Новости за 18.08.2023

په داسې حال کې چې د ملګرو ملتونو په اړوند ادارو کېد طالبانو د حکومت له خوا په افغان میرمنو د کار بندیز د پرېکړې په اړه د نړیوالو بنسټونو او بیلابیلو هیوادونو هڅو لا هم مثبته پایله نه ده ورکړې، د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري چارو همغږی کوونکی ډینیل انډریس، وايي اړمنو افغانو کورنیو ته د مرستو د رسولو په عملیاتو کې په پراخه کچه د دوی ښځینه افغانې کارکونکې له ګډون څخه منع کیږي. ښاغلي انډریس په یوه بیان کې چې تېره ورځ ناوخته خپور شو، ویلي ټولو اړمنو افغان ښځو او نارینه وو ته په مساوي ډول د... Читать дальше...

د موقت بشري دهلیز له لارې د اوکرایین د غلو دانو لومړۍ کښتۍ نن د ترکیې بوسبوروس تنګي ته ورسیده. دا کښتۍ، چې د هانګ کانګ بیرغ پرې لګېدلی و، تېره چهارشنبه يې په توره بحیره کې د اوکرایین له تړل شوي اودیسه بندر څخه حرکت کړی و. دغه کښتۍ له ۱۸ میاشتو راهیسې له کله چې روسیې پر اوکراین یرغل کړی و، د اودیسه په بندر کې بنده پاتې و. کیف دا بشري دهلیز وروسته له هغې پرانیسته، چې روسيه تیره میاشت د اوکراین له بندرونو څخه د غلو دانو د صادراتو توافق ته، را ونه ګرځیده. دا توافق د ملګرو ملتونو او ترکیې په ځانګړېتوب رامنځته شوی و. Читать дальше...

د افغانستان د بېلابېلو ولایتونو یو شمېر اوسېدونکي وايي، د اوبو کمښت، وچکالۍ، اقتصادي کړکیچ او د اقلیم بدلون د دوی ژوند سخت اغېزمن کړی دی. دوی شکایت کوي، چې یوازې د څښاک د اوبو د ترلاسه کولو لپاره لويه لار وهي او ان څو ځله په پیسو هم اخیستي. د کابل ښار د نیازبیک سیمې اوسېدونکی، وحید ازادي راډيو ته وویل چې په کور کې او د کور شاوخوا اوبه نه لري او له لرې ځای څخه له هغه چا اوبه راوړي چې له خلکو سره د اوبو په برخه کې مرسته کوي. نوموړی وايي: " پنځلس دقیقو لار ده چیرې چې مونږ ځو، هلته په ډيرو سختیو... Читать дальше...

د بشري‌ حقونو د څار سازمان وايي، په افغانستان کې د طالبانو د بیا واکمنیدو او په تېرو دوو کلنو کې تر ټولو ناوړه بشري وضیعت ته په پام سره، د اسټرالیا فدرال حکومت باید افغانو کډوالو ته د بشري ویزو په ورکړه کې لومړیتوب ورکړي. دغه سازمان د پنجشنبې په ورځ وویل،که د دغه هیواد موخه د زیانمو کسانو ژغورل وي، نو بايد چټک عمل وکړي.   د دغه سازمان په خبره، په افغانستان کې د بشري حقونو وضیعت او بشري ناورین ته په کتو، اسټرالیا باید اداري تشریفات کم کړي، او هغو کسانو لپاره ویزو ورکولو ته لومړیتوب ورکړي چې له تېښتې ناهيلي دي. Читать дальше...

