Новости за 04.02.2023

د افغانستان کرېکټ بورډ عمومي رئیس میرویس اشرف د شنبې په ورځ (د فبرورۍ ۵مه) په بحرین هېواد کې د کرېکټ اسیایي شورا په ناسته کې ګډون وکړ. ښاغلي اشرف پر خپلې فېسبوک پاڼې لیکلي چې، د کرېکټ اسیایي هېوادونو له افغان کرېکټ څخه بشپړ ملاتړ اعلان کړ او د افغان کرېکټ د لا ډېرې پرمختیا او ملاتړ ژمنه یې وکړه. هغه وایي: "په یاده ناسته کې د شورا د بورډ د غړو له لوري افغان کرېکټ ته د بودیجې سلنه هم لوړه شوه چې په‌کې له ۶ سلنه، ۱۵ سلنې ته پورته کړل شوه چې له لوبیزو لوبلړیو به افغانستان ته ورکول کېږي." د افغان... Читать дальше...

د پرتګال صدراعظم اعلان کړی چې اوکراین ته به لیوپارد ۲ ډوله جرمني ټاکونه ورکړي. صدراعظم انتونیو کوستا نن د مرکزي افریقا جمهوریت ته له روانېدو مخکې له لوسا خبري اژانس سره په خبرو کې د دې ټانکونو د استولو د نېټې له یادولو پرته وویل چې، پرتګال د خپلو غیرفعالو لیوپارد ۲ ټانکونو د ترمیم لپاره د پرزو د پېرلو په اړه له جرمني سره د خبرو په حال کې دی. ښاغلي کوستا زیاته کړه چې دی پوهېږي چې اوکراین ته به په کوم شمېر دا ټانکونه واستول شي خو په مناسب وخت کې به یې اعلان کړي. اوکراین له خپلو لوېدیځو متحدانو... Читать дальше...

په کابل کې نن یوې چاودنې د طالبانو د امنیتي چارواکو په وینا دوه کسان ټپیان کړل. د کابل د امنیه قوماندانۍ ویاند خالدځدراڼ په یوه بیان کې ویلي، پېښه د ماښام شاوخوا شپږ بجې پښتونستان واټ ته څېرمه په یو هایلکس موټر پسې د نښلول شوي مقناطیسي بم د چاودنې له کبله شوې ده. د هغه په وینا دواړه ټپیان عام خلک او زخمونه یې برسېرن دي. ښاغلي ځدراڼ زیاته کړه چې، د پېښې په اړه د دوی پلټنې پیل شوې دي. پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو وروسته که څه هم د بمي حملو په شمېر کې تر ډېره کموالی راغلی خو وړمه ورځ... Читать дальше...

د قامي وطن ګوند مشر افتاب احمد خان شېرپاو ويلي چې په پاکستان کې د ترهګرۍ پر ضد جوړې شوې قامي تګلارې نېشنل اېکشن پلان باندې د عمل نه کېدو له کبله يو ځل بيا ترهګرۍ سر راپورته کړی دی. نوموړي مشال راډيو ته ويلي چې د هېواد سياسي او اقتصادي حالات پر امن باندې منفي اغېز کوي.

ټاکل شوې ده چې مسکو روانه اوونۍ د افغانستان په اړه د یوې غونډې کوربه وي. د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي ضمیر کابلوف د جمعې په ورځ د روسیې تاس اژانس ته وویل چې د منځنۍ اسیا د څو هېوادونو د امنیت شورا استازي، همداراز د هند، چین او پاکستان چارواکي به په دې غونډه کې برخه واخلي. د کابلوف په وینا د دغو هېوادونو استازیو ته بلنلیکونه استول شوې دي، خو ده په دې اړه نور جزییات ورنه کړل چې د طالبانو استازي به هم په کې برخه اخلي که نه. د طالبانو چارواکو او ویندویانو د مشال راډیو پرله پسې تماسونو... Читать дальше...

د اسټرالیا د شلو اورونو د مخکښو سیالیو بیګ بیش په پایلوبه کې پرت سکارچرز د برسبن هيټ لوبډلې په ماتولو په پرله‌پسې توګه اتلولي وګټله. هیټ لوبډلې په پایلوبه کې د ۱۷۶ منډو هدف ټاکلی و چې، سکارچرز د وروستي اور په درېیم توپ د ۵ وېکټو په توپیر پوره کړ او د پینځم ځل لپاره یې اتلولي وګټله. د پایلوبې غوره لوبغاړی د پرت سکارچرز لوبډلمشر اشټن اګر ونومول شو، هغه نیمه سلیزه وهلې وه. سکارچرز لوبډلې د ټورنمنټ له پیله د نمرو په جدول کې د ډېرو لوبو په ګټلو په لومړي مقام کې وه. د یادونې وړ ده چې په بیګ بیش... Читать дальше...

د پکتیکا د برمل او ګیان ولسوالۍ اوسېدونکي ادعا کوي چې، د سړې هوا او کافي امکاناتو د نه لرلو له امله هر ورځ سپین ږیري، ماشومان او ښځې مړه کېږي. د پکتیکا د ګیان ولسوالۍ يو اوسېدونکی چې نه‌غواړي د امنيتي ستونزو له امله يې نوم راپور کې خپور شي وايي، د سړې هوا په پیل سره د دوی ژوند په ګیان ولسوالۍ کې سخت شوی. دا ادعا کوي چې، د سخت ژمي او امکاناتو د نه لرلو له امله هر ورځ د ولسوالیو په بېلابېلو کلیو کې د خلکو له مرګ خبرېږو. نوموړی وايي: "په ګیان والسوالۍ کې ډېر سخت ژمی راغلی دی، دلته حالات داسې... Читать дальше...

له هغې وروسته چې امریکا له افغانستانه ووتله افغان مېرمنې د طالبانو له لوري له ګڼو محدویتونو سره مخ شوې خو د دغو محدویتونو د ليرې کولو لپاره ولې عملي اقدامات نه‌کېږي؟ محمد خاطر پردیس د مرکې په سر کې دغه پوښتنې له ښځینه فعالې سپوږمۍ صافۍ نه کړې. د اغلې صافۍ مرکه د لاندې غږيز فايل په کېکاږلو اورېدلی شئ:

د فبرورۍ پر څلورمه د پېښور پرېس کلب مخې ته "پېښور ولسي پاڅون" د ترهګرۍ او ناامنۍ پر ضد احتجاج کړی. په دې احتجاج کې د پښتنو د حقونو فعالان او د سياسي ګوندونو استازيو ګډون کړی. د مشال راډيو خبريال شبير احمد جان په ژوندۍ بڼه د دې احتجاج حال شريکوي.

په لسګونو اوکرایني او روسیي جنګي زندانیان نن خپلو کورونو ته ستانه شول، د دواړو هېوادو چارواکو خبر ورکړ چې دا کسان تبادله شول. د اوکراین د ولسمشر سلاکار اندري یارماک په تیلګرام کې لیکلي دي چې، یو سل او شپاړس اوکراینیان ازاد شول. د ښاغلي یارماک په وینا په دې خوشې شویو اوکرایني سرتېرو کې یو شمېر د ماریوپل د جګړې دي چې تر میاشتې میاشتې په دغه جنوبي بندري ښار کې محاصره وو او روسانو دا ښار په ویرانه بدل کړ. همدا راز په دوی کې د خرسون د جګړې چریکان دی او یو شمېر هغه نښه ویشتونکي دي چې د جنوبي ښار باخموت د سختې جګړې پر مهال نیول شوي وو. Читать дальше...

د پاکستان پولیسو تېره شپه ناوخته یو شمېر هغه افغانان نیولي چې په دغه هېواد کې درېیم هېواد ته د تګ په موخه مېشت دي. افغان خبريال فيروز ايثار، چې دا مهال په پاکستان کې اوسېږي د خپل نیول کېدو کيسه کوي. نوموړی، چې له یوه کال راهیسې په پاکستان کې دی او بل هېواد ته د تګ په تمه دی، وايي، د پاکستان اسلام اباد په بهارکو سیمه کې پولیسو تېره شپه، دی او ۱۵ نور افغانان ونيول. نوموړي ازادي راډيو ته وويل: "زه د خبريالانو په همکارۍ له حوزې ووتم. د هغو وطنوالو شمېر چې تېره شپه نيول شوي وو، ١٥ تنه وو او يوازې... Читать дальше...

د لوبو له میدانه په خپرونه کې به واورئ چې د افغانستان کرکټ بورډ له عربي متحده امارتو سره لوبې کوي. د کرکټ نړیوالې شورا په تازه درجه بندۍ کې د افغانستان لوبغاړو پرمختګونه کړي. کرکټ بورډ د کم عمره ځوانانو لوبډله په کومو معیارونو ټاکي؟ د ازادو سیالیو په یوه لوبه کې د افغان لوبغاړي بری. د فوټبال نړیوال فدراسیون له لوري د جایزو لپاره د غوره لوبغاړو او روزونکو نوماندي. په خپرونه کې نور مطالب هم شته چې د لاندې لینک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ:

د بلخ په چمتال ولسوالي کې د یوې کورنۍ اوه تنه وژل شوي دي. په بلخ کې د طالبانو د امنیه قومانداني ویاند محمد اصف وزیري وایي، دا کسان د جرقلعه په سیمه کې په مرموز ډول د نامعلومو کسانو له لوري وژل شوي چې د پېښې لامل هم معلوم نه دی. طالبان وایي چې دوی د دې پېښې څېړنه کوي. د طالبانو د کورنیو چارو وزارت تېره اونۍ خبر ورکړ چې په تېر یوه کال کې د کورنیو شخړو، ناموسي وژنو او د ښمنیو له کبله په افغانستان کې ۱۵۹۰ کسان وژل شوي دي. د ۲۰۲۲ کال د جولای په میاشت کې ملګرو ملتونو په خپل راپور کې ویلي و چې... Читать дальше...

د امریکا متحد ایالتونو له فرانسې، بریتانیا او جرمني سره د جمعې په ورځ په یوه ګډ بیان کې پر ایران اعتراض وکړ چې د اټومي پروګرام په تړاو یې د اټومي انرژۍ د نړیوالې ادارې راپور ته بشپړ ځواب نه دی ورکړی. د ملګرو ملتو د اټومي انرژۍ څارونکې ډلې تهران ته د فبروري په لومړۍ نېټې وروسته تر دې خبرداری ورکړ چې له وار له مخه خبرتیا مخکې د فوردو په اټومي مرکز کې په تجهیزاتو کې تغیرات راغلي چې تر شپېته فیصده پورې یورانیم غني کولای شي. ایران ادعا وکړه چې نړیوالو څارونکو په تصادفي ډول رامنځته شویو بدلونونو ته نښې پرې ایښي، خو وروسته دا مسئله حل شوه.

د امریکا د ملي امنیت د شورا د ستراتیژیکو اړیکو همغږی کوونکی وایي، افغان طالبان د نورې انزوا په لور روان دي. جان کربي له امریکا غږ سره په ځانګړې مرکه کې د جمعې په ورځ وویل، طالبان د خپلو ژمنو خلاف عمل کوي. کربي زیاته کړه چې طالبانو په دوحه کې ژمنه کړې وه او د کابل له نیولو وروسته یې بیا دا خبره وکړه چې دوی به د حکومت په توګه د ښځو او نجونو پرمختګ ته چې په افغانستان کې رامنځته شوی درناوی کوي، خو هغوی له دې ژمنو څخه سرغړونې کوي. جان کربي دا هم وویل، که طالبان د خپل نظام مشروعیت غواړي، د ټولنې... Читать дальше...

په اوکراین کې نن د خطر زنګونه وروسته تر دې وشرنګېدل چې په تېرو ۲۴ ساعتونو کې روسیي ځواکونو د دغه هېواد په ختیځ کې پر دونیڅک او لوهانسک سیمو بیا بریدونه پیل کړل. دا دویمه ورځ ده چې په اوکراین کې د خطر زنګونه وهل کېږي. پرون د زنګونو سربېره روسیي هوایي ځواکونو پر ملکیانو او اوکرایني تاسیساتو ډېرې حملې ونه کړې. د اوکراین لوی درستیز په یوه راپور کې وویل، دښمن ته په لیمان، افدیفکا، نوفوپافلیوکا او باخموت سیمو کې د تېرو ۲۴ ساعتونو په ترڅ کې درانه تلفات اوښتي دي. عیني شاهدانو ازادي راډیو ته وویل... Читать дальше...

د امریکا متحده‌ایالاتو د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې مشر مایکل مک‌کال وايي، له هغه وروسته چې امریکايي سرتېري له افغانستان ووتل، په دې هېواد کې د ښځو وضعیت خراب شوی دی. په افغانستان کې د طالبانو له لوري په نجونو او ښځو د کار او زده کړو تر سختو محدودیتونو وروسته د غبرګونونو په دوام د امریکا د متحده ایالاتو د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مک کال ویلي له افغانستانه د امریکايي سرتېرو له وتلو وروسته په افغانستان کې د ښځو وضعیت خراب شوی دی. مک‌کال دا څرګندونې استازو جرګې ته، واشنګټن... Читать дальше...

له غونډې وروسته وزیراعظم شهباز شریف په یو ویډیو پیغام کې د تحریک انصاف تیر حکومت ته په اشاره یو ځل بیا پوښتنه راوچته کړه چې وسله وال پاکستان ته چا راستانه کړي وو؟

په هسپانيه کې د ښکاري سپيو سيالۍ کېږي. په دې سياليو کې برخه اخيستونکي زښت زيات چمتووالی نيسي او لګښتونه کوي، خو د ښکاري سپيو په اړه قانوني مسودې يوشمېر خلک اندېښمن کړي دي. د يو سازمان له شمېرو سره سم د ښکار صنعت د هغه هېواد په اقتصاد کې تر پينځه اربه يورو زياته برخه جوړوي. د رویټرز اژانس ويډيويي راپور.

په ملګرو ملتونو سازمان کې د امریکا متحده‌ایالاتو ځانګړې استازولۍ، د یوه بل کال لپاره د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق د کار له تمدید ملاتړ څرګند کړی. په دې سازمان کې د ملګرو ملتونو استازولۍ پرون ناوخته یوه اعلامیه کې لیکلي، متحده‌ایالات د اسټرالیا، اتریش، بلجیم، کاناډا، هالنډ، نیوزیلنډ او انګلستان په ګډون په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق د کار له تمدید ملاتړ کوي، څو دا اداره وکولای شي د افغانانو بشري او اساسي اړتیاو پوره کولو کې مرستې ته دوام ورکړي. دې ادارې په خپله اعلامیه... Читать дальше...

د امریکا متحده‌ایالاتو د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې مشر مایکل مک‌کال وايي، له هغه وروسته چې امریکايي سرتېري له افغانستان ووتل، په دې هېواد کې د ښځو وضعیت خراب شوی دی. مک‌کال دا څرګندونې د استازو جرګې ته، واشنګټن کې د افغانستان د پخوانۍ سفیرې رویا رحماني د بلنې په مناسبت کړې دي. د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې له‌خوا یوه خبرپاڼه کې چې پرون ناوخته خپره شوې لیکل شوي، افغانستان کې له ښځو هر ډول ازادي اخستل شوې، ښوونځیو ته نه‌شي تلای او ان بې له محرمه د سفر اجازه هم نه‌لري. د استازو جرګې... Читать дальше...

په دايکندي ولایت کې معتادین د طالبانو د حکومت د نظاميانو له چلند څخه شکايت کوي. (۳۳) علي رضا د ځوانۍ پر مهال د کار لپاره ایران ته ولاړ او (۲۵) کلن و چې هلته لومړی په تاریاکو او وروسته په هيرويينو معتاد شو. که څه هم ده افغانستان ته د راتلو پر مهال نشه پرې ایښې وه، خو دا چې په افغانستان کې نشه يي مواد اسانه او ارزانه پيدا کېدل، دا کار د دې سبب شو چې علي رضا بېرته معتاد شي. علي رضا د دایکندي په مرکز نيلي کې په يوه کنډواله کې پيتاوي ته پښې غځولي او شکايت کوي چې د طالبانو د حکومت نظاميان دوی وهي... Читать дальше...

د هالنډ حکومت وایي، دوی به د محکمې د هغې پرېکړې لپاره استېناف ته مخه نه کړي چې په ۲۰۰۷ کال کې یې هالنډي پوځیان په افغانستان کې د بمبارۍ پرمهال د شلو ملکیانو پر وژنه تورن کړي دي. په هاګ کې یوې سیمه ییزې محکمې په نومبر کې د هالنډ له حکومته غوښتې و چې د پېښې د قربانیانو کورنیو ته دې تاوان ورکړي. د هالنډ دفاع وزارت مخکې ویلي و چې دوی د ارزګان په چوره ولسوالي کې پر یوې کلا هغه وخت بمباري وکړه چې له هغه ځایه طالبانو د دوی پر هلکوپترو ډزې کړې وې. د هالنډ دفاع وزیرې کاجسا اولونګرین د جمعې په ورځ په... Читать дальше...

د پاکستان صدراعظم شهباز شریف د جمعې په ورځ وویل چې د پیسو نړیوال صندوق اسلام اباد ته د پور د ورکړې لپاره له تصوره دباندې سخت شرایط ایښې دي، خو له منلو پرته بله لاره نه شته. شهباز شریف د ملکي او پوځي مشرانو د ګډې غونډې پرمهال پرون په پېښور کې دا خبرې وکړې. د پیسو د نړیوال صندوق یا ای ایم ایف استازیو تر اوسه په دې اړه څه نه دې ویلي. پاکستان له ای ایم ایف څخه شپږ اعشاریه پنځه میلیارده ډالر پور غواړي. د پاکستان د مرکزي بانک اسعاري زېرمه درې اعشاریه صفر نهه میلیاردو ته راښکته شوې ده او دا پیسې د څو اونیو وارداتو لپاره هم بسنه نه کوي. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د ماشومانو د وجهي صندوق یا یونېسف نوی استازی فران ایکویزا وایي، د افغانانو په ځانګړي ډول د ماشومانو او مېرمنو ملاتړ ته به دوام ورکړي. ایکویزا پرون په افغانستان کې خپل ماموریت پیل کړ. ده وویل، افغانستان د نړۍ په کچه له یو سخت ناورین سره مخامخ دی نو د یونېسف ماموریت ډېر مهم دی. ایکویزا زیاته کړه چې د یونېسف نه ستړې کېدونکې ډله به خپل کار ته ادامه ورکړي. د طالبانو له لورې په نادولتي موسسو کې د ښځو پر کار بندیز دا اندېښنې پیدا کړي چې بشري وضعیت به پسې خراب شي ځکه چې یو شمېر موسسې کار ته زړه نه ښه کوي. Читать дальше...