Новости за 12.02.2023

د ښځو کرکټ په نړیوال جام کې هندۍ لوبډلې د ۷ وېکټو په توپیر د پاکستان ښځینه لوبډلې ته ماتې ورکړه. پاکستان چې لومړۍ توپ وهنه یې کړې وه په شلو اورونو کې یې د ۱۵۰ منډو هدف ټاکلی و. هند ورکړل شوی هدف په ۱۹ اور کې د ۳ وېکټو په سوځېدو پوره کړ. په دې سیالۍ کې د پاکستان لوبډلمشرې بېسما معروف ۶۸ ناسوځېدلې منډې وکړې. د هند په ګټه بیا جېمېما رودرېکس ۵۳ او ریکا ګوش ۳۱ ناسوځېدلې منډې وکړې او لوبه یې وګټله. د هندوستان په توپ اچونکو کې رادا یادو او د پاکستان په توپ اچونکو کې نشرا سندو دوه دوه وېکټې واخیستې. Читать дальше...

ښځینه فعالانې وايي چې د تخار د معترضو ښځو مشره پریسا مبارز او ورور یې د طالبانو له زندانه خوشې شوي دي. د ښځینه فعالانو او د ملګرو ملتونو د خاص استازي ریچارډ بینېټ تر ټینګار وروسته طالبانو د تخار د معترضو ښځو مشره پریسا مبارز خوشې کړې ده. د افغانستان د مقتدرو ښځو د خوځښت مشرې مونسې مبارز هم له ازادي راډیو سره په خبرو کې د پریسا مبارز د خوشې کېدو خبره تایید کړه. مبارز وویل: "پریسا مبارز د تخار د ښځو د خوځښت مشره او ورور یې د طالبانو د ملېشو له خوا چې څلورمې حوزې اړوند وو نیول شوي وو او حوزه کې... Читать дальше...

په بنو کې د "ولسي پاڅون" په نوم د احتجاجي غونډې ګډونوالو پر حکومت غږ وکړ چې د ناامنۍ پر وړاندې دې سم اقدامات وکړي ځکه چې پښتانه نور دا وضعیت نه شي زغملای. د فبرورۍ ۱۲مې غونډې ته د پښتون ژغورنې غورځنګ، عوامي نیشنل ګوند او یوشمېر نورو ګوندونو د مخکښه مشرانو تر څنګ ګڼ ولسي وګړي ورغلي ول. د بنو انتظامي او امنیتي چارواکو مشال راډیو ته وویل، امنیت ته ژمن دي او د وسلوالو ضد یې اقداماتو ته دوام ورکړی دی. ویډیويي رپورټ.

د سویلي افریقا د شل اوریزه لیګ په پایلوبه کې سنرایزرز ایسټرن کېپ د ۴ وېکټو په توپیر سره پرېټوریا کپیټل ته ماتې ورکړه او په دې سره یې د دې لیګ د لومړي پړاو اتلولي وګټله. پرېټوریا کپيټل د ټولو لوبغاړو په سوځېدو د ۱۳۶ منډو هدف ټاکلی و چې سنرایزرز لوبډلې د ۶ وېکټو په سوځېدو په ۱۷ اور کې پوره کړ. د کپیټل په توپ وهونکو کې هېڅ لوبغاړي د پام وړ توپ وهنه ترسره نه کړه، خو د سنرایزرز لپاره وان ډر میرف ۴ لوبغاړي وسوځول. هدف ته د رسېدو په پار د سنرایزرز د توپ وهونکو له ډلې اډم روسنګټن ۵۷ او لوبډلمشر مارکرم ۲۶ منډې وکړې. Читать дальше...

د طالبانو تر واکمنۍ لاندې کابل ښاروالۍ وايي چې د شنبې په ورځ یې د کابل په یوه هدیره کې شاوخوا ۳۰ جسدونه چې د دې ادارې په خبره هویت یې نه و څرګند ښخ کړي دي.

په ترکيه کې د مېشتو افغانانو يو شمېر ټولنې وايي چې په دې هېواد کې د وروستۍ زلزلې له امله د مړو شويو افغانانو شمېر شاوخوا ۵۰۰ تنه اټکل شوی دی. په ترکیه کې د زیانمنونکو ډلو لپاره د نړیوالې پراختیا ټولنې مسوول همایون خیري چې له زیانمنو افغانانو سره مرسته کوي، ازادي راډیو ته وویل: "د هغو اټکلونو او ارقامو له مخې چې راټول شوي دي، شاوخوا ٢٠٠ کسان په ختای اوبه کنټ کې وژل شوي او خاورو ته سپارل شوي. که چېرې موږ دا شمېر اساس وګڼو شاوخوا ۲۰۰ یا ۲۵۰ کسان دي. په نورو ښارونو کې لویه مرګ ژوبله زموږ هېوادوالو... Читать дальше...

په بشري او د اضطراري مرستو په چارو کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي مرستیال مارټین ګریفیټس سکای نیوز شبکې ته نن یکشنبه ویلي، ډاډه دی چې په دغو دوو هېوادونو کې به د مړینو شمېر دوه برابره یا تر دې زیات وي چې دا وحشتناک وضعیت دی.

د طالبانو د کورنیو چارو وزارت سرپرست سراج‌الدین حقاني تېره ورځ یوې غونډې ته ویلي، د ځینو کسانو په ذهن کې د واک انحصار او د ټول نظام چیلنجول په یوه اساس بدل شوي دي. خو د طالبانو ویاند وايي، اسلامي اخلاق دا دي که څوک په امیر یا هم کوم بل دولتي چارواکي نیوکه لري، باید په پټه یې ورته ووايي.

د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد که څه هم د کوم ځانګړي چینل نوم نه اخلي، خو وايي، د ډیش انتن ځینې چینلونو غیراسلامي خپرونې درلودې نو ځکه لرې کړای شوي دي.

د طالبانو حکومت طبیعي پېښو ته د رسېدنې په چارو کې د دولت وزارت وایي، په تېرو دوو میاشتو کې په دغه هېواد کې د سړې هوا او طبیعي پېښو له امله ۱۸۰ کسان مړه شوي دي. د یاد وزارت د رسنیو او عامه اړیکو رییس شفیع الله رحیمي د یکشنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل، په تېرو ۴۸ ساعتونو کې د واورې د ورېدو له امله د یو شمېر ولایتونو مواصلاتي لارې هم تړل شوې دي. نظیف الله د شمال او شمال ختیځ ولایتونو په بېلابېلو لویو لارو باروړنکی موټر چلوي. نوموړي ازادي راډيو ته وویل، د وروستیو اورښتونو له امله لویي لارې تړل شوي او د دوی ستونزې هم ډېرې شوي دي. Читать дальше...

په کابل کې د ملګرو ملتونو د مرستندوی ماموریت یا یوناما مشرې روزا اوتنبایووا د طالبانو د عدلیې له سرپرست وزیر شیخ عبدالحکیم شرعي څخه د ښځینه مدافع وکیلانو د کاري جوازونو د تمدید غوښتنه وکړه. یوناما نن سهار په خپل ټویټر کې ویلي، د ۱۳۰۰ نارینه مدافع وکیلانو کاري جوازونه تمدید شوي، خو هغې له عبدالحکیم شرعي غوښتنه وکړه چې د ښځینه مدافع وکیلانو کاري جوازونه هم تمدید کړي. د یوناما په حواله اوتنبایووا ویلي چې د دغو ښځینه مدافع وکیلانو تجربې د دې لپاره مهمې دي، چې افغان ښځو او ماشومانو ته عدالت ورسېږي. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ اداره اوچا وايي، هېڅ هېواد نه شي کولای چې د خپلو نیمايي وګړو په څنډې ته کولو سره خپل ټول ظرفیتونه ترلاسه کړي. دغې ادارې د فبرورۍ میاشتې د یوولسمې یا په ساینس کې د ښځو او نجونو د نړیوالې ورځې په مناسبت چې پرون وه، نن په یوه ټویټ کې دا خبره کړې ده. اوچا زیاتوي چې دا ورځ دوی ته دا راپه یادوي چې ملي پراختیا د ښځو په بامفهومه مشارکت پورې تړلې ده. طالبانو نجونو ته تر شپږم ټولګي پورته د نور تعلیم اجازه نه ده ورکړې، په ډسمبر میاشت کې یې پوهنتونو ته د نجونو او ښځو... Читать дальше...

په کابل کې د ایران سفارت وايي، د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي ویلي، په اقتصادي، تجارتي، فرهنګي او ډیپلوماټیکو برخو کې باید د ایران او افغانستان اړیکې پراخې شي. د ایران سفارت نن په خپل رسمي ټویټر کې د ایران د اسلامي انقلاب د ۴۴مې کلیزې په مناسبت کابل کې د جوړو شویو مراسمو عکسونه هم خپاره کړي دي. د ایران په ګډون د نړۍ یوه هېواد هم د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی، خو د کابل او تهران ترمنځ ډیپلوماټیک تګ راتګ روان دی.

د ترکیې دولتي راډیو تلوېزیون ټي آر ټي نن یکشنبه راپور ورکړی چې د ترکیې په جنوب ختیځ هتای ولایت کې یو تن اووه میاشتنی ماشوم له شپږو ورځو وروسته له یوې نړېدلې ودانۍ ژوندی وژغورل شو. ژغورونکي توانېدلي دغه ماشوم ۱۴۰ ساعته وروسته ژوندی وژغوري. د ټي آر ټي په وینا، په همدې ولایت کې یو ۳۵ کلن سړی هم تر یوې نړېدلې ودانۍ لاندې د ۱۴۹ ساعتونو لپاره تر پاتې کېدو وروسته وژغورل شو. په ترکیه او سوریه کې د رسمي شمېرو له مخې د تېرې دوشنبې په زلزله کې د مړو شمېر تر ۲۸زرو زیات شوی دی چې له دې ډلې ۲۴زره ۵۱۷ مړي... Читать дальше...

تمه کېږي د ایران ولسمشر ابراهیم ریسي له چین سره د اقتصادي همکاریو د پیاوړتیا په هدف په درې ورځني سفر پیکنګ ته لاړ شي. د ایران د دولتي اژانس ایرنا د راپور له مخې ریسي د چین د ولسمشر شي جین پنګ په رسمي بلنه نن ناوخته چین ته ځي. د دواړو هېوادونو ولسمشرانو د لومړي وار لپاره د تېر کال په سپټمبر میاشت کې په ازبکستان کې د شانګهای د همکارۍ سازمان د غونډې پر مهال سره کتلي وو. ریسي په هغه کتنه کې د تهران او پیکنګ ترمنځ د اړیو د پراختیا غوښتنه کړې وه.

د امریکا د متحدو ایالتونو دفاع وزیر لویډ اسټین له خپل اوکرایني سیال اولیکسي ریزنیکوف سره پرون ناوخته پر هوايي دفاع او نورو مسایلو ټیلیفوني خبرې وکړې. دواړه مشرانو د کییف د متحدانو د هغو غونډو په درشل کې چې په پام کې ده، په بروکسل کې جوړې شي، پر لومړیتوبونو خبرې وکړې. د اوکراین د دفاع لپاره د تماس ډله به د سې شنبې په ورځ د ناټو په مرکز کې وګوري. دواړه دفاعي مشران په داسې حال کې ټیلیفوني خبرې کوي چې اوکراین ته په امریکا کې د جوړو شویو M-1 ابرامز، په جرمني کې د جوړو شویو لیوپارډـ۲ او په بریتانیا... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړی استازی توماس نیکلاسن په کابل کې د روسیې، پاکستان او چین په ډیپلوماټیکو مرکزونو او تر خوا یې ان د طالبانو په کورنیو چارو وزارت کې دننه شویو بریدونو ته په اشارې وايي، په کابل کې دننه یو جدي امنیتي ګواښ موجود دی.

د پاکستان ترڅنګ د امریکا، چین، ترکیې او د ناټو اېتلاف په ګډون د لسګونه هېوادونو د بحري ځواکونو تمرینونه روان دي. هغه مشقونه د فبرورۍ پر ۱۰مه له کراچۍ سره نېږدې په عرب سمندرګي کې پیل شول چې د فبرورۍ تر ۱۴مې به روان وي او موخه یې بحري او سمندري لارې او سیمې خوندي کول دي. هغو تمرینونو ته د "امن مشقونو" نوم ورکړل شوی دی. ویډیويي رپورټ.

د روغتیا نړیوال سازمان په سمدستي ډول د روغتیايي اړتیاوو پوره کولو لپاره له نړیوالو څخه د ۴۲،۸ مېلیونه ډالرو مرسته غوښتې ده. هغې ادارې ویلي دي چې زلزلې په ترکیه کې ۱۵ او په شام کې یې ۱۱ مېلیونه خلک اغېزمن کړي دي.

خان سيد اپرېدی پر نړيوال کچ د تای باکسنګ لوبه کوي او يو شمېر نړېوالې سيالۍ ېې هم ګټلې دي. نوموړی وايي چې په کراچۍ کې يې د کراټو له لوبې پيل کړی وو خو بيا وروسته يې تايي باکسنګ ته مخه وکړه. خان سيد دا مهال په اسلام اباد کې مېشت دی او هم هلته خپل تمرين کوي.

د ترینکوټ ښار یو شمېر اوسېدونکي وايي، د شپې نهه بجې لا نه وي چې ښار په بشپړه توګه وتړل شي. دوی دا کار د ښاري اصولو خلاف بولي او وايي، زیات خلک د شپې لخوا یو څه اخیستلو ته اړتیا لري. بلخوا د ترینکوټ ښاروال هم د خلکو ستونزې مني. دی وايي، پلان لري چې ژر تر ژره د ترینکوټ ښار د برښنا سیستم بېرته فعاله کړي. په دې اړه نور حال د شریف الله شرافت په راپور کې چې د لاندې لېنک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ:

ریال ماډریډ د هسپانیې د فوټبال مخکښ کلب په پایلوبه کې د سعودي عربستان الهلال کلب ته ۵ د درې پر وړاندې ماتې ورکړه او د پنځم ځل لپاره یې د کلبونو نړیوال جام وګاټه. د ریال ماډریډ لپاره وېنسیویس جونیر او فیډریکو ولوېردي دوه دوه او کریم بینزېما یو ګول وواهه. د الهلال په لوبغاړو کې لوټیانو ویتو هم دوه ګولونه ووهل او موسی ماریګا بیا د یو ګول په وهلو بریالی شو. دغه سیالي تېره شپه د کابل پر وخت ۱۱:۳۰ بجې د فبرورې ۱۱مه د مراکش د ملا عبدالله په لوبغالي کې ترسره شوه. دا پنځم ځل و چې ریال ماډریډ د کلبونو نړیوال جام ګټي. Читать дальше...

یو شمېر ښځینه سوداګرو د بغلان په پلخمري ښار کې د لاسي صنایعو د تولیدانو نندارتون جوړ کړی دی. د طالبانو په دویم ځل واکمنۍ سره دا لومړی ځل دی چې په دې ولایت کې د ښځو د لاسي صنایعو نندارتون جوړېږي. نور په ویډیو کې:

د افغانستان لپاره د بریتانیا شارژدافېر د خپل ماموریت په پای کې ویلي چې د هېواد تمرکز یې د هغو ۲۸ میلیونو افغانانو لاسنیوی دی چې مرستو ته اړتیا لري. هوګو شارټر په یو لړ ټویټونو کې شنبه ناوخته ویلي چې بریتانیا د ۲۰۲۱ کال له اپرېله له افغانستان سره شپږ سوه میلیونه ډالره بشري مرسته کړې او د نورو تمویلونکو په ملتیا یې د ژمي پر مهال د یوې بشپړې قحطۍ مخه نیولې ده. هغه بیا د ښځو د تعلیم او کار پر مسلې هم ټینګار کړی او ویلي یې دي چې د ښځو له ګډون پرته پرمختګ او ثبات نه شي راتلای. د افغانستان لپاره د... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا د متحده ایالاتو د سفارت شارژدافېرې پرون د فبرورۍ په ۱۱مه د 'ساینس په برخه کې د ښځو او نجونو' د نړیوالې ورځې په مناسبت ویلي چې افغان نجونې د ساینسي علومو له زده کړو محرومې شوي. هغې پوښتنه کړې چې افغانستان څه ډول ساینس پوهانو ته اړتیا لري؟ کرن ډیکر پرون په خپل ټویټر کې د افغان نجونو د روباټیک ټیم د غړو په ګډون د یو شمېر افغان ښځینه ساینس پوهانو یادونه هم کړې ده. هغې د افغان نجونو د تعلیم د بندیزونو په لرې کولو ټينګار کړی دی. طالبانو د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې د افغانستان... Читать дальше...