د بشري حقونو د څار سازمان  او د افغان ښځو او نجونو لپاره د امریکا د  سیاست مدافعین وايي، چې د طالبانو مشرتابه له خوا له ټولنې څخه د ښځو د سیستماتیک حذفولو ترڅنګ، په تېرو دوو کلونو کې په افغانستان کې د جنسیت پر بنسټ تاوتریخوالی په ځانګړي ډول په کور دننه، په بې سارې ډول زیات شوی دی.  دغو بنسټونو، د پنجشنبې په ورځ، په افغانستان کې د طالبانو واکمنۍ  د دوه کلنېدو په مناسبت، د «طالبانو دوه کاله ستم» په نوم د یوې ګډې اعلامیې په خپرولو سره وویل، چې په افغانستان کې د ښځو او نجونو د خوندیتوب او حساب ورکونې خدمتونه تقریباً هیڅ نشته. Читать дальше...

د تکواندو نړیوالو سیالیو د الماس په فیسټیوال کې افغان لوبغاړي بيژن صدر زاده د خپلې قزاقستاني سیال یسکاک یلدوس په ماتولو سره د ۶۳ کیلو ګرام وزن لرونکو لوبغاړو پایلوبې ته رسېدلی دی. د افغانستان د تکواندو فدراسیون وايي، بېژن صدر زاده پایلوبې ته تر رسېدو پورې خپلې دوه مهمې سیالۍ په ښه تفاوتونو سره وګټلې. ښاغلی صدر زاده اوس د دې چانس لري، چې یا د تکواندو نړیوالو سیالیو اتلولي وګټي او یا هم دویم مقام ترلاسه کړي. ډېر احتمال دا دی چې بېژن صدرزاد به په پایلوبه کې د جنوبي کوریا له لوبغاړي سره سیالي وکړي. Читать дальше...

ټاکل شوې، چې نن د هندوستان او ایرلینډ کرکټ ملي لوبډلو ترمنځ د درې شل اوریزو سیالیو لوبلړۍ پیل شي.  د دې سیالیو کوربتوب ایرلینډ کوي او درې واړه سیالۍ به په ډوبلین کې ترسره شي.  هند دې لوبلړۍ ته د چټک توپ اچونکي جسپریت بومرا په لوبډلمشرۍ تر ډېره ځوانه لوبډله رالېږلې ده.  د یاد هېواد په نوملړ کې د ویرات کولي، روحیت شرما او رویندر جدیجا په څېر پیاوړي لوبغاړي نه دي اخستل شوي.  د دې لوبلړۍ لپاره د هند لوبډلمشر ښاغلی بومرا تر اوږده ځنډ وروسته راستون شوی دی، هغه د ټپونو له امله دا ډېر وخت په ارام کې و. Читать дальше...

د ویسټ اینډیز د سوداګریزو شل اوریزو سیالیو لسم پړاو د یو شمېر افغان لوبغاړو په ګډون پیل شو.  دغه سيالۍ د جولای په ۱۷مه نېټه، د جمیکا تلواز او سنټ لوشیا کینګز لوبډلو په سیالۍ سره پيل شوې چې لومړنۍ سیالي جمیکا وګټله.  د کربین لیګ په بیلابیلو لوبډلو کې ۵ افغان لوبغاړي اخستل شوي دي، چې تر دې دمه یوازې قیس احمد خپلې لوبډلې ته لوبیدلی او په ۴ اورونو کې یې د ۳۲ منډو په ورکولو سره ۲ لوبغاړي وسوځول، خو لوبډلې یې سیالي وبایلله.  رحمن الله ګربز او نور احمد لکڼوال، چې د ګایانا امازون او ټراینباګو نایټ... Читать дальше...

د پاکستان ملي لوبډله هم له افغانستان سره د درې یو ورځنیو سیالیو د لوبولو په موخه د سریلانکا همبنټوټا ښار ته رسېدلې ده.  د افغانستان کرکټ بورډ ادارې پر خپلې فیسبوک پاڼې لیکلي دي، چې مېلمنه لوبډله یې تېره ورځ د اګست په ۱۷مه نېټه سریلانکا ته ور رسېدلې ده.  د دې سیالیو کوربتوب افغانستان کوي او افغان لوبډله بیا یوه اونۍ وړاندې د لا غوره چمتوالي په موخه سریلانکا ته تللې ده.  ټاکل شوې ده چې د دواړو لوبډلو ترمنځ لومړنۍ سیالۍ د اګست په ۲۲مه نېټه د سې شنبې په ورځ پیل شي.  دواړه لوبډلې به د اګست په... Читать дальше...

۱۳ کلنه رڼا په دې هیله هره ورځ کور کې د ښوونځي درسونه تکراروي، چې له لومړنیو ښوونځيو پورته د نجونو ښوونځي به هم یوه ورځ پرانېستل شي. نږدې ۷۰۰ ورځې کیږي، چې طالبانو د نجونو نور ښوونځي تړلي او نه ده معلومه، چې کله به نجونې دا حق بیرته ترلاسه کړي؟

په داسې حال کې چې د ملګرو ملتونو په اړوند ادارو کېد طالبانو د حکومت له خوا په افغان میرمنو د کار بندیز د پرېکړې په اړه د نړیوالو بنسټونو او بیلابیلو هیوادونو هڅو لا هم مثبته پایله نه ده ورکړې، د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري چارو همغږی کوونکی ډینیل انډریس، وايي اړمنو افغانو کورنیو ته د مرستو د رسولو په عملیاتو کې په پراخه کچه د دوی ښځینه افغانې کارکونکې له ګډون څخه منع کیږي. ښاغلي انډریس په یوه بیان کې، چې تېره ورځ ناوخته خپور شو ویلي، ټولو اړمنو افغان ښځو او نارینه وو ته په مساوي ډول د... Читать дальше...

د حکومت او اپوزېشن پارلیماني کمیټي د اګست پر ۱۷مه ناوخته په خپله شریکه غونډه کې پرېکړه کړې چې د سبۍ اوسېدونکی قبایلي مشر علي مردان ډومکي به نګران اعلا وزیر وي.

د پاکستان پولیسو نن وویل، د دغه هیواد په پنجاب ایالت کې یې دوه مسیحیان اسلام ته د سپکاوي په تور نیولي دي.  دا کسان وروسته له دې نیول کېږي، چې د چهارشنبې په ورځ یو شمېر کسانو د پنجاب د فیصل اباد په جړانوالا کې د عیسویانو پر کورونو او کلیساوو بریدونه وکړل او هغو ته یې اور ورته کړ.  دوی وروسته له دې وپارېدل، چې په وینا یې دوو تنو مسیحیانو قرآنکریم ته بې حرمتي وکړه.   پولیس وايي، چې د مسیحیانو د کورونو او کلیساوو د سوځولو په تور یې تراوسه پورې ۱۲۸ تنه نیولي دي.

د امریکا متحدو ایالتونو له ډنمارک او هالنډ څخه اوکراین ته د ایف ۱۶ جنګي الوتکو لېږل تصویب کړل.  دا پرېکړه د دې لپاره شوې، چې اوکراین د روسیې د یرغل په وړاندې دفاع وکړای شي.  د امریکا یوه چارواکي نن (جمعه) وویل، چې د اوکرایني پیلوټانو د روزنې د پروګرام له بشپړېدو سره سم به دا الوتکې ولېږل شی.  کییف پخوا له امریکا څخه د ایف ۱۶ جنګي الوتکو غوښتنه کړې وه.

د مسکو له ملکي هوايي ډګره نن وروسته له دې الوتنې له خنډ او ځنډ سره مخامخ شوې، چې د چارواکو په وینا د اوکراین یوه بې پېلوټه الوتکه د پلازمېنې پر یوې ودانۍ ولوېده.  د روسیې دفاع وزارت وویل، چې د اوکراین رژیم سهار وختي شاوخوا څلور بجې د بې پېلوټه الوتکې په وسیله برید وکړ.   دا الوتکه، د مسکو ښار له مرکزه څو کیلومتره لېرې پر یوه ناهستوکنه سیمه د یوه نندارتون پر ودانیو ولوېده.  د روسیې دفاع وزارت ویلي، چې بې پېلوټه الوتکه یې ویشتې ده.  اوکراین تراوسه پورې په دې اړه څه نه دي ویلي.

د روغتیا نړیوال سازمان نن خبرداری ورکړ، چې د افغانستان روغتیايی سیستم د بودیجې له سخت کموالي سره مخامخ دی.  دې سازمان په یوه اعلامیه کې  له مرستندویانو غوښتي، چې د افغانستان له روغتیايي سیستم سره مرسته وکړي.  په اعلامیه کې په افغانستان کې د روغتیايي خدماتو برخې ، په تېره بیا د دغه هیواد روغتیايي مرکزونو ته، چې د بندیدو له خطر سره مخامخ دي، د مرستو پر اهمیت ټینګار شوی دی.  له بلې خوا، د سره صلیب د نړیوالې کمېټې یوه ویندوی وویل چې ښايي د روان اګست تر پایه په افغانستان کې د ۲۵ روغتونونو مالي ملاتړ ودروي. Читать дальше...

د ورکو بلوڅانو د کورنيو غړواو مدني فعالانو د اګست په ۱۷ مه په کراچۍ کې د پریس کلب مخې ته احتجاجي مظاهره کړې ده. مظاهره کوونکو د دادشاه بلوڅ ترڅنګ د ورکو بلوڅانو د خوشې کولو غوښتنه کوله. دوی وویل چې په ورستیو کې د پاکستان له بېلا بېلو برخو د بلوڅ ځوانانو تښتونه زیاته شوې ده. تفصیل په ویډیو کې

د پاکستان پنجاب صوبې په جړاواله ښار کې د مذهب سپکاوي تر تور وروسته د چرچونو سوځولو د پېښو ضد د اګست پر ۱۷ مه کراچۍ کې مظاهره شوې ده. عيسايي ټولنې او مدني فعالو له حکومته لږکيو ته د خونديتوب غوښتنه کړې ده. تفصیل په ویډیو کې

د پښتون ژغورنې غورځنګ  مشر منظور پښتین د اګست پر ۱۸مه سهار وختي پر فېسبوک پاڼه لیکلي چې پولیسو د غورځنګ غړي او پلویان په بېلابېلو لارو کې ایسار کړي دي.

د ایران امنیتي ځواکونو په دې وروستیو کې د ګیلان ولایت په بېلابېلو ښارونو کې د ښځو د حقونو ۹ نامتو فعالانې په داسې حال کې نیولي، چې چارواکي د مهسا امیني د مړینې د لومړۍ کلیزې په مناسبت د لاریونوالو ځپلو ته دوام ورکوي.  د تېر کال د سپټمبر په ۱۶مه ډاکټرانو د ارشاد پولیسو په توقیف کې د مهسا امیني مړینه اعلان کړه. هغه د حجاب له قانون څخه د سرغړونې په تور نیول شوې وه.  د مهسا امیني وژنه د ایران په مختلفو ښارونو کې د قهرجنو مظاهره چیانو د راوتلو لامل شوه او د مظاهرو له پیل راهیسې تر اوسه څه باندې ۵۰۰ کسان وژل شوي دي. Читать дальше...

د خیبر د جنګ ځپلې سيمې، دره ادم خېل جنت افريدي په عمان کې د مياشتې په ۵۰۰ درهمو مزدوري پيل کړې وه. اوس ورسره په دوبۍ کې د ميليونونو درهمو په کاروبار کې ۵۰۰ خلک په کار بوخت دي. هغه کیسه کوي چې څنګه تر دې ځايه ورسېد خو وايي د کامياب کاروبار تر څنګ یې لويه لاس ته راوړنه د لور تعليم دی چې يو کال پس به ډاکټره شي. افريدی او لور یې غواړي چې په وروسته پاتې ادم خېلو دره کې د ښځينه ناروغانو لپاره يو روغتون جوړ کړي. د جنت افريدي له کړاونو تر بریالیتوب کيسه په دې ويډيو کې وګورئ. دا ويډيو د مشال راډيو د همکار،... Читать дальше...

د روسیې خبري اژانسونو د راپور له مخې، د مسکو محکمې یو روسي الاصله امریکايي تبعه د جاسوسۍ په تور نیولی دی.  د پنجشنبې په ورځ، د روسیې خبري اژانسونو دا دوه ګوني تبعه یوګیني سپیکټر معرفي کړی، مګر د هغې په وړاندې د تورونو په اړه یې جزییات نه دي ورکړي.  د سي ان ان د راپور له مخې، د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن له ویلان نومي یو بل امریکايي سره چې په روسیه کې بندي دی خبرې وکړې، او هغه ته یې ډاډ ورکړ چې متحده ایالات به ژر تر ژره هغه کور ته راولي.  امریکا په روسیه کې د امریکايي اتباعو نیول... Читать дальше...

د ملګروملتو د بشري مرستو د همغږۍ اداره، اوچا وايي، کابو ۷۹ سلنه افغانان د څښاک، پخلي، او مینځلو لپاره کافي اوبه نه لري.  اوچا په یوه ټویټ کې ویلي، چې افغانستان په نړۍ کې د بشري بحران له یوه تر ټولو سخت وضعیت سره مخامخ دی.   د بېلابېلو بنسټونو د راپورونو له مخې، پر له پسې وچکالیو د افغانستان د اوبو پر سرچینو ناوړه اغېز کړی دی.   د افغانستان د یو شمېر سیمو بزګرانو ویلي، چې د وچکالۍ له امله یې خپلې سیمې پرېښي او نورو سیمو ته کډه شوي دي. افغانستان د اقلیمي بدلونونو له تر ټولو زیانګالو هېوادونو هم یاد شوی. Читать дальше...

د سره صلیب د نړیوالې کمېټې یوه ویندوی افغانستان ته د نړیوالو مرستو د کمېدو په باب د اندېښنو د زیاتېدو په منځ کې وویل، چې ښايي د روان اګست تر پایه په افغانستان کې د ۲۵ روغتونونو مالي ملاتړ ودروي.  دا په داسې حال کې ده، چې د ملګروملتو د بشري مرستو د همږغۍ دفتر، اوچا وايي چې د مالي مرستو د کمېدو له کبله ګڼ شمېر ژوندژغوروونکي پروګرامونه درول شوي دي.  د اوچا د معلوماتو پر اساس، تر ۲۶۰ ډېر روغتیايي مرکزونو او ګرځنده کلینیکونو خدمات درولي چې له کبله یې ۲ میلیونه افغانان له روغتیايي خدماتو بې برخې شوي دي. Читать дальше...

"کله چې بېړۍ د برېتانیا خوا ته روانه شوه، په بېړۍ کې ډېر کسان سپاره وو. د اوبو څپې تېزې وې، د بېړۍ د جنراتور تېل وبهیدل او پېښه رامنځته شوه. نیمايي کسان په اوبو کې ډوب شول، ځینو ځانونه په ټیوبونو کې ټېنګ کړل او د اوبو پر سر پاتې شول، چې له فرانسې یا لندنه یې څوک مرستې ته راشي."  دا د برېتانیا او فرانسې ترمنځ، د سمندر اوبو کې د یوې ډوبې شوې بېړۍ د یوه روغ پاتې افغان سپرلۍ ادرېس خبرې دي. ادریس وايي، بیا به په غیرقانوني توګه برېتانیا ته د تګ هڅه ونه کړي.  د دغې بېړۍ د ډوبېدو په تړاو ۴ تنه په فرانسه کې نیول شوي دي. Читать дальше...