн жок. Читать дальше...

Айжамал Асилбекова Чаткалда «Жасмина» аттуу айылдык кыз-келиндер көп каттаган сулуулук салонун ачкан. Район борборунда жайгашкан жалгыз салондун кардарлары көп. Айжамал мындан улам шакирттерди таптап, аларды өзүнчө жардамчы кылып ишке алган.

Кемпир-Абад иши боюнча “Массалык башаламандык уюштурууга даярдык көргөн” деп шек саналып камакта жаткан укук коргоочу Рита Карасартова, Жогорку Кеңештин экс-депутаттары Равшан Жээнбеков, Орозайым Нарматова, Конституциялык соттун мурдагы судьясы Клара Сооронкулова, активисттер Атай Бейшенбек, Перизат Суранова, Жалал-Абад облусунун мурдагы губернатору Бектур Асанов ачкачылык жарыялады. Бул тууралуу “Азаттыкка” Кыйноолорду алдын алуу боюнча улуттук борбордун жетекчиси Бакыт Рысбеков билдирип, борбордун... Читать дальше...

Кыргызстанда жугуштуу вирустук гепатит оорусунун В түрүнө карата акысыз эмдөө башталат. Бул тууралуу 14-декабрда Саламаттык сактоо министрлиги билдирди. Маалыматка караганда, Орусия Чыгыш Европа, Кавказ жана Борбор Азиядагы инфекциялык оорулар менен күрөшүү боюнча программасынын алкагында Кыргызстанга гепатиттин В түрүнө каршы 450 миң доза вакцина берди. Бул 150 миң кыргызстандыкты акысыз эмдөөгө шарт түзөт. "Эмделе тургандардын тизмеси такталууда. Улам-улам кан куйдурган бейтаптар, гемодиализ алгандар... Читать дальше...

Кыргызгидромет борбору кабарлагандай, 15-декабрда Кыргызстанда кар жаабайт. Жолдор тоңголок, тайгак болот. Шамалдын багыты өзгөрүлүп турат, ылдамдыгы секундасына 1-6 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн -5…-10, күндүз 3…8, Талас жергесинде түнкүсүн -4…-9, күндүз 2…7, Баткен, Ош, Жалал-Абад аймактарында түнкүсүн -4…+1, күндүз 5…10, Ысык-Көл дубанында түнкүсүн -1…-6, күндүз 2…7, Нарын облусунда түнкүсүн -20…-25, күндүз -3…-8, Бийик тоолуу аймактарда түнкүсүн -24…-29, күндүз -5…-10. Читать дальше...

АКШнын президенти Жо Байден шейшемби күнү бир жыныстуу жана расалар аралык никени мыйзамдаштырган "Никени сыйлоо мыйзамына" кол койду. "Бүгүн эң сонун күн! Америка айрымдар үчүн гана эмес, бардыгы үчүн теңдик, эркиндик жана адилеттикке карай чоң кадам таштаган күн", - деди Жо Байден кол коюу аземинде. Мыйзам долбоорун мурда Конгресстин эки палатасындагы мыйзам чыгаруучулардын басымдуу көпчүлүгү жактырган. 1996-жылы Конгресс никени аял менен эркектин союзу катары аныктаган "Никени коргоо мыйзамын" кабыл алган. Читать дальше...

1999-2000-жылдардагы Баткен окуясында душманга каршы күрөшкөн аскер кызматкерлеринин макамын аныктоо жана аларга мамлекеттен колдоо көрсөтүү маселеси бүгүн 14-декабрда Жогорку Кеңеште көтөрүлдү. Депутаттар ошол кездеги Баткен окуясынын да, чек арадагы кийинки окуялардын да ардагерлери колдоого муктаж экенин айтышты. Депутат Кундузбек Сулайманов "Демек, террористтер келгенде катышкандар эсепке алынбай калдыбы, аларды колдоп жатып, эми иш өтүп кеткенден кийин алардын кереги жок болуп калдыбы?" деп суроо койду. Читать дальше